W Święto Wojska Polskiego, obchodzone 15 sierpnia, w Polsce oraz na Litwie odbyły się uroczystości upamiętniające zwycięską Bitwę Warszawską 1920 roku, nazywaną przez historyków jedną z decydujących w dziejach świata.
Uroczysta defilada wojskowa, wręczenie nominacji generalskich i odsłonięcie na Grobie Nieznanego Żołnierza tablicy upamiętniającej „Żołnierzy Wyklętych” to główne punkty centralnych polskich obchodów święta Wojska Polskiego i 96. rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 roku.
Tradycyjne już obchody Święta Wojska Polskiego odbyły się również w poniedziałek, 15 sierpnia, na Litwie.
Podczas uroczystości przed Belwederem, który w 1918 r. był siedzibą Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, prezydent Andrzej Duda dziękował żołnierzom za „piękną służbę dla Ojczyzny”, szczególnie podczas szczytu NATO w Warszawie i Światowych Dni Młodzieży w Krakowie. „Świat zobaczył, że Polska jest państwem pięknym, silnym, które potrafi nie tylko zorganizować wielkie międzynarodowe wydarzenie, ale potrafi także zapewnić bezpieczeństwo” — mówił prezydent.
Nawiązując do 96. rocznicy Bitwy Warszawskiej dodał, że dziś można być dumnym z polskiego żołnierza, z wielkiej tradycji polskiej wojskowości i tamtej bitwy uważanej za jedną z najważniejszych w historii świata.
„Bo nie tylko zatrzymała nawałę Rosji radzieckiej na Polskę, ale zatrzymała nawałę komunizmu na Europę i na świat” — powiedział prezydent Duda.
„Tu została zatrzymana, nad Wisłą. To wielka zasługa naszego państwa i naszego narodu. Dla Europy i dla świata. To wielka zasługa naszych żołnierzy” — zaznaczył.
W poniedziałek na jednym z filarów Grobu Nieznanego Żołnierza Andrzej Duda odsłonił tablicę upamiętniającą „Żołnierzy Wyklętych”.
„W ten sposób uczestnicy antykomunistycznego powstania, którzy byli skazani na zapomnienie, zostaną włączeni do grona bohaterów i przywróceni narodowej pamięci. Na tej samej tablicy znajdzie się jeszcze jedna nazwa: Obława Augustowska, ofiary tej niewyjaśnionej do dziś zbrodni też czekają na naszą pamięć” — powiedział biskup polowy WP Józef Guzdek podczas Mszy św. w intencji ojczyzny i Wojska Polskiego.
Uroczystości upamiętniające 96. rocznicę „Cudu nad Wisłą” odbyły się również na Litwie. Przedstawiciele ambasady RP w Wilnie, politycy z Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) oraz działacze innych polskich organizacji i instytucji działających na Litwie w poniedziałek, 15 sierpnia, złożyli hołd twórcy niepodległej Polski Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu na Cmentarzu na Rossie.
Biało-czerwone wiązanki złożyli przedstawiciele ambasady RP w Wilnie na czele z ambasadorem Jarosławem Czubińskim. Wieńce złożyli również przewodniczący AWPL-ZChR, europoseł Waldemar Tomaszewski, wiceprzewodnicząca frakcji AWPL-ZChR w Sejmie Litwy Wanda Krawczonok, szefowa frakcji AWPL-ZChR w radzie m. Wilna Renata Cytacka, przedstawiciele Wileńskiej Młodzieży Patriotycznej.
Wartę honorową przy Mauzoleum Marszałka pełnili kombatanci, harcerze wypełnili ciasnym szpalerem drogę od bramy wejściowej do płyty Matki i Serca Syna.
Płk Mirosław Wójcik, attaché obrony, wojskowy, morski i lotniczy ambasady RP w Wilnie w przemówieniu wygłoszonym przy Mauzoleum Marszałka Piłsudskiego przypomniał o umiłowaniu wolności, suwerenności, honoru oraz wierności dotrzymywanej swej ojczyźnie przez Polaków.
„Zryw zbrojny naszych rodaków stanowi ważną część historii naszego narodu. Chylimy czoła przed bohaterami tamtych dni (…). Dzisiaj Polska jest wolna i bezpieczna, nie ma potrzeby walczyć o nią z bronią w ręku. Jesteśmy członkiem najpotężniejszego sojuszu obronnego na świecie — NATO, w ramach którego współpracujemy z naszymi sojusznikami” — powiedział pułkownik Mirosław Wójcik.
Przy płycie Marszałka Piłsudskiego na Rossie odbyło się również nabożeństwo, któremu przewodniczył proboszcz parafii pw. św. Rafała Archanioła w Wilnie ks. Mirosław Grabowski.
Uroczystości na Rossie zwieńczyło wspólne odśpiewanie pieśni „My, Pierwsza Brygada”. Harcerze zaintonowali polski hymn narodowy „Jeszcze Polska nie zginęła”.
Jak co roku, obchody Święta Wojska Polskiego odbyły się również w Zułowie, w miejscu, gdzie stał dom rodzinny Marszałka Józefa Piłsudskiego.
W alei Pamięci Narodowej w Zułowie odsłonięte zostały stele upamiętniające Romana Stanisława Dmowskiego — polityka, publicystę, ministra, współzałożyciela Narodowej Demokracji, działacza na rzecz odbudowy niepodległej Polski oraz Ignacego Jana Paderewskiego — działacza niepodległościowego i polityka, premiera i ministra, który wniósł wielki wkład w sprawę odrodzenia niepodległej Polski oraz Wojska Polskiego, a także wybitnego pianistę i kompozytora.
W intencji 96. rocznicy Bitwy Warszawskiej i żołnierzy poległych w walkach z bolszewikami została również odprawiona Msza św. w języku polskim w kościele pw. św. Józefa w wileńskiej dzielnicy Zameczek (Pilaitė).
„Mieszkańcy ziemi wileńskiej, bez względu na pochodzenie i narodowość, bronili jej przed czerwoną zarazą” — powiedział podczas kazania ks. Ričardas Doveika.
We Mszy św. uczestniczyli nie tylko parafianie, ale również dyplomaci, liderzy polskich organizacji, samorządu rejonu wileńskiego: attache wojskowy lotniczy i morski ambasady RP w Wilnie pułkownik Mirosław Wójcik, starosta frakcji AWPL w Sejmie Rita Tamašunienė, mer rejonu wileńskiego Maria Rekść.
„Dzisiejszy dzień, piętnasty sierpnia, to także symboliczna data dla historii tej ziemi. I mimo że sama bitwa warszawska miała miejsce daleko stąd, pod Warszawą, to jednak dzisiaj wypada wspomnieć ofiary walk z bolszewikami” — powiedział ks. Doveika.