Rok 2013 na Litwie ogłoszono Rokiem Powstania Styczniowego. Powstanie z 1863 roku miało ogromny wpływ na historię i dalsze losy trzech narodów: Litwinów, Polaków i Białorusinów.
Dzisiaj, 22 stycznia, dokładnie w 150. rocznicę wybuchu Powstania, w Wilnie ulicą Giedymina odbędzie się „Marsz wolności”, z relikwiami św. Rafała Kalinowskiego, powstańca i sybiraka.
Marsz organizowany jest przez Hufiec Maryi na czele z ks. Dariuszem Stańczykiem.
— „Marsz wolności” jest dla wszystkich, którzy mają poczucie patriotycznego obowiązku oddania hołdu poległym i zmarłym powstańcom, polskim i litewskim, których łączyła siła ducha i idea niepodległościowa „W imię Boga, za Naszą i Waszą wolność”. Nie będzie to manifestacja polityczna, ale marsz ludzi wiary i miłości Ojczyzny Obojga Narodów, nad którymi czuwa od wieków Matka Boża Ostrobramska.
„Marsz wolności”, szczególnie dzieci i młodzieży, nauczycieli przyszłych zdrowych i mądrych obywateli Litwy, kombatantów wojennych, sybiraków i ludzi kultury, będzie szczerą modlitwą i pieśnią patriotyczną za poległych i rządzących w Polsce i Litwie, bo „Ojczyzna nie krwi, ale potu potrzebuje” (św. Rafał Kalinowski) — powiedział dla „Kuriera” Dariusz Stańczyk
Uroczystość rozpocznie się o godz. 15.00 na placu Łukiskim, młodzież polska i litewska złoży kwiaty i znicze. Odbędzie się także apel poległym powstańcom oraz zostanie odmówiona Koronka do Miłosierdzia Bożego. O godz. 15.15 odbędzie się przemarsz z flagami, pochodniami ulicą Giedymina, pod Katedrę, obok Zamku Dolnego, przez Górę Zamkową aż na Górę Trzech Krzyży. Długość trasy wyniesie 2 km. O godz. 16.00 zostanie odprawiona Msza św. za poległych powstańców i za Ojczyznę — Litwę i Polskę. Będą śpiewane pieśni patriotyczne oraz recytowana poezja.
Ambasada RP oraz Instytut Polski w Wilnie również planują zaangażować się w obchody 150. rocznicy Powstania Styczniowego. Instytut Polski w Wilnie wspólnie z Muzeum Sztuki Litwy w dn. 25 stycznia – 17 marca 2013 r. organizuje wystawę edukacyjną „Powstanie Styczniowe w cyklach prac Artura Grottgera „Polonia” i „Lituania”. Wystawa będzie eksponowana w Muzeum Sztuki Użytkowej w Wilnie (ul. Arsenalo 3A). W uroczystym otwarciu wystawy swój udział zapowiedział premier Algirdas Butkevičius. Z inicjatywy ambasady RP i przy współpracy z Instytutem Polskim w Wilnie ukaże się specjalne dwujęzyczne — polsko-litewskie wydanie numeru „Mówią Wieki”, poświęcone Powstaniu Styczniowemu.
We wrześniu br. Instytut Historii Litwy wspólnie z Instytutem Polskim w Wilnie oraz Europejskim Uniwersytetem Humanistycznym w Wilnie organizuje konferencję naukową poświęconą Powstaniu Styczniowemu. W ramach obchodów Roku Powstania Styczniowego Instytut Polski w Wilnie planuje zorganizować projekcję filmu „Wierna rzeka” w reż. Tadeusza Chmielewskiego (1983; premiera 1987) wg. powieści Stefana Żeromskiego. Pokazy filmu odbędą się w ramach Klubu Filmu Polskiego w wileńskim Centrum Filmowym „Skalvija” podczas Międzynarodowych Targów Książki i wystawy „Powstanie Styczniowe w cyklach prac Artura Grottgera „Polonia” i „Lituania”.
W lutym br. Instytut Polski w Wilnie wraz z partnerami rozpocznie projekt edukacyjny „Adoptujemy zabytki Powstania Styczniowego”. Projekt polega na aktywnym włączeniu młodzieży w upamiętnianie wspólnej historii.
Dzisiaj z okazji rocznicy Powstania Styczniowego w obieg zostanie puszczona srebrna moneta o nominale 50 Lt. Zostanie ona zaprezentowana w muzeum we wsi Paberžė w rejonie kiejdańskim.
Tymczasem ani w Sejmie, ani w Urzędzie Prezydenta — jak poinformowano nas wczoraj — dzisiaj nie będą organizowane żadne okolicznościowe imprezy.