Więcej

    Prawo do ochrony wizerunku

    Czytaj również...

    mmm
    Fakt pozowania nie oznacza, że osoba bezwarunkowo zezwala na opublikowanie i rozpowszechnianie jej zdjęć Fot Marian Paluszkiewicz

    Ciekawi mnie, jak w prawie litewskim jest reglamentowana publikacja zdjęć lub wideo w mediach publicznych, na których są wyraźnie widoczne twarze osób, a treść tekstu lub narracja w reportażu nie ma nic z nimi wspólnego?

    Jako przykład mógłbym podać kontrole nocne, robione przez policję i opisywane przez dziennikarzy przeważnie w sposób kompromitujący i upokarzający dobre imię ludzi, którzy zostali zatrzymani podczas akcji. W reportażach są opublikowane dobrze rozpoznawalne zdjęcia tych osób, co czytelnikowi sprawia wrażenie, że to właśnie ci ludzie złamali prawo.
    Czy takie postępowanie dziennikarzy jest zgodne z prawem? Jeżeli nie, jakich kroków osoba, która doświadczyła takiej sytuacji, może przedsięwziąć w celu obrony swojego dobrego imienia i reputacji?

    Aloizy F.

    Chociaż prawo osoby do ochrony wizerunku przyznaje zarówno prawo państwowe (art. 2.22 Kodeksu Cywilnego Republiki Litewskiej (KC RL)), jak również prawo międzynarodowe (art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności), jednak w Konwencji prawo to nie jest wskazane wprost i uważa się ono za część prawa osoby do ochrony życia prywatnego. Natomiast KC RL prawo to zatwierdza jako samodzielny chroniony obiekt prawa cywilnego.
    Zarówno art. 8 § 2 Konwencji, jak i art. 2.22 § 2 KC RL ustalają możliwe przypadki ograniczenia prawa do ochrony wizerunku, które mogą być usprawiedliwione interesem publicznym, tzn. nie jest wymagane zezwolenie osoby do robienia jej zdjęć (filmowania), jeśli jej działania są związane z:
    1) działalnością społeczną, jej stanowiskiem służbowym;
    2) żądaniem instytucji wymiaru sprawiedliwości;
    3) jeśli zdjęcie jest robione w miejscu publicznym.
    Chociaż w tej normie prawnej nie ma mowy o publikowaniu zdjęć, jednak w praktyce sądowej za naruszenie prawa osoby do ochrony życia prywatnego uważana jest również publikacja zdjęć osobistych bez otrzymania na to zezwolenia osoby filmowanej.
    Obecnie powszechnie uznaje się, że prawo osoby do ochrony wizerunku rozumiane jest jako część prawa do ochrony życia prywatnego.

    Europejski Trybunał Ochrony Praw Człowieka w swej praktyce niejednokrotnie stwierdzał, że publikacja zdjęć znajduje się w sferze życia prywatnego osoby, nawet jeśli osoba ta jest osobą powszechnie znaną. Jeśli zdjęcie osoby ilustruje informację o charakterze negatywnym, fakt taki daje podstawę stwierdzać, że rozpowszechniona zostaje informacja o charakterze urażającym oraz poniżającym.

    Pojęcie życia prywatnego obejmuje sobą wszystkie aspekty prawa osoby do ochrony wizerunku, a publikacja zdjęcia osoby niewątpliwie związana jest ze sferą życia prywatnego. Takie same zasady stosowane są nie tylko w przypadku zdjęć, lecz również nagrań, rysunków, karykatur, rzeźb itp. Nawet sam fakt pozowania lub dobrowolnego filmowania nie oznacza, że osoba bezwarunkowo zezwala na opublikowanie i rozpowszechnianie jej zdjęć.
    Zgodnie z art. 2.22 § 1 KC RL zdjęcie (jego część) osoby fizycznej, portret lub inny wizerunek mogą być odtwarzane, sprzedawane, demonstrowane, drukowane, jak również sama osoba może być filmowana wyłącznie z jej zezwolenia. Po śmierci osoby zezwolenia takiego mogą udzielić jej małżonek, rodzice lub dzieci.

    Art. 2.22 § 2 KC RL zaznacza, że zezwolenie osoby nie jest wymagane, jeśli działania te są związane z działalnością społeczną osoby, jej stanowiskiem służbowym, żądaniem instytucji wymiaru sprawiedliwości lub jeśli zdjęcie robione jest w miejscu publicznym. Jednak zdjęcie (jej część) osoby zrobione w tych przypadkach nie wolno demonstrować, odtwarzać lub sprzedawać, jeśli poniży to honor, godność lub reputację osoby. Co aktualne jest w sytuacji opisanej przez Pana.

    Jak głosi art 2.22 § 3 KC RL osoba fizyczna, prawo której do ochrony wizerunku zostało naruszone, ma prawo w drodze sądowej żądać zaprzestania takich działań oraz wyrównania szkody majątkowej i niemajątkowej. Po śmierci osoby taki pozew mogą złożyć jej małżonek, rodzice lub dzieci.
    Należy podkreślić, że, jak zaznaczone jest w Komentarzu do Kodeksu Cywilnego Republiki Litewskiej, nawet znajdująca się w miejscu publicznym osoba prywatna ma prawo udzielić zezwolenia bycia filmowaną. Jeśli osoba wyraźnie i w niedwuznaczny sposób wyrazi swój sprzeciw, jej wola powinna być uszanowana, ponieważ przebywając nawet w miejscu publicznym nie traci ona swej prywatności i indywidualności. Oprócz tego, przebywając nawet w miejscu publicznym, może ona nie chcieć, by ją niepokoili inni. W tym przypadku prawo człowieka do ochrony wizerunku jest uszanowaniem prawa do życia prywatnego, które chroni art. 8 Konwencji. Takie stanowisko w swej praktyce przyjmuje również Najwyższy Sąd Litwy.
    Toteż jeśli osoba wyraźnie i w sposób niedwuznaczny wyrazi swój sprzeciw bycia filmowaną, jej wola powinna być uszanowana, przebywając bowiem nawet w miejscu publicznym nie traci ona swej prywatności i indywidualności.
    Następnym razem rozpatrzymy, jakie kroki prawne można podjąć, gdy poniżające zdjęcie lub zdjęcie z poniżającym komentarzem, jak w Pana przypadku, zostało już opublikowane.

    Daniel Spiridenkov

    Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Afisze

    Więcej od autora

    Prezentacja książki „Tak teraz postępują uczciwi ludzie. Polacy z Wileńszczyzny ratujący Żydów”

    W wydarzeniu wzięła udział autorka książki, Ilona Lewandowska, Danutė Selčinskaja, kierowniczka projektu upamiętnienia ratujących Żydów Muzeum Historii Żydów im. Gaona Wileńskiego oraz przedstawiciele wydawcy, czyli Instytutu Polskiego w Wilnie. Wydarzenie rozpoczęło się od projekcji filmu „Świat Józefa”, który opowiada historię...

    Laurynas Kasčiūnas nowym ministrem obrony Litwy. Wśród priorytetów reforma poboru

    Prezydent ocenił kandydaturę Nominacja Kasčiūnasa została przedłożona prezydentowi przez premier Ingridę Šimonytė w zeszłym tygodniu, a głowa państwa powiedziała, że chce ocenić informacje dostarczone przez służby na temat kandydata.Arvydas Anušauskas, który do tej pory pełnił funkcję ministra, podał się do...

    Centrum Kultury Samorządu Rejonu Solecznickiego zaprasza na koncert chóru „Res Musica” z Gryfina

    Chór też zaśpiewa podczas nabożeństwa. Chór „Res Musica” w Gryfinie działa od 23 lat. Występował w kraju i za granicą. W swoim dorobku posiada złote, srebrne i brązowe dyplomy zdobyte na festiwalach i w konkursach chóralnych. Założycielem i pierwszym dyrygentem...

    Wiec w Wilnie w obronie oświaty [GALERIA]

    Więcej na ten temat w kolejnych numerach magazynu i dziennika „Kuriera Wileńskiego”. Fotodokumentację z wiecu organizowanego przez ZPL przygotował nasz fotoreporter, Marian Paluszkiewicz.