W poprzednim wydaniu „Kuriera Wileńskiego” z dnia 29 grudnia 2012 opublikowany został artykuł pt. „»W« na Litwie jednak zgodne z prawem”. W nim Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) wykazała sprzeczne praktyki w sprawie oryginalnej pisowni imion i nazwisk w oficjalnych dokumentach na Litwie.
Na wniosek EFHR Urząd Ewidencji Ludności (Gyventojų registro tarnyba prie VRM) potwierdził, że na Litwie w prawie 8 800 przypadkach zarejestrowano takie imiona jak Katarzyna, Ewa, Tadeusz, Matthew, Joanna i Odetta oraz nazwiska takie jak Leszczynska, Szczerba, Szulc, Brown itd. Tym należy uznać, że używanie liter nielitewskich, ale także kombinacja liter: „rz”, „czy” i „sz”, a także kombinacja dwóch liter np. „nn” i „tt” już nie stanowi zagrożenia dla państwowości litewskiej.
Zgodnie z zapowiedzią w dzisiejszym wydaniu „Kuriera” publikujemy przygotowaną przez Europejską Fundację Praw Człowieka instrukcję „krok po kroku” — w jaki sposób można wnioskować o zmianę swojego imienia i nazwiska.
Osoba chcąca skorzystać z tego prawa, powinna zwrócić się do Urzędu Stanu Cywilnego (Civilinės metrikacijos skyrius) według swojego miejsca zamieszkania. Spis urzędów stanu cywilnego znajduje się: https://mepis.vrm.lt/web/mepis/kontaktai.
Prośbę o zmianę imienia (nazwiska wniosek musi być złożony pisemnie) można złożyć także poprzez Internet za pomocą systemu MEPIS (https://mepis.vrm.lt).
Do urzędu należy złożyć wypełniony formularz (www.efhr.eu/wniosek.pdf) oraz załączyć:
1) Dokument potwierdzający tożsamość osoby (oprócz tych wypadków, gdy dla niepełnoletniego dziecka on nie jest wydany).
2) Dokument uzasadniające prośbę wnioskodawcy. EFHR sugeruje załączyć:
3) Orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 2007 roku w sprawie Johansson przeciwko Finlandii (skarga nr 10163/02) (www.efhr.eu/wyrokEN.pdf i www.efhr.eu/wyrokPL.pdf), z którego wynika, że jeżeli w spisie ewidencyjnym ludności już figurują dane imiona i nie stwierdzono, aby miało to jakiekolwiek negatywny wpływ na zachowanie kulturowej i językowej tożsamości to nie ma podstawy do odmowy zarejestrowania takiego imienia.
4) Pismo z Urzędu Ewidencji Ludności, potwierdzające istnienie wpisów imion i nazwisk nielitewskich (http://www.efhr.eu/pismoLT.pdf i http://www.efhr.eu/pismoPL.pdf).
Dodatkowo w przypadku zmiany nazwiska należy wykazać, że nazwisko to nosili przodkowie poprzez załączenie odpowiednich dokumentów (akt urodzenia, ślubu lub zgonu). W przypadku braku można złożyć podanie, informując o tym fakcie.
Opłata za zmianę imienia i nazwiska stanowi 42 Lt (płatne po uzyskaniu pozytywnej decyzji) i wniosek musi zostać rozpatrzony w ciągu 2 miesięcy od dnia jego złożenia.
W tym wypadku, gdy prośba została uwzględniona, urząd wydaje zaświadczenie o zmianie imienia albo nazwiska, a także odpowiednio zmienione wpisy stanu cywilnego. Takie zaświadczenie jest wystarczającym dowodem o zmianie imienia lub nazwiska, tzn. instytucje mają obowiązek zadbać, aby taka zmiana nie spowodowałaby żadnych problemów dla Państwa przy otrzymaniu spadku w banku czy w życiu osobistym.
Europejska Fundacja Praw Człowieka zachęca do skorzystania z możliwości zmian nieprawidłowo zapisanych imion i nazwisk zawierających nielitewskie litery, kombinacje liter i podwójnych liter, które już zostały zarejestrowane w Urzędzie Ewidencji Ludności. W razie negatywnej odpowiedzi z Urzędu Stanu Cywilnego EFHR oferuje bezpłatną pomóc prawną, zaskarżając decyzję urzędu do sądu.
Fundacja przypomina o tym, aby przy składaniu wniosku poprosić o wydanie potwierdzenia jego złożenia oraz, aby nie zostawiać oryginalnych dokumentów (przedwojenne metryki urodzeń itp.). Więcej informacji o prawa w kontakcie z administracją znajduje się na stronie Fundacji (http://www.efhr.eu/download/ulotki/Centrum_Pomocy_Prawnej.pdf).
Kontakt z EFHR: imie@efhr.eu lub +37069150822. Więcej informacji znajduje się na stronie www.efhr.eu.
W kolejnym wydaniu „Kurier Wileński” opublikuje przygotowane przez Europejską Fundację Praw Człowieka odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania i wątpliwości związane ze zmianą imienia i nazwiska.
EFHR oferuje bezpłatną pomóc prawną w tym zakresie. Kontakt z EFHR: imie@efhr.eu lub +37069150822
Przykłady imion i nazwisk zarejestrowanych w Urzędzie Ewidencji Ludności na Litwie (Gyventojų registro tarnyba prie VRM):
Agnieszka, Anna, Annika, Barzda, Brown, Czeslav, Ewa, Gannibal, Ivannikov, Joanna, Kaczor, Kerza, Katarzyna, Leszczynska Litten, Malgorzata, Mattheo, Matthew, Odetta, Powell, Szczerba, Szulc, Tadeusz, Urszula, Violetta, Visznievski, Vitte…