W poniedziałek 6 czerwca maturzyści w szkołach na Litwie, w tym również uczniowie szkół polskich, składali obowiązkowy egzamin z języka litewskiego. Na mocy znowelizowanej Ustawy o Oświacie z 2011 r. wszyscy maturzyści: zarówno ze szkół litewskich, jak też z polskim i rosyjskim językiem nauczania, od 2013 r. składają ujednolicony egzamin z tego przedmiotu.
W tym roku do egzaminu z języka litewskiego na poziomie państwowym zgłosiło się 19 tys. 419 maturzystów, na poziomie szkolnym — 13 tys. 173 — poinformowało Narodowe Centrum Egzaminacyjne.
Pomyślne złożenie matury z państwowego języka litewskiego jest niezbędnym warunkiem dostania się na uczelnie wyższe.
Zarówno na egzaminie państwowym, jak też szkolnym maturzyści mieli do wykonania jedno zadanie: napisanie wypracowania. Mogli oni wybierać spośród czterech podanych tematów: 2 tematów rozprawek i 2 tematów wypracowań literackich. Każdy temat musiał być opracowany z uwzględnieniem twórczości jednego z trzech autorów podanych przy każdym temacie.
— Wszyscy uczniowie bardzo poważnie podchodzą do tego egzaminu, czasami może trochę przeceniają swoje możliwości, ale szykują się do egzaminu wszyscy. W naszym gimnazjum nie mamy możliwości prowadzenia selekcji i dobierania tylko najlepszych uczniów, dlatego do egzaminu podchodzą także ci, którym jest trudniej nauczyć się tego języka. Ale mieliśmy w historii szkoły także takich uczniów, którzy otrzymywali na egzaminie z litewskiego również najwyższą ocenę — „setki”. Wiadomo, że jest to dość trudne, zdarza się to bardzo rzadko, ale są też tacy wyjątkowo zdolni uczniowie. Zostaje wszystkim życzyć, żeby się udało i żeby mogli otrzymać więcej dobrych ocen — powiedziała „Kurierowi” lituanistka Juzė Voinickienė z Gimnazjum im. Konstantego Parczewskiego w Niemenczynie. Jej klasa składająca się z 22 uczniów, z wyjątkiem kilku osób, składała egzamin z języka litewskiego na poziomie państwowym, kilku uczniów zdecydowało składać egzamin szkolny.
Po wprowadzeniu ujednoliconego egzaminu z języka litewskiego uczniowie ze szkół z polskim językiem nauczania osiągają gorsze wyniki aniżeli ich koledzy ze szkół litewskich. Państwowy egzamin z języka litewskiego w ubiegłym roku złożyło prawie 90 proc. maturzystów ze szkół z litewskim językiem nauczania oraz około 84 proc. uczniów ze szkół polskich i rosyjskich. W roku 2014 egzamin maturalny z języka litewskiego złożyło 88,4 proc. abiturientów ze szkół z litewskim językiem nauczania i 83,7 proc. ze szkół mniejszości narodowych. Dla porównania w roku 2013 egzaminu państwowego nie zdało 11,17 procent uczniów szkół mniejszości narodowych oraz 9,81 procent maturzystów litewskich szkół.
— Wiadomo, że egzamin z języka państwowego to naprawdę poważne wyzwanie dla uczniów naszej szkoły, wymagania są trochę zbyt wysokie. Szykowaliśmy się do tego egzaminu przez 12 lat. Umiejętność formułowania myśli, bogaty zasób słów, poprawność językowa, znajomość twórczości 32 obowiązkowych autorów i wiele innych aspektów — to są te rzeczy, których uczeń nie nauczy się w ciągu dwóch dni. To 12 lat wytężonej pracy i starań. Przez ostatnie dwa lata więcej czasu poświęciliśmy studiowaniu literatury litewskiej, analizowaliśmy epoki, utwory, autorów — mówiła Juzė Voinickienė.
W rozprawce maturzysta musi analizować temat w oparciu o twórczość i jej konteksty jednego z trzech podanych do wyboru autorów, może też oprzeć się na własnym kulturowym, społecznym i emocjonalnym doświadczeniu. W przypadku wypracowania literackiego należy rozwinąć temat w oparciu o twórczość dwóch autorów — jednego z listy i jednego dowolnie wybranego z programu. Podczas egzaminu zezwala się na korzystanie ze słowników języka litewskiego i słowników dwujęzycznych.
— Pisałam wypracowanie literackie na temat dworów w literaturze litewskiej. To nie był trudny temat dla mnie, mam nadzieję, że napisałam nieźle. Zwłaszcza że naprawdę wiele czasu poświęciłam na powtórzenie każdego utworu, jego problematyki, bohaterów, życiorysów autorów — powiedziała maturzystka z Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach Justyna Jakowicz.
Egzamin uważa się za złożony, jeżeli maturzysta uzyskał nie mniej niż 30 proc. możliwych punktów.
Jeżeli wypracowanie nie zawiera przepisowych 500 słów, odejmuje się po jednym punkcie za każde brakujące 30 słów.
***
Wyniki z państwowego egzaminu z języka litewskiego zostaną ogłoszone 4 lipca, szkolnego — 17 czerwca.
TEMATY ROZPRAWEK NA PAŃSTWOWYM EGZAMINIE Z JĘZYKA LITEWSKIEGO
1. Po co człowiekowi dana jest wyobraźnia? („Kam žmogui duota vaizduotė”)
Autorzy do wyboru: Maironis, Henrikas Radauskas, Marius Ivaškevičius
2. Jak należy rozumieć męskość? („Kaip suprantamas vyriškumas”)
Autorzy do wyboru: Jonas Radvanas, Vincas Krėvė, Jurgis Kunčinas
TEMATY WYPRACOWAŃ LITERACKICH
1. Dwór w literaturze litewskiej („Dvaras lietuvių literatūroje”)
Autorzy do wyboru: Kristijonas Donelaitis, Šatrijos Ragana, Vincas Mykolaitis-Putinas
2. Żywiołowa natura w literaturze litewskiej
(„Gaivališka prigimtis lietuvių literatūroje”)
Autorzy do wyboru: Juozas Tumas-Vaižgantas, Marius Katiliškis, Sigitas Geda