Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) kontynuuje realizację IV edycji projektu „Europejczycy, Polacy, Obywatele”, skierowanego do uczniów klas 9-12. Słuchając co środę o godz. 16.15 audycji w radiu „Znad Wilii” oraz czytając artykuły w piątkowych wydaniach dziennika „Kurier Wileński” uczniowie poznają 4 bloki tematyczne.
Przedstawiamy temat drugi „Globalizacja”.
(Uwaga, więcej informacji oraz zasad uczestnictwa szukaj na www.efhr.eu oraz platformie projektu wos.efhr.eu.)
W 2001 r. święty Jan Paweł II stwierdził, że „globalizacja nie jest ani dobra, ani zła. Będzie taka, jaką uczynią ją ludzie”. Procesy z nią związane zależą od ludzi, którzy zdecydowali się zmienić świat, ignorując granice państw i kontynentów. Następstwa procesu globalizacji możemy podzielić na ekonomiczne, polityczne, społeczne i kulturowe.
Globalizacja w sferze ekonomicznej oznacza przede wszystkim redukcję barier w handlu międzynarodowym. Za sprawą coraz łatwiejszych kontaktów rozszerza się swoboda przepływu dóbr materialnych i usług. Rosnąca międzynarodowa wymiana handlowa — import i eksport — sprawiają, że więzi ekonomiczne między państwami pogłębiają się, a same kraje stają się coraz bardziej od siebie zależne. W takich okolicznościach coraz większą rolę odgrywają przedsiębiorstwa międzynarodowe działające jednocześnie w różnych częściach świata, których właściciele (akcjonariusze) są obywatelami wielu krajów. Globalne korporacje tego rodzaju współpracują ze sobą oraz konkurują na rynku globalnym. Sprzedawane produkty — komputery, odzież czy artykuły żywnościowe — pojawiają się na półkach sklepów w Europie, Azji lub w Ameryce.
Skutkiem globalizacji są istotne zmiany w polityce światowej. Rosnąca współzależność ekonomiczna wymusiła dużo ściślejszą niż dotąd współpracę między państwami. Największym przedsięwzięciem, jakie miało miejsce i jest jednocześnie skutkiem globalizacji, jest powstanie Unii Europejskiej, która obecnie zrzesza 28 państw europejskich. Niezależnie od nowych organizacji międzynarodowych pogłębiła się współpraca między decydentami z różnych części świata. Raz w roku odbywa się spotkanie grupy G-7, czyli przywódców ośmiu najbogatszych państw. Z kolei na corocznym Światowym Forum Ekonomicznym w Davos spotykają się przedstawiciele największych korporacji świata oraz polityczni liderzy z różnych krajów. W Polsce we wrześniu każdego roku odbywa się Forum Ekonomiczne w Krynicy Zdrój okrzyknięte mianem „małego Davos”.
Poza powstaniem kilkunastu organizacji międzynarodowych, które obecnie odgrywają ogromną rolę w światowej polityce, warto wymienić także inne polityczne skutki globalizacji, jak np.: osłabienie struktur państwowych, spadek zaufania obywateli do instytucji państwowych oraz wzrost poparcia dla partii nacjonalistycznych. Globalizacja ma też swój wymiar militarny, który ma bezpośredni związek z polityką każdego państwa. Ma ona bowiem znaczenie dla różnego rodzaju sojuszy wojskowych, powiązań militarnych między państwami, wymiany broni, kwestii bezpieczeństwa państw w kontekście broni masowego rażenia oraz operacji wojskowych.
Ponadto globalizacja ma ogromny wpływ na kulturę, od której zależy nasze codzienne życie. Globalizacja doprowadziła do pojawienia się społeczeństwa wielokulturowego, emigracji czysto zarobkowej, popularyzacji amerykańskiej kultury popularnej, jak np. McDonald’yzacja, dezintegracji społeczeństw, a nawet do zanikania wspólnot kulturowych. Tym samym zrodziło się wiele problemów, z których jako dwa najważniejsze wymienia się ujednolicenie społeczeństwa światowego (homogenizacja) oraz masową emigrację zarobkową. Emigranci bardzo często mają problem z adaptacją w nowym otoczeniu. Prowadzi to do konfliktów społecznych i oczywiście indywidualnej frustracji z powodu znalezienia się w niekomfortowej sytuacji.
Globalizacja dla tak małego kraju jak Litwa staje się poważnym wyzwaniem. Ogromny wpływ kultury globalnej staje się zagrożeniem dla kultury lokalnej. Przykładem może być np. wzrost popularności kina amerykańskiego, przez co rozpowszechnianie nieznanych dotychczas w tej części świata norm czy wartości. Według danych Departamentu Statystyki Litwy, w ciągu minionych 10 lat znacznie wzrosła liczba małżeństw zawieranych przez obywateli Litwy z cudzoziemcami. W 2015 r. stanowiły one co 6. małżeństwo. Najwięcej kobiet w 2015 r. wyszło za mąż za obywateli UE (53 proc.), USA i Kanady (15 proc.), natomiast mężczyźni za żony brali obywatelki Rosji, Białorusi i Ukrainy (71 proc.).
Reasumując, globalizacja niesie ze sobą wiele poważnych konsekwencji. Ponadto nie da się w żaden sposób jej zatrzymać, można jedynie wykorzystać ją najlepiej jak potrafimy.
***
Za odpowiedź udzieloną na temat „Aktywność obywatelska” bilety do kina wygrała Aneta Komoliubio. Gratulujemy i podajemy kolejne zadanie konkursowe! Opisz, jakie skutki globalizacji odczuwasz w życiu codziennym. Podaj zarówno pozytywne jak i negatywne przykłady. Zamieść swoją odpowiedź do 30 listopada na forum dyskusyjnym na platformie wos.efhr.eu i wygraj dwa bilety do kina na dowolnie wybrany film!
***
Uwaga, więcej informacji oraz zasad uczestnictwa szukaj na www.efhr.eu oraz platformie projektu wos.efhr.eu.
EFHR