Jak wiadomo, z dniem 1 lipca br. na Litwie zostały zlikwidowane powiaty. Słuszne były obawy Polaków na Litwie dotyczące nieprzekazania funkcji zwrotu ziemi samorządom, jakie to funkcje wcześniej sprawowały właśnie administracje powiatów. Jak można było przewidzieć, uprawnienia w zakresie regulacji rolnych przekazano nie samorządom, tylko Narodowej Służbie Ziemi przy Ministerstwie Rolnictwa.
Niezmiernie zależało
Samorządowi Rejonu Wileńskiego bardzo zależało, by kwestie dotyczące ziemi były przekazane właśnie samorządowi terytorialnemu. Załatwianie spraw odbywałoby się znacznie sprawniej, nie byłoby sztucznych działań na zwłokę. Ale tak się nie stało i urząd nadal nie ma żadnych istotnych uprawnień w zakresie zwrotu ziemi.
Sporo istotnych uprawnień
Szerokie uprawnienia w zakresie zwrotu ziemi spoczywają teraz na kierownikach terytorialnych wydziałów Narodowej Służby Ziemi. Sama służba istotnych funkcji nie posiada, nieoficjalnie się mówi, że najwyżej kontrolną. Kierownicy wydziałów terytorialnych mają prawo do podejmowania decyzji w sprawie restytucji mieszkańcom praw własności do ziemi, lasu oraz zbiorników wodnych. Mogą oni również występować w charakterze podmiotu zamawiającego prace w zakresie regulacji rolnych w miejscowościach wiejskich w ramach reformy rolnej, dokonywać sprzedaży działek państwowej ziemi, którymi Narodowa Służba Ziemi zarządza na zasadzie powiernictwa, przekazywać osobom rzeczone działki w celu nieodpłatnego korzystania z nich, przekazywać na zasadzie powiernictwa bądź umowy wynajmu, mają prawo zatwierdzać wszelkie dokumenty dotyczące planowania w ramach regulacji rolnych. Szefom ww. struktur przysługuje również prawo do kontrolowania sposobu korzystania z ziemi państwowej, wydawania zezwoleń na zagospodarowanie działek ziemi państwowej (np. budowanie komunikacji, wznoszenie budynków etc.).
Podział funkcji
Poniżej przedstawiamy informacje o tym, które funkcje zlikwidowanych powiatów zostały przekazane do gestii poszczególnych resortów, które zaś odtąd znajdą się w zakresie kompetencji samorządów.
Jak już wspomniano wyżej, funkcje dotyczące ziemi, czyli te najważniejsze, zostały powierzone Narodowej Służbie Ziemi. Zresztą za takim rozwiązaniem najbardziej optowała prezydent Republiki Litewskiej Dalia Grybauskaitė. Służba została podzielona na wydziały terytorialne, które są odpowiedzialne za kwestie dotyczące ziemi na terytorium byłych powiatów. Kierownikiem Terytorialnego Wydziału Regulacji Rolnych Rejonu Wileńskiego Narodowej Służby Ziemi jest Nerijus Sudonis. Aktualnie pełni on obowiązki kierownika wydziału – aż do chwili rozstrzygnięcia konkursu na obsadzenie rzeczonego stanowiska. Terytorialny Wydział Regulacji Rolnych Rejonu Wileńskiego mieści się w Wilnie przy ul. Vitebsko 19. Funkcje kierownika solecznickiego wydziału pełni Sławomir Sinkiewicz, szyrwinckiego – Birutė Blusevičienė, święciańskiego – Marija Levarauskienė. Na czele wydziału trockiego i elektreńskiego stanął Algis Podrezas, wiłkomirskiego – Laimutė Vilimienė, natomiast miasta Wilna – Laimutė Katkevičiūtė.
Zawiedzione oczekiwania
W trakcie powoływania nowej struktury regulacji rolnych zapewniano, że czas realizacji procedur urzędowych w tym zakresie ulegnie skróceniu, lecz tak się nie stało. Przynajmniej tak wynika z informacji, przekazanych nam przez osoby, które korzystały już z usług Narodowej Służby Ziemi. Przypominamy również mieszkańcom, by aktywnie korzystali z przysługującego im prawa odwołania się od decyzji urzędników Narodowej Służby Ziemi. Mają na to 20 dni roboczych.
Nadzór budowlany
Funkcje z zakresu nadzoru budowlanego i użytkowania budynków spoczęły na Państwowej Inspekcji Planowania Przestrzennego i Budowy przy Ministerstwie Środowiska. Wileński wydział inspekcji znajduje się również w Wilnie przy ul. Vitebsko 19.
Oświata
Zadania z zakresu państwowego nadzoru nad oświatą przejął odpowiedni wydział Ministerstwa Oświaty i Nauki, funkcje dotyczące szeroko rozumianego zakresu oświaty zaś – Wydział ds. Szkół Regionalnych resortu oświaty, którego szefem został Jonas Vasiliauskas – były naczelnik powiatu wileńskiego. Powiatu, który jako jeden z nielicznych posiada niemałe zadłużenie i z tego tytułu i do czasu rozstrzygnięcia kwestii finansowych nie może być zlikwidowany jako osoba prawna. Zagadnienia dotyczące rozwoju regionalnego przekazano Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.
Likwidatorem administracji naczelnika powiatu wileńskiego jest Ričardas Sabaliauskas, tel. (8 5) 262 8614, 231 2583.