Więcej

    Kolejne „Kamienie pamięci” pojawiły się na wileńskim bruku

    Czytaj również...

    Dzięki inicjatywie Litewskiego Towarzystwa Historyków Sztuki w Wilnie odsłonięto kolejne „Kamienie pamięci”, upamiętniające wileńskich artystów malarzy pochodzenia żydowskiego.

    Ul. Niemiecka 14 w Wilnie.
    Przy ul. Niemieckiej 14 wmurowany jest „Kamień pamięci” upamiętniający Fanię Lewando i jej męża Łazarza, przed wojną w pobliżu tego miejsca czynna była restauracja, którą prowadzili
    | Fot. Marian Paluszkiewicz

    „Kamienie pamięci” (niem. Stolpersteine) dedykowane są pięciu artystom malarzom żyjącym w przedwojennym Wilnie. Zostały osadzone w bruku w pobliżu ostatniego miejsca zamieszkania artystów, przy domach, w których mieszkali przed wywiezieniem do getta. W ten sposób uwieczniono pamięć: Lizy Daiches (1914–1944), Benciona Michtoma (1909–1941), Fani (Umy) Olkienickiej-Lerer (1899–1943/44), Rachel (Róży) Suckever-Uszajewej (1904–1943) i Jakuba Szera (1890–1944).

    — Odsłonięcie „Kamieni pamięci” w celu uwiecznienia ofiar nazizmu jest międzynarodowym projektem, przed prawie 30 laty zainicjowanym przez niemieckiego rzeźbiarza, Güntera Demniga. W kilkunastu krajach Europy i Argentynie odsłonięto ponad 75 tys. tego typu upamiętnień. Stanowią one największy na świecie memoriał ofiar Holokaustu. Przywracają pamięć ludzi wywiezionych do obozów koncentracyjnych, zamordowanych w miejscach masowych kaźni, torturowanych w więzieniach. Postacie te symbolicznie wracają do miast i miasteczek, w których żyli, uczyli się, pracowali — komentuje dla „Kuriera Wileńskiego” Rūta Miškinytė, pracownica Muzeum Wilna.

    Czytaj więcej: Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu

    „Kamienie pamięci” to betonowe kostki z mosiężną tabliczką z brązu, z wyrytym na niej nazwiskiem upamiętnionej osoby, datami narodzin i śmierci oraz krótką informacją o losie, jaki daną osobę spotkał.

    Pierwszy „Kamień pamięci” pojawił się w Niemczech, w Kolonii, w 1992 r. Upamiętnia deportację Romów do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Znajdują się one na terenie ponad 20 krajów, w tym Niemiec, a także Austrii, Belgii, Czech, Węgier, Włoch, Polski, Norwegii, Ukrainy, Holandii. W samym Berlinie jest ich 6 tys., w Hamburgu 5 tys., w Kolonii 2 tys. W Polsce zainstalowano ponad 30 kamieni, m.in. w Oświęcimiu.

    W Wilnie dotychczas było osiem „Kamieni pamięci”, jednak żaden z nich nie upamiętniał przedstawiciela środowiska artystycznego. Osoby, którym dedykowane są nowo wmurowane „Kamienie pamięci”, zostawiły znaczący ślad w kulturalnym i artystycznym świecie przedwojennego Wilna. Pokryte brązem kostki zostały wmurowane przy ul. J. Basanavičiaus 16, 19, ul. św. Stefana 17, na skrzyżowaniu ulic Sniego i Gudų oraz przy ul. Pelesos 47.

    Czytaj więcej: Żydzi na Litwie: Ponad 600 lat historii

    W międzywojennym Wilnie mieszkało blisko 80 tys. Żydów, którzy stanowili prawie 1/3 wszystkich mieszkańców. 22 czerwca 1941 r. armia niemiecka wkroczyła na Litwę. Między ulicami Szklaną, Żydowską, Niemiecką i Antokolskiego Niemcy zorganizowali getto, w którym zamknięto około 12 tys. ludzi. Istniało ono do października 1941 r. Wszyscy jego więźniowie zostali wymordowani w podwileńskiej miejscowości Ponary. Na początku września 1941 r. utworzono „duże getto”. Znajdowało się ono między ulicami Karmelitańską, Niemiecką, Lidzką i Zawalną. Umieszczono tam około 29 tys. Żydów. W dużym getcie działały dwie szkoły, biblioteka, szpital i teatr. Życie toczyło się w cieniu regularnych wywózek do Ponar. Szacuje się, że w lasach ponarskich zamordowano ponad 70 tys. Żydów z Wilna i pobliskich miejscowości.


    Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Afisze

    Więcej od autora

    Dr Marzena Mackojć-Sinkevičienė spotka się z noblistami w Lindau

    Idea spotkań młodych badaczy z laureatami Nagrody Nobla zrodziła się z inicjatywy dwóch lekarzy z Lindau, Franza Karla Heina i Gustava Wilhelma Parade oraz hr Lennarta Bernadotte, członka szwedzkiej rodziny królewskiej. Pierwsze spotkanie miało miejsce w 1951 r. W tym...

    Wileńska palma w nowej odsłonie

    Wileńskie palmy oraz sztukę ich wicia zaprezentowano na wystawie w galerii „Židinys”. Ekspozycja powstała w ramach projektu „Verba-rze” (lit. verba – palma). Jego inicjatorką jest Agata Granicka, mistrzyni sztuki ludowej, palmiarka w siódmym pokoleniu.  – Celem projektu jest przybliżenie tradycji...

    Na Litwie ponad 40 tys. dawców krwi — razem oddali jej ponad 32 tys. litrów

    W ub. roku liczba krwiodawców wzrosła o 7 proc. w porównaniu z 2022 r. Udało się też zebrać rekordową, po okresie pandemii, ilość — ponad 32 tys. litrów cennego daru ratującego życie. — W 2023 r. mieliśmy ponad 40 tys. krwiodawców,...

    „Niezrównany spiskowiec” Konstanty Kalinowski

    Konstanty Kalinowski po studiach prawniczych w Petersburgu rozpoczął działalność rewolucyjną na Grodnieńszczyźnie. — Przebrany za kupca wędrownego lub włóczęgę wędrował po wsiach, agitując chłopów do walki z caratem. Tłumaczył im, że zniesienie pańszczyzny jest tylko namiastką, że prawdziwą wolność może...