Sankcje, jakie nałożyła administracja prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki na rosyjskie koncerny naftowe, okazują się bardzo skuteczne i bolesne. Łukoilowi grozi bankructwo, ma też problemy z pozbyciem się swoich aktywów w krajach zachodnich – te aktywa są wyceniane na 16 mld dolarów. Łukoil poza granicami metropolii posiada ponad 5 tys. stacji paliwowych, wydobywa połowę swojego gazu i piętnastą część ropy, zaś zagraniczne rafinerie odpowiadają za jedną czwartą mocy przerobowych. To wszystko to jedna trzecia przychodów tej firmy – i te aktywa mogą zostać skonfiskowane przez państwa stosujące nałożone przez USA sankcje.
To wszystko bardzo skutecznie uderza w rosyjskie zdolności prowadzenia wojny. Mniej wpływów to mniej środków na produkcję rakiet i dronów, a brak dostępu do zagranicznych aktywów oznacza mniejsze możliwości stosowania strategicznej korupcji wobec lokalnych władz, a także mniejsze możliwości finansowania działań dywersyjnych, jak podpalanie sklepów czy zakładów przetwórstwa odpadów.
Nasuwa się jednak zasadnicze pytanie: skoro to są środki skutecznie oddziałujące na rosyjskie zdolności projektowania globalnej agresji, to dlaczego nie zastosowano ich wcześniej? Jaka motywacja – i czyje interesy – stała za tym, że nie zastosowano takich sankcji wcześniej? I dlaczego tuż przed rosyjską pełnoskalową napaścią na Ukrainę (a, jak twierdzi rosyjska propaganda, jest to wojna przeciw całemu NATO) zostały zdjęte sankcje z gazociągu (należałoby mówić – korupcjociągu) Mord Stream 2 i pozwolono rosyjskim bandytom na wywołanie w Europie inflacji poprzez manipulowanie cenami gazu?
Różne zjawiska w polityce nie zachodzą od razu. Korupcja energetyczna Europy odbywała się latami i etapami. Niektóre jej skutki – jak zamknięcie przez Niemcy bezpiecznych i ekologicznych elektrowni atomowych w imię palenia rosyjskiego gazu – odbiły się potężną czkawką na całej Europie, a do dziś płacimy za to cenę poprzez wyższe ceny energii i wszystkiego innego. Dlatego strategiczne znaczenie ma poznanie wszystkich szczegółów tego procesu, żeby można było się przed takimi zjawiskami zabezpieczyć; żeby nigdy więcej wrogie mocarstwa nie mogły nas niczym szantażować, wpierw nas – na nasze życzenie – uzależniając od swoich dostaw.
Komentarz opublikowany w wydaniu magazynowym dziennika „Kurier Wileński” Nr 46 (131) 15-21/11/2025