Daiva Kvedaraitė, która zarządza ekologiczną uprawą rokitnika we wsi Venciūnai w rejonie olickim, mówi otwarcie, że gdyby nie otrzymane wsparcie, wątpliwe, czy w ogóle zaczęłaby uprawiać te cenne jagody. Już wielokrotnie korzystała ze wsparcia inwestycyjnego i zachęca innych, aby nie wahali się i poszli za jej przykładem.
Rolnicy pragnący zmodernizować i zrestrukturyzować swoje gospodarstwa, zwiększyć dochody z rolnictwa i działalności pokrewnej lub podjąć produkcję produktów rolnych o wyższej wartości dodanej w okresie od 19 kwietnia do 18 maja zapraszani są do ubiegania się o wsparcie w ramach działania „Inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe” Litewskiego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 „Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych”. Zaproszenie do składania wniosków o wsparcie podlega wymogom określonym dla Instrumentu na rzecz Odbudowy Gospodarki Unii Europejskiej (EURI).
Korzyści ze wsparcia zarówno na początku działalności, jak i po 17 latach
D. Kvedaraitė może podać swoją historię jako przykład, że wsparcie inwestycyjne może pomóc zarówno w stworzeniu, jak i modernizacji gospodarstwa. W 2005 r. zasadziła we wsi Venciūnai pierwsze sadzonki rokitnika na obszarze 27 hektarów, obecnie gospodarstwo powiększyło się już do 80 hektarów. W istniejącym od wielu lat gospodarstwie uprawia się ekologiczne rokitniki o szczególnych właściwościach prozdrowotnych, które zamieniają się w soki, syropy, dżemy, herbaty, a nawet kwas, a produkcja realizowana jest na całej Litwie.
„Szczerze mówiąc, wątpię, czy bez wsparcia UE zaczęłabym nawet uprawiać ziemię, ponieważ potrzeba było znacznych inwestycji i trudno byłoby je sfinansować wyłącznie z własnych środków i pożyczek. Na początku gospodarzenia nie ma jeszcze zgromadzonych funduszy, a zaciąganie pożyczek jest kosztowną alternatywą” — mówi D. Kvedaraitė, która ma już 17 lat doświadczenia w rolnictwie.
Jak twierdzi, wielokrotnie korzystała ze wsparcia UE na inwestycje w gospodarstwach rolnych. Początkowo, korzystając z tego wsparcia, nabyła maszyny rolnicze niezbędne do utrzymania farmy rokitnika. Później ubiegała się o wsparcie modernizacji gospodarstwa, nabyła sprzęt chłodniczy, sprzęt do czyszczenia i przetwarzania jagód. Przedsiębiorcza kobieta pracuje obecnie nad kolejnym projektem, który pomoże zmniejszyć wpływ zmian klimatu i uzyskać więcej zbiorów.
„Złożyłam również wniosek o wsparcie inwestycyjne dla tego projektu. Nie chcę już powiększać terenu gospodarstwa, ale chcę gospodarzyć wydajniej — przy pomocy wsparcia na modernizację gospodarstwa i ochronę przed wpływem warunków naturalnych — ponieważ poprzednie susze prowadziły do niższych plonów. Głównym zadaniem jest teraz instalacja systemu nawadniania na powierzchni 16 hektarów” — mówi właścicielka gospodarstwa z rejonu olickiego.
Kto może aplikować
Wnioski mogą być składane przez rolników zamierzających inwestować w takie wyspecjalizowane sektory rolne, jak hodowla bydła mlecznego; hodowla trzody chlewnej, drobiu, łącznie z produkcją jaj; sadownictwo, uprawa jagód i/lub ogrodnictwo w zamkniętym gruncie (ogrzewane szklarnie); sadownictwo, ogrodnictwo i/lub uprawa jagód w otwartym gruncie (warzywa polowe, owoce, jagody).
Według rzeczniczki NMA Irmy Jakštienė wnioski mogą składać zarówno osoby fizyczne, które zajmują się rolnictwem i zarejestrowały gospodarstwo rolne we własnym imieniu, jak i osoby prawne prowadzące działalność rolniczą i rejestrujące gospodarstwo we własnym imieniu. Specjalista NMA zwraca uwagę, że wnioski złożone przez osobę fizyczną lub prawną wraz z partnerem (partnerami) projektu nie są przyjmowane.
