Vytautas Juozapaitis, członek frakcji partii opozycyjnej Związek Ojczyzny-Chrześcijańskich Demokratów Litwy, wystąpił z wnioskiem, by do listy dni pamięci dołączyć również Międzynarodowy Dzień Tolerancji. W zarejestrowanej przez Sejm poprawce do Ustawy o Dniach Pamięci proponuje się obchody Dnia Tolerancji wyznaczyć na 16 listopada.
Obchody Międzynarodowego Dnia Tolerancji w dniu 16 listopada zostały zgłoszone przez UNESCO jeszcze w 1995 roku, odtąd jest on obchodzony corocznie w szeregu krajów demokratycznych.
„Tolerancja uznaje uniwersalne ludzkie wartości i podstawowe poczucie wolności innych ludzi. Ludzie z natury są różni i tylko tolerancja może zapewnić przetrwanie rozmaitych wspólnot w każdym zakątku świata” — wyjaśnia wniesienie nowego wniosku jego inicjator.
Parlamentarzysta twierdzi, że celem projektu jest kształtowanie tolerancji na Litwie, przyjęcie zaś poprawki przyczyni się „do poprawienia sytuacji kryminogennej”.
„Niesprawiedliwość i przemoc, dyskryminacja i bagatelizowanie są formami nietolerancji. Korzenie nietolerancji tkwią często w niewiedzy. Często boimy się tego, czego nie rozumiemy, nie znamy — innych osobowości, innych kultur, narodów, religii. Nietolerancja jest często związana z przesadną samooceną w aspekcie osobistym, narodowym czy religijnym” — zaznacza się we wniosku.
Vytautas Juozapaitis, mówiąc o tolerancji dla mniejszości narodowych, powiedział dla „Kuriera”:
— Tolerancja w tłumaczeniu z łaciny oznacza cierpliwość, wyrozumiałość dla inaczej myślących. Dzisiaj na Litwie to pojęcie traci wartość moralną. W odniesieniu do mniejszości narodowych tolerancja, bez wszelkiej wątpliwości, również obowiązuje i Litwa wywiązuje się ze wszystkich zobowiązań wobec swych mniejszości narodowych, przyznając im wszystkie możliwe prawa. Z kolei państwo również oczekuje tolerancji od swoich mniejszości narodowych.
Poseł powiedział, że prosząc o zarejestrowanie poprawki do Ustawy o Dniach Pamięci, spodziewa się, że tolerancja będzie uznana na poziomie państwowym.
— To jest bardziej środek wychowawczy. To święto może stać się punktem odniesienia, w jakim stopniu np. poczyniliśmy postępy w ciągu roku w dziedzinie tolerancji, wzajemnym obcowaniu. Moim podstawowym celem jest zacząć rozmawiać o tym, żeby to była nie tylko jednostronna deklaracja, lecz przyczynek do rozmowy z obu stron, do uznania prawa do innego myślenia — powiedział Vytautas Juozapaitis.
***
W okresie rządów konserwatystów na Litwie przestała działać Ustawa o Mniejszościach Narodowych. Wbrew protestom społeczności polskiej doszło do uchwalenia Ustawy o Oświacie, wstrzymywany jest zwrot ziemi jej prawowitym właścicielom, zabrania się używania dwujęzycznych napisów w miejscowościach zwarcie zamieszkałych przez Polaków, odrzucono prośbę Polaków o prawo zapisywania imion i nazwisk w dokumentach zgodnie z oryginalną pisownią.