28 października będzie dla wielu mieszkańców wyjątkowym dniem nie tylko dlatego, że odbędzie się druga tura wyborów, ale przede wszystkim dlatego, że nazajutrz wielu mieszkańców nie dowie się o jej wynikach.
A nie dowiedzą się ci, dla których podstawowym źródłem informacji jest telewizja, a którzy wciąż korzystają z telewizorów analogowych. 28 października o północy na terenie Litwy zostanie bowiem wyłączony analogowy sygnał telewizyjny, który będzie zastąpiony nowoczesnym systemem cyfrowej transmisji kanałów telewizyjnych. Z naszych ustaleń wynika, że spora część posiadaczy starych telewizorów, które nie odbierają cyfrowego sygnału, wciąż nie zatroszczyło się o specjalną przystawkę i antenę do starego telewizora, albo też nie wymieniło stary odbiornik TV na nowoczesną „plazmę”, LED lub LSD. Do tego nie zachęcają nawet rekompensaty za nabycie nowego odbiornika lub specjalnego dekodera z anteną. Rekompensata ta wynosi 100 litów i prawie w całości pokrywa koszty zakupu dekodera z anteną, a przy zakupie niedrogiego nowego telewizora również jest wyraźnym wsparciem finansowym.
— O rekompensatę mogą ubiegać się osoby, których dochód miesięczny nie przekracza 525 litów, czyli 1,5 minimalnych kosztów utrzymania gwarantowanych przez państwo. Ubiegający się o rekompensatę muszą złożyć podanie oraz dołączyć zaświadczenie o dochodach rodzinnych, jak też przedstawić fakturę z czekiem potwierdzającym zakup dekodera, anteny lub telewizora. Podanie można składać w starostwach według miejsca zamieszkania, lub bezpośrednio u nas, w dziale opieki socjalnej — wyjaśnia Stefania Stankiewicz, kierowniczka wydziału opieki socjalnej administracji samorządu rejonu wileńskiego. Dodaje też, że choć ostateczny termin składania podań upływa 20 listopada, to jednak osoby, którym rekompensata należy się, nie śpieszą z załatwianiem formalności.
— Widocznie odkładają wszystko na ostatnia chwilę — zastanawia się kierowniczka wydziału.
W rejonie wileńskim podania o rekompensaty do dziś złożyło zaledwie kilkadziesiąt osób. Tymczasem według przypuszczeń Ministerstwa Komunikacji, w rejonie wileńskim może być nawet 3 tys. osób, które mogą ubiegać się o rekompensatę. Nie mniej też może być osób, których rekompensata nie dotyczy, ale które wciąż korzystają z odbiorników analogowych.
Dziś nie ma statystyki potwierdzającej, ile osób lub gospodarstw domowych wciąż jeszcze nie zatroszczyło się o nowy odbiornik lub o dekoder, jednak badania przeprowadzone przed rokiem muszą zaniepokoić zarówno wydziały opieki socjalnej, jak też sprzedawców sprzętu RTV. Wynika bowiem z nich, że aż 55 proc. respondentów stwierdziło, że o sprzęt umożliwiający odbiór cyfrowego sygnału zatroszczy się kilka tygodni przed wyłączeniem sygnału analogowego albo w ogóle po jego wyłączeniu. Oznacza to, że w poniedziałek, 29 października, kiedy zgasną telewizory analogowe, armia kilkuset tysięcy ludzi ruszy do sklepów z RTV po zakup dekodera lub nowego telewizora. Że tak będzie na pewno, potwierdza praktyka chociażby Łotyszy, którzy wcześniej przeszli na sygnał cyfrowy. Po wyłączeniu sygnału analogowego tamtejsze salony sprzętu RTV przeżyły prawdziwe oblężenie kupujących.
Te prognozy pośrednio potwierdzają inne badania przeprowadzone na początku tego roku przez sondaż TNS LT. Wynika z niego, że około 45 proc. gospodarstw domowych ma nowoczesny odbiornik TV, co oznacza, że większość odbiorników może nie nadawać się do odbioru sygnału cyfrowego.
Eksperci jednak radzą nie zwlekać do ostatniej chwili, bo w razie boomu może zadziałać zasada rynkowa i zwiększony popyt na dekodery i odbiorniki TV wywinduje ich ceny. Warto też pamiętać, że nie każdy poradzi sobie z zamontowaniem dekodera, a szczególnie anteny, która jest nie mniej ważna niż dekoder, więc za samo wezwanie specjalisty do zamontowania anteny będziemy musieli słono zapłacić. Żeby tego uniknąć, warto już dziś zadbać o sprzęt oraz ewentualnie o złożenie podania o rekompensaty. A wtedy 29 października na pewno nie zostaniemy odcięci od świata i będziemy mogli poznać wyniki drugiej tury wyborów parlamentarnych. Ale to tylko ułamek możliwości, jakie daje nam telewizja cyfrowa. Bo jeśli dziś w systemie analogowym możemy odbierać najwyżej kilkanaście kanałów, to system cyfrowy pozwala na odbiór nawet kilkudziesięciu bezpłatnych kanałów niezależnie od miejsca zamieszkania odbiorcy sygnału. Co więcej, system cyfrowy pozwala wybrać wersję językową napisów, zapisywać programy telewizyjne oraz wiele innych możliwości. Plus doskonała jakość obrazu oraz dźwięku.
Przykład Łotyszy i Estończyków, którzy już przeszli na system telewizji cyfrowej pokazuje, że zmienią się też upodobania „telemanów”. Tam ogólnokrajowe duże kanały telewizyjne straciły na oglądalności, natomiast wzrost oglądalności lokalnych i