Wsparcia udziela się gospodarstwom zajmującym się produkcją produktów rolnych, obróbką, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu komercyjnych produktów rolnych produkowanych lub uprawianych w gospodarstwie. Przedstawicielka NMA podkreśla, że we wniosku można wskazać tylko jedno wspierane działanie i tylko jeden ze wspieranych wyspecjalizowanych sektorów rolnictwa.
Rolnicy mogą korzystać z pomocy, jeżeli wielkość ekonomiczna ich gospodarstwa, wyrażona jako standardowa wartość produkcji, przekracza 8 000 EUR (wymóg ten nie ma zastosowania do uznanych spółdzielni rolniczych, które skupują i sprzedają produkty rolne wyprodukowane lub uprawiane przez ich członków w ich gospodarstwach lub przetwarzają i wprowadzają do obrotu produkty spożywcze i nieżywnościowe z nich otrzymane).
Rolnicy ubiegający się o wsparcie muszą nieprzerwanie prowadzić działalność rolniczą i uzyskiwać dochody z tej działalności przez co najmniej 12 miesięcy przed złożeniem wniosku o wsparcie, a dochody z działalności rolniczej w ciągu roku obrachunkowego poprzedzającego złożenie wniosku o wsparcie muszą stanowić co najmniej 50 proc. całkowitego dochodu z działalności wnioskodawcy.
Na inwestycje dla rolników — prawie 36 mln euro
Na drugi etap zbierania wniosków w okresie od 19 kwietnia do 18 maja przeznaczono 35 986 211 euro. Dla każdego z obszarów finansowanych w ramach instrumentu, odpowiednio: w przypadku hodowli bydła mlecznego 18 035 017 euro; na hodowlę trzody chlewnej 4 493 965 euro; na hodowlę drobiu, w tym produkcję jaj — 3 457 229 euro; dla terenu zamkniętego (ogrzewanych szklarni) 4 mln euro; dla terenu otwartego (gruntowe warzywa, owoce, jagody) — 6 mln euro.
Maksymalna kwota wsparcia przypadająca na beneficjenta nie może przekroczyć 1,5 mln euro w przypadku inwestycji w sektorze bydła mlecznego, trzody chlewnej lub drobiu, w tym produkcji jaj, oraz 2 mln euro w przypadku wsparcia dla sektora ogrodnictwa, sadownictwa lub uprawy jagód.
Kryteria składania wniosków
Irma Jakštienė, przedstawicielka NMA, zachęca rolników do zapoznania się z zasadami wdrażania wsparcia i wymogami dotyczącymi wniosków, ponieważ różne sektory rolnictwa podlegają różnym kryteriom wyboru projektów, wnioski dla każdego sektora są oceniane zgodnie z oddzielnym systemem punktacji. Ponadto ważne jest, aby pamiętać, że w 2022 r. w dniu 19 marca zmieniono przepisy wykonawcze dotyczące realizacji obszaru „Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych” ze środków Unijnego Instrumentu Odbudowy (EURI). Najważniejsze zmiany w przepisach dotyczą zmiany specjalizacji gospodarstwa, wyłączenia finansowania zakupu ciągników oraz przepisu o przyznawaniu punktów selekcyjnych uznanym członkom spółdzielni rolniczej oraz tym, którzy korzystają lub inwestują w biorektory”.
W projekcie przedłożonym przez wnioskodawcę koszty budowy, przebudowy lub remontu (z wyjątkiem kosztów budowy, przebudowy lub remontu wież magazynowych zboża), infrastruktura niezbędna do funkcjonowania budynków i/lub budowli (z wyjątkiem dróg) i/lub nabycia urządzeń niezbędnych do zapewnienia funkcjonowania budynków musi stanowić co najmniej 75 proc. całkowitej wartości inwestycji projektu (bez VAT) w wartości projektu.
Projekt, dla którego przyznano wsparcie w ramach tego działania, musi zostać zrealizowany w ciągu 24 miesięcy od daty podpisania umowy o wsparciu.
Sposób złożenia wniosku
Wniosek o wsparcie oraz dodatkowe dokumenty należy złożyć w NMA, wypełniając elektroniczny formularz dokumentu osobiście lub za pośrednictwem osoby upoważnionej pod adresem https://zumis.lt w systemie informacyjnym Ministerstwa Rolnictwa ŽŪMIS, zgodnie z procedurą określoną w Regulaminie administracyjnym PROW.
Zam. 1111