16 czerwca, przy gmachu ambasady Stanów Zjednoczonych w Wilnie odbył się wiec w obronie oświaty mniejszości narodowych i przeciwko dyskryminacji w zwrocie ziemi na Wileńszczyźnie. Protest, na którym mimo deszczowej pogody zebrało się kilkaset osób, został zorganizowany przez Komitety Strajkowe Szkół Polskich na Litwie, Komitety Obrony Szkół oraz Forum Rodziców Szkół Polskich na Litwie.
Uczestników protestu witała Renata Cytacka, radna miasta Wilna z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, prezes Forum Rodziców Szkół Polskich na Litwie, która przypomniała, że pod gmachem ambasady USA przedstawiciele mniejszości narodowych zebrali się już nie po raz pierwszy.
― Dzisiaj już po raz kolejny zebraliśmy tutaj, ponieważ po pierwszej naszej akcji protestacyjnej przed tymi murami już mamy pewne pozytywne kroki. Już rozmawiamy z władzami litewskimi i liczymy, że nasi koledzy zza wielkiej wody teraz nam pomogą, aby za rozmowami nastąpiły też owocne dyskusje i działania ― mówiła Renata Cytacka.
Nawiązała również do tragedii w Orlando, gdzie w wyniku zamachu niedawno śmierć poniosło co najmniej 50 osób, a 53 zostały ranne.
― Nasi koledzy w Stanach Zjednoczonych, jak wiadomo, przeżywają teraz trudne chwile. Jesteśmy głęboko poruszeni w związku z szokującymi wiadomościami z Orlando. I w imieniu wszystkich zebranych pragnę wyrazić głębokie współczucie i złożyć kondolencje. Nasze myśli są z rodzinami ofiar oraz wszystkimi dotkniętymi tą tragedią ― mówiła Cytacka, po czym przedstawiciele uczniów i nauczycieli złożyli przy ambasadzie wiązankę kwiatów i znicze na cześć zmarłych. Ich pamięć uczczono minutą ciszy.
Pikietujący apelowali o akredytowanie wszystkich szkół średnich mniejszości narodowych, protestowali przeciwko reformie, niszczącej system oświaty mniejszości narodowych na Litwie, likwidacji szkół mniejszości narodowych, ujednoliconemu egzaminowi z języka państwowego oraz ujednolicaniu programu nauczania języka litewskiego już od pierwszej klasy.
Po raz kolejny zwrócono też uwagę na dyskryminacyjne i niesprawiedliwe procedury zwrotu ziemi na Wileńszczyźnie, w wyniku których polska mniejszość narodowa często nie może odzyskać zagrabionej przez sowietów ojcowizny.
Edyta Tamošiūnaitė, radna miasta Wilna z ramienia AWPL, zapoznała zebranych z treścią petycji, którą następnie przekazano dla ambasador USA na Litwie. Radna podkreśliła, że mniejszości narodowe i wielokulturowość są ważnymi wartościami państwa demokratycznego, dlatego też należy o nie odpowiednio zadbać.
― W ciągu całego okresu, od kiedy Litwa odzyskała niepodległość, nadal nie została zwrócona ziemia dla prawowitych jej właścicieli. Najbardziej ten problem dotyczy Wileńszczyzny, gdzie mieszkają przede wszystkim przedstawiciele mniejszości narodowych. Nie rozumiemy, dlaczego ziemia naszych ojców nadal nie jest zwracana dla prawowitych właścicieli. Dlatego jesteśmy zmuszeni po ras kolejny organizować publiczną akcję protestacyjną, podczas której popieramy także założone przez rodziców komitety, broniące praw swoich dzieci do nauczania w języku ojczystym od klasy pierwszej do dwunastej — prezentując treść petycji, mówiła Tamošiūnaitė.
O polityczne wsparcie Stanów Zjednoczonych w zachowaniu polskiego szkolnictwa i akredytację szkół średnich apelowali także sami uczniowie, przedstawiciele grona pedagogicznego i rodziców.