Od 27 listopada br. we Wrocławiu trwa interesująca wystawa dotycząca obrzędów pogrzebowych na Wileńszczyźnie zorganizowana przez Ośrodek Badań Społecznych im. Bronisława Malinowskiego przy współpracy Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód.
Na wystawie prezentowane są zdjęcia wykonane lub zebrane przez Marię Kwiecień-Przekorzyńską stanowiące z jednej strony owoc jej badań nad obrzędowością pogrzebową na Wileńszczyźnie, a z drugiej strony unikalną i interesującą kolekcję. Zdjęcia opatrzone fachowymi komentarzami autorki ilustrują poszczególne obrzędy, począwszy od śmierci i czuwania przy zmarłym a skończywszy na pogrzebie i przyjęciu pożegnalnym.
Prezes Ośrodka Miłosz Gerlich przy okazji otwarcia wystawy powiedział:
— Jedną z cech odróżniających tradycyjne społeczeństwo od społeczeństwa zmodernizowanego jest stosunek do śmierci. Ludzie uznający się za nowoczesnych odrzucają śmierć jako absurd i skrajny bezsens, życzą sobie śmierci szybkiej, nagłej i w miarę możności bezbolesnej. Zmarli oddawani są do domów pogrzebowych, gdzie ich ciałami zajmują się fachowcy. Natomiast w społeczeństwach tradycyjnych zmarli są w dalszym ciągu członkami społeczności, przy ich zwłokach odbywa się zwyczajowe czuwanie, długie modlitwy i śpiewy. Każdy z nas we własnym zakresie musi odpowiedzieć sobie na pytanie: co zyskaliśmy, a co straciliśmy, odchodząc od tradycyjnych obrzędów.
Osoby zaproszone na otwarcie wystawy mogły odczuć coś z niezwykłego nastroju towarzyszącego obrzędom pogrzebowym. Wiele z tego zawdzięczamy ciekawym rozwiązaniom scenograficznym zastosowanym przez p. Julię Kornacką. Na środku głównej sali ustawiono długi stół pokryty białym płótnem, na którym wysypano wileńską ziemię, w którą wetknięto zapalone świeczki, których blask stworzył dla zwiedzających fascynująca grę cieni.
Tą godną polecenia wystawę będzie można zobaczyć jeszcze przynajmniej przez tydzień w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód przy ulicy Kołłątaja 30 we Wrocławiu.
Sylwester Graczkowski
Wrocław