23 listopada, na Litwie obchodzony jest Dzień Wojska Litewskiego. Przed 100 laty ówczesny litewski premier, Augustinas Voldemaras, podpisał rozporządzenie w sprawie formowania regularnych sił zbrojnych kraju.
– Wojsko Litewskie jest dzisiaj wojskiem NATO. Spełnia wszystkie standardy NATO. To zostało potwierdzone 29 marca 2004 roku, gdy Litwa przystąpiła do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Obecnie, w naszym wojsku mamy 3 brygady, około 15 tys. wojskowych, którzy są gotowi w każdej chwili bronić kraju. Nasza amunicja także spełnia wszystkie wymogi – powiedział „Kurierowi Wileńskiemu” kapitan Gintautas Ciunis, rzecznik prasowy Wojska Litewskiego.
Obowiązkową służbę wojskową na Litwie zniesiono w 2008 roku, jednakże (w związku z rosyjską aneksją Półwyspu Krymskiego i inwazją na wschodzie Ukrainy) w marcu 2015 roku podjęto decyzję o tymczasowym przywróceniu obowiązkowej służby wojskowej na okres pięciu lat. Nowa ustawa przywróciła obowiązkową służbę wojskową bezterminowo.
– Bardzo cieszy nas fakt, że po przywróceniu obowiązkowej służby wojskowej przychodzą prawie wszyscy ochotnicy. Nie musimy nikogo zmuszać. Zdarza się nawet, że nie możemy przyjąć wszystkich chętnych – zaznaczył kapitan Gintautas Ciunis.
Od 1918 roku 23 listopada jest oficjalnym dniem odrodzenia Wojska Litewskiego. Z tej okazji w całym kraju 23 i 24 listopada odbywają się rozmaite uroczystości: parady wojskowe, wystawy i prezentacje uzbrojenia, ceremonie nagradzania, świąteczne koncerty.
W tych dniach na Litwie gościć będzie minister obrony narodowej RP Mariusz Błaszczak oraz szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Rajmund Andrzejczak. Minister weźmie udział m.in. w obchodach 100-lecia odrodzenia Sił Zbrojnych Litwy. Złoży wieniec przy Mauzoleum Matki i Serca Syna na Cmentarzu na Rossie.
Wileńska defilada wojskowa, która odbędzie się 24 listopada z okazji stulecia Wojska Litewskiego, będzie największą paradą wojskową w historii Litwy. Szykuje się pokaz sprzętu wojskowego zarówno litewskiego, jak i sojuszników. Ogółem, zostanie zaprezentowanych 79 rodzajów sprzętu bojowego.
„Na defiladzie zobaczymy także Vilkasy (transportery opancerzone – przy. aut.), które specjalnie na tę okazję dostarczyli na Litwę producenci. Będzie to największa defilada i największy pokaz sprzętu” – w wywiadzie dla Žinių radijas powiedział minister Karoblis.
Defilady wojskowe na Litwie to rzadkość. Jak zaznaczył minister, w obchodach Dnia Wojska Litewskiego zazwyczaj uczestniczyli przedstawiciele jednostek wojskowych czy Batalion Reprezentacyjny Wojska Litewskiego. Defilady organizowano tylko z okazji wyjątkowych dat: wstąpienia Litwy do NATO czy z okazji 95-lecia Wojska Litewskiego.
„Defilady to absolutnie okazjonalne wydarzenia, ale 100-lecie wojska musimy należycie uczcić, gdyż to bardzo ważny dzień dla armii i społeczeństwa, a wojsko powinno mieć poparcie mieszkańców. Odczuwamy taką potrzebę” – mówił szef resortu obrony.
Zdaniem Karoblisa, defilada wojskowa ma wzmocnić relacje na linii społeczeństwo-wojsko.
Litewska Rada Obrony Państwa podjęła decyzję o stopniowym zwiększaniu wydatków na obronność, aby w 2030 roku wyniosły one 2,5 proc. PKB. W tym roku przeznaczono na ten cel 2 proc. PKB.
Litwa zwiększa wydatki obronne od roku 2014, od czasu aneksji ukraińskiego Krymu przez Rosję. Zwiększenie wydatków pozwoliło na wzrost liczebności armii, m.in. na przywrócenie częściowego poboru powszechnego, na sformowanie sił szybkiego reagowania, a także na zakup sprzętu – zestawów przeciwlotniczych Grom i NASAMS, haubic samobieżnych PzH 2000, transporterów Boxer, dużej ilości nowoczesnej broni strzeleckiej.