1 marca Litewska Rada Trójstronna rozpoczęła swą działalność w nowym składzie. Do instytucji, jednoczącej dotąd przedstawicieli Związków Zawodowych, Konfederacji Pracodawców oraz rządu dołączyli przedstawiciele organizacji pracodawców „Investuotojų forumas“ oraz Konfederacji Przedsiębiorców Litwy.
– Uznaliśmy, że po to, aby lepiej reprezentować interesy pracowników oraz pracodawców należy powiększyć skład Rady Trójstronnej, dlatego przyjęliśmy nowych partnerów – powiedział Kurierowi Wileńskiemu Danas Arlauskas, przewodniczący Konfederacji Pracodawców na Litwie.
Na posiedzeniu, które odbyło się w środę, poruszone zostały m.in. kwestie maksymalnej ilości nadliczbowych godzin pracy, corocznych płatnych urlopów oraz roli Rad Pracy i Związków Zawodowych na rynku pracy.
– Według obowiązujących przepisów pracownik pracuje 40 godzin tygodniowo. Wiadomo jednak, że pracodawcy bardzo często wydają pracownikom polecenie pracy w godzinach nadliczbowych. Powinni to jednak robić tylko w określonych w kodeksie pracy sytuacjach. Zgodnie z obowiązującym Kodeksem Pracy maksymalna ilość przepracowanych godzin nie powinna przekraczać 48 godzin tygodniowo z godzinami nadliczbowymi. Często zdarza się, że zgodnie za obustronnym porozumieniem między pracownikiem i pracodawcą dzień pracy trwa nawet 12 godzin, wtedy liczba przepracowanych w ciągu tygodnia godzin wynosi 60, co przekracza dozwoloną, maksymalną liczbę godzin nadliczbowych. Pracownikowi za nadgodziny przysługuje wynagrodzenie pieniężne lub czas wolny w wymiarze przepracowanych godzin. Pracodawcy chcą, by pracownik mógł sam decydować, jak długo potrwa jego dzień pracy, jednak związkowcy są temu przeciwni. Na razie nie doszliśmy do porozumienia co do maksymalnej liczby godzin nadliczbowych oraz wynagrodzenia, które za nie przysługuje – powiedział Danas Arlauskas.
Do kwestii corocznych urlopów płatnych członkowie Rady Trójstronnej także wrócą podczas następnego posiedzenia, które odbędzie się 7 marca.
– Zgodnie z obowiązującym obecnie Kodeksem Pracy pracownikowi przysługuje coroczny urlop, który wynosi 28 dni kalendarzowych. W rzeczywistości bywa, że odpoczywa on 14 dni w ciągu pierwszych tygodni, następnie zaś wykorzystuje urlop, biorąc jeden lub dwa dni wolnych w tygodniu w dowolnym terminie. Ma także możliwość połączyć niewykorzystane dni urlopu z weekendem lub z wolnymi od pracy dniami świątecznymi. Zgodnie z nowym KP będą to dni nie kalendarzowe, lecz dni pracy. Temu sprzeciwiają się Związki Zawodowe, motywując, że nowy system liczenia dni urlopowych jest korzystny tylko dla pracodawców – zaznaczył Arlauskas.
Innym, ważnym tematem, który przeanalizuje Rada Trójstronna, są uprawnienia Rady Pracy oraz Związków Zawodowych na rynku pracy.
– Zgodnie z nowym KP, który jeszcze nie jest wdrożony, pracodawca powinien informować działające w przedsiębiorstwach Rady Pracy o wszystkich zachodzących zmianach, o wielkości wynagrodzeń, zmianach w zawarciu umowy o pracy itd. Związki Zawodowe także żądają najświeższych informacji od pracodawców. Już im nie wystarcza, że mają prawo do organizowania strajków oraz podpisywania zespołowych umów o pracę. Powstaje jednak pytanie, po co w takim razie potrzebne są Rady Pracy? Wydawałoby się, że to nic trudnego – informować także Związki Zawodowe, skoro tego żądają. Chodzi tu jednak przede wszystkim o to, że z przedstawicielami Rady Pracy zawieramy odpowiednie umowy obowiązujące na nierozgłaszanie pewnych układów komercyjnych. Wiele zaś członków organizacji związkowych nie jest zatrudnionych w przedsiębiorstwach, dlatego pracodawcy obawiają się, że konfidencjonalna informacja może zostać ujawniona poza obrębem któregoś przedsiębiorstwa – podsumował Dana Arlauskas.
Przyjęty w 2016 roku przez poprzedni sejm Nowy Kodeks Pracy od początku wzbudzał wiele kontrowersji. Prezydent Dalia Grybauskaitė zawetowała go. Swoja decyzję uzasadniła tym, że kodeks legalizuje dominację pracodawców. Prezydent zaproponowała m.in. zrezygnowanie w zapisach KP z tak zwanych zerogodzinnych umów o pracę, wprowadzenie bardziej surowych ograniczeń dla umów terminowych w przypadku stałej pracy oraz zaplanowanie wyższych odpraw. Ogółem głowa państwa przedstawiła 22 poprawki do przyjętego przez ówczesny sejm dokumentu.
Litewskie Związki Zawodowe także są krytycznie nastawione odnośnie niektórych proponowanych zmian w KP. Szczególnie dotyczy to trybu zwalniania pracowników, wysokości odpraw, uprawomocnienia terminowych umów o pracę, wydłużenia wieku emerytalnego oraz stażu pracy niezbędnego do uzyskania emerytury.