Według Konwencji praw dziecka Organizacji Narodów Zjednoczonych, a także prawodawstwa litewskiego, ludzie do 18. roku życia uznawani są za dzieci. Zgodnie z litewskim prawem dopiero po osiągnięciu tego wieku można brać udział w wyborach, posiadać własne konto w banku, wyjeżdżać za granicę bez zezwolenia rodziców, kupować napoje energetyczne czy jeździć samochodem osobowym.
Jeśli osoba w wieku poniżej osiemnastki opuści lekcje w szkole czy będzie miała problemy z nauką lub zachowaniem, powiadomieni o tym muszą być rodzice. Jednak według ministra zdrowia Aurelijusa Verygi dzieci bez wiedzy rodziców mogą pójść do lekarza i zamontować sobie spiralę hormonalną w macicy – tak bowiem wynika z jego rozporządzenia o objęciu stuprocentową refundacją z kas chorych spiral hormonalnych z syntetycznym progestagenem dla osób w wieku 15–20 lat.
Antykoncepcja hormonalna wiąże się – poza podejmowaniem bardziej ryzykownych zachowań seksualnych, a więc też wyższym ryzykiem chorób wenerycznych – ze zwiększonym ryzykiem raka piersi oraz zakrzepicą (trombozą), a także wyższym prawdopodobieństwem groźnej dla życia ciąży pozamacicznej (bo nie daje gwarancji uniknięcia zajścia w ciążę). W instrukcji wspomnianych spiral jest napisane, że nie są zalecane dla kobiet, które nie miały wcześniej dzieci, gdyż brak danych klinicznych potwierdzających bezpieczeństwo użycia. Tyle jeśli chodzi o wyniki badań socjologicznych i medycznych, którymi jednak nikt w rządzie sobie głowy nie zawracał, bo dokument nie był poddany żadnym konsultacjom i nie wiadomo, kto, kogo i jak przekonał do objęcia spiral refundacją.
Rozporządzenie ministra zostało opatrzone stosownym wyliczeniem, że na spirale hormonalne dla osób od 15. roku życia przeznaczy się rocznie 862 482 euro, czyli że zamierza się montować 7200 spiral rocznie. Czy tyle osób rocznie może liczyć na leczenie raka, przeszczep czy protezę zębów albo stawu biodrowego? Ta decyzja, wydana w trybie przyspieszonym i bez jakichkolwiek konsultacji, każe wątpić w jej przejrzystość. Dziwi tym bardziej, że została wydana przez rząd tworzony przez chwaloną za przestrzeganie chrześcijańskich wartości Akcję Wyborczą Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin. Wileńska radna AWPL-ZChR Renata Cytacka zapewniła mnie publicznie, że sprawą zajmie się frakcja AWPL-ZChR w parlamencie i zostaną podjęte właściwe kroki, by skandaliczna decyzja ministra zdrowia została zrewidowana.
Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym “Kuriera Wileńskiego” nr 22(62) 30//05-05/06/2020