Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) zorganizowała wczoraj, 29 października, międzynarodową konferencję „Regulacja prawna mniejszości narodowych – teoria i praktyka”.
Zaprezentowano główne informacje na temat sytuacji mniejszości narodowych na Litwie, a uczestnicy konferencji podzielili się dobrą praktyką i przykładami z zagranicy. Mer Wilna Remigijus Šimašius naświetlił szereg korzyści z zakresu działalności fundacji, która m.in. oferuje bezpłatną pomoc prawną każdemu, kto został ofiarą dyskryminacji i naruszeń praw człowieka w życiu zawodowym lub prywatnym.
Udział w konferencji wzięli pracownicy urzędów państwowych, naukowcy, działacze na rzecz praw człowieka, organizacje pozarządowe, przedstawiciele mniejszości narodowych, prawnicy. Wśród nich dr. Ljubica Djordjevic, przedstawiciel Europejskiego Centrum Mniejszości (ECMI) , Anton Thomsen, doradca polityczny Wysokiego Komisarza OBWE ds. Mniejszości Narodowych, dr Katarzyna Miksza, docent Uniwersytetu Michała Romera w Wilnie, Karolis Dambrauskas doktorant z Litewskiego Centrum Badań Społecznych i Praw Etnicznych oraz dr Łukasz Wardyn, Ekspert ds. Mniejszości.
Konferencję poprowadziła Ewelina Dobrowolska, prawniczka z Europejskiej Fundacji Praw Człowieka.
W swym przemówieniu poruszyła kwestię ujednolicenia egzaminu maturalnego z języka litewskiego dla litewskiej większości oraz mniejszości narodowych, działanie propagandy rosyjskiej na mniejszości narodowe Litwy oraz sprawę oryginalnego zapisu imienia lub nazwiska.
„Wygrano już ponad czterdzieści spraw oryginalnego zapisu imienia lub nazwiska. Kilkadziesiąt wniosków czeka na wyrok sądowy lub w chwili obecnej są rozpatrywane w sejmie” – zaznaczyła prawniczka.
EFHR co roku organizuje takie konferencje
– Mamy nadzieję, że to przybliży Litwę do standardów światowych w zakresie ochrony praw mniejszości narodowych. Jest tu obecnych wielu prelegentów, że tak powiem, z pierwszych stron gazet. Wśród nich wybitny fachowca dr. Fernand De Varennes, Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. Mniejszości Narodowych – powiedział rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Aleksander Radczenko, prawnik i członek zarządu Polskiego Klubu Dyskusyjnego.
W swym referacie poruszył temat praw mniejszości narodowych w litewskiej agendzie politycznej.
– Rozpatruję w jaki sposób litewscy politycy odnoszą się do spraw mniejszości narodowych, jak to wyglądało w perspektywie historycznej, jakie były etapy stosunku litewskich elit politycznych w stosunku do mniejszości narodowych w niepodległej Litwie i jakie są perspektywy. Wydaje mi się, że u nas w kraju są trzy duże narracje polityczne jeśli chodzi o mniejszości narodowe, jest to narracja liberalna, konserwatywna i socjaldemokratyczna. Te narracje między sobą czasami przenikają się, czasami wchodzą w konflikt. Dziś mamy przeddzień potrójnych wyborów – samorządowych, do Parlamentu Europejskiego i prezydenckich. Moim zdaniem właśnie po wyborach prezydenckich na Litwie nastąpi kardynalna zmiana w stosunku do mniejszości narodowych. Ta zmiana już dojrzała, ale w tej chwili wygląda na to , że ośrodek prezydencki najbardziej ją hamuje – zaznaczył Aleksander Radczenko.
Podczas konferencji poruszono także kwestię przygotowania ustawodawstwa krajowego regulującego prawa mniejszości narodowych, prawa mniejszości narodowych w litewskich aktach prawnych oraz jedną z najważniejszych dla polskiej mniejszości na Litwie kwestię oświaty.
Zostały wygłoszone opinie i zalecenia ekspertów w sprawie rozwiązania problemów mniejszości narodowych.