„Hurtowe ceny energii elektrycznej na Litwie ustala giełda Nord Pool, gdzie cena jest ustalana poprzez równoważenie podaży i popytu na energię elektryczną. Podaż i popyt zależą od różnych czynników, między innymi pory roku i dnia oraz warunków klimatycznych. Można zatem powiedzieć, że ceny energii elektrycznej na Litwie mogą zależeć od warunków pogodowych. W mroźne zimy, wraz ze wzrostem zapotrzebowania na ogrzewanie, wzrasta zapotrzebowanie na energię elektryczną, co powoduje wzrost cen. W upalne, letnie dni korzystanie z klimatyzatorów może również zwiększyć zapotrzebowanie na energię elektryczną i jej ceny. Ponadto, wietrzna lub słoneczna pogoda wpływa na ilość energii produkowanej w elektrowniach wykorzystujących odnawialne źródła energii (wiatr i słońce), a wysoka produkcja może obniżyć ceny. Z kolei, gdy wiatr i słońce wytwarzają mniej energii, ceny energii elektrycznej mogą wzrosnąć. Zatem warunki pogodowe mają bezpośredni wpływ zarówno na produkcję, jak i popyt na energię elektryczną, a ostatecznie na ceny” — poinformowano „Kurier Wileński” w pisemnym komunikacie nadesłanym z Litewskiej Agencji Energetycznej.
Kiedy panują najbardziej korzystne warunki pogodowe?
Najkorzystniejsze warunki pogodowe dla niskich cen energii elektrycznej to okres wietrznej i słonecznej, ale niezbyt ekstremalnej pogody. W takich okresach duża część energii elektrycznej jest wytwarzana ze źródeł odnawialnych (wiatrowych i słonecznych), co zmniejsza zależność od droższej energii importowanej lub od droższej energii lokalnej wytwarzanej z paliw kopalnych (np. gazu ziemnego). Energia słoneczna w największym stopniu przyczynia się do wytwarzania energii elektrycznej w ciągu dnia, gdy zapotrzebowanie na energię elektryczną jest największe (np. ze strony mieszkańców i firm aktywnie korzystających z energii elektrycznej). Z kolei energia wiatrowa może wytwarzać energię elektryczną zarówno w dzień, jak i w nocy, a zatem jest bardziej stabilna. Ważna jest również średnia temperatura powietrza: gdy nie ma potrzeby intensywnego ogrzewania zimą ani intensywnego chłodzenia latem, zapotrzebowanie na energię elektryczną jest stabilne i niższe.
Wietrzne dni jesieni i wiosny często sprzyjają obniżkom cen energii elektrycznej. Przykładowo, produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w ubiegłym roku była najwyższa w marcu, kwietniu i maju.
Pomijając czynniki pogodowe, hurtowa cena energii elektrycznej na Litwie jest determinowana przez możliwości importowe — połączenia ze Szwecją, Polską i Łotwą. Jeśli zostaną one ograniczone z powodu remontów lub ograniczonej przepustowości, ceny mogą gwałtownie wzrosnąć.
Ile zapłacimy w „zimnych” miesiącach?
„Zgodnie z najnowszymi kontraktami terminowymi na zakup energii elektrycznej, prognozowana średnia cena na jesień tego roku ma wynieść 80-100 euro/MWh. Jeśli miesiące zimowe będą chłodniejsze niż zwykle, prognozowana średnia cena może osiągnąć 100 euro/MWh. Analizując dane historyczne dotyczące hurtowych cen energii elektrycznej na Litwie, można zauważyć, że co roku w pierwszej połowie roku ceny hurtowe są niższe niż w drugiej, a w okresie styczeń-wrzesień średnia cena jest zazwyczaj zbliżona do średniej rocznej. W 2025 r. średnia cena w okresie styczeń-czerwiec na giełdzie Nord Pool wynosi 86 euro/MWh, a w okresie styczeń-sierpień 79 euro/MWh. Zatem, zgodnie z danymi historycznymi, prawdopodobne jest, że do końca tego roku średnia cena hurtowa może osiągnąć 80-100 euro/MWh” — poinformowano nas w komunikacie.