Na poniedziałkowej naradzie 13 czerwca rząd zaakceptował przygotowane przez Ministerstwo Opieki Społecznej i Pracy poprawki do ustawy, które przewidują, by zasiłki na dzieci powyżej 7 lat mogły otrzymywać nie tylko rodziny wielodzietne, ale też wszystkie rodziny wychowujące dzieci, o ile miesięczne dochody na członka rodziny nie przekroczą 153 euro.
Obecnie świadczenia na dzieci powyżej siedmiu lat mogą otrzymać tylko rodziny wychowujące troje i więcej dzieci, pod warunkiem, że średni miesięczny dochód na jednego członka rodziny nie przekracza 153 euro.
„Umacnianie rodzin jest jednym z najważniejszych priorytetów rządu. Mam nadzieję, że to pytanie nie utknie w rozmowach z Ministerstwem Finansów i poprawki do ustawy zostaną szybko przyjęte. Myślę, że 8 mln euro potrzebne do urzeczywistnienia tej decyzji nie będzie zbyt dużym obciążeniem dla państwa” — mówiła minister opieki społecznej i pracy Algimanta Pabedinskienė.
Minister twierdziła też, że w przyszłości przy przyznawaniu świadczeń dla dzieci będzie się unikało oceniania dochodów rodziny. „Myślimy, że obecnie jednak nie należy oceniać dochodów rodziny, ponieważ wszystkie dzieci musiałyby otrzymać świadczenia. (…) Jest zgoda co do tego, że od 2017 r. ten akt prawny musiałby wejść w życie. Mam nadzieję, że Sejm nie pomyli się w bataliach przedwyborczych i ten akt prawny jednak zostanie przez Sejm przyjęty” — powiedziała po rządowej naradzie minister Pabedinskienė.
— Pierwszy zasiłek otrzymuje dziecko wraz z przyjściem na świat. Wynosi on 11 bazowych wypłat socjalnych, co daje sumę 418 euro. Jest to jednorazowe świadczenie przyznawane wszystkim dzieciom niezależnie od dochodów rodziców — poinformowała Regina Sokołowicz, kierowniczka działu opieki społecznej i ochrony zdrowia w samorządzie rejonu solecznickiego.
Wysokość kolejnych świadczeń na dzieci zależy od dochodów rodziny. Od urodzenia dziecka do 2 lat płaci się 28,5 euro, jeżeli dochód na członka rodziny nie przekracza 153 euro. Na dzieci w wieku od 2 do 7 lat przyznaje się 15,20 euro, dla dzieci od 7 do 18 lat (jeżeli w rodzinie jest 3 i więcej dzieci) — 15, 20 euro na każde dziecko. Jeżeli dziecko kontynuuje naukę na studiach, zasiłek jest wypłacany do osiągnięcia przez nie 24 lat.
— Rodzice często narzekają, że im starsze dziecko, tym bardziej wzrastają koszta jego utrzymania i wychowania. Ucinanie zasiłków po osiągnięciu przez dziecko 7. roku życia jest nielogiczne, przecież jest ono wychowywane nadal — mówi Regina Sokołowicz.
Zasiłek w wysokości 152 euro przysługuje dzieciom, które pozbawiono opieki rodzicielskiej lub sierotom. Takim dzieciom, którym był przyznany opiekun prawny, przysługuje tzw. zasiłek na zagospodarowanie w wysokości 2 850 euro. Kwotę można przeznaczyć np. na zakup mieszkania, na spłatę kredytu, opłatę studiów, zakup mebli, komputera itp.
— Jeżeli dziecko urodzi kobieta, która przedtem nigdzie nie pracowała i nie posiada obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, 70 dni przed urodzeniem dziecka ma prawo do jednorazowego zasiłku w wysokości 76 euo — tłumaczy Regina Sokołowicz.
Nowością w systemie zasiłków na dzieci jest tzw. dodatek celowy do zasiłku opiekuńczego w wysokości 38 euro, który wszedł w życie wraz z początkiem roku 2016.
— Dodatek celowy jest formą zachęty do sprawowania opieki nad dziećmi pozbawionymi opieki rodzicielskiej. Przedtem opiekunowie otrzymywali 152 euro na dziecko, teraz otrzymują oni dodatkowe 38 euro. Od nowego 2017 r. przewidziane jest przeznaczanie kolejnych 152 euro (zamiast 38 euro) dla opiekunów sprawujących opiekę nad dziećmi — mówiła Regina Sokołowicz.
„Dąży się do stopniowego przywrócenia wypłat świadczeń na dzieci do poziomu sprzed kryzysu, polepszenia sytuacji finansowej rodzin wychowujących dzieci, stworzenia warunków do otrzymania świadczeń dla większej liczby dzieci” — tłumaczy ministerstwo.
Przewiduje się, że w 2016 roku zasiłki otrzyma około 80,9 tys. dzieci, a po wejściu w życie poprawki dodatkowo świadczenia otrzyma około 54,5 tys. dzieci, ogółem — około 135,4 tys. dzieci.
„W rzeczywistości nie są to duże pieniądze, ale myślę, że jest to pierwszy krok po 2008 roku, kiedy się mówi o dziecięcych zasiłkach i próbuje się je przywrócić” — mówiła minister Algimanta Pabedinskienė.
Jak twierdzi minister opieki społecznej i pracy, w przyszłości rozważy się możliwość zwiększania zasiłku i przyznania go rodzinie niezależnie od jej dochodów, jak to się robi na Łotwie i w Estonii.
Minister nie poparła propozycji Akcji Wyborczej Polaków na Litwie, by w przyszłym roku przeznaczyć świadczenie w wysokości 120 euro dla dzieci od ich urodzenia do osiągnięcia dojrzałości. „Gdyby pozwoliły finanse, naprawdę przeznaczyłabym tyle, ile potrzeba dzieciom, (…) ale nie wolno przyjmować fragmentarycznych decyzji, jeżeli myślimy o dłuższej perspektywie państwa. Fragmentaryczne skoncentrowanie się jednej celowej grupy w jedną celową grupę narusza interesy innej grupy” – tłumaczyła Pabedinskienė.
Jeżeli zaś chodzi o wprowadzenie na wzór Polski tzw. rodzinnej karty dla wielodzietnych rodzin, zdaniem minister każdy samorząd musi decydować osobno.
ZASADY PROGRAMU 500 PLUS W POLSCE
Zasiłek przysługuje na dziecko do momentu ukończenia przez nie 18. roku życia.
Świadczenie wynosi 500 zł co miesiąc. Przysługuje na drugie i każde kolejne dziecko, bez względu na osiągane dochody rodziny. Pobieranie świadczenia na pierwsze dziecko jest możliwe tylko pod warunkiem spełnienia kryterium dochodowego.
Zasiłek na pierwsze dziecko można otrzymać w przypadku, gdy dochód na członka rodziny nie przekracza 800 zł lub nie większy niż 1 200 zł na członka rodziny, jeśli którekolwiek z dzieci w rodzinie jest niepełnosprawne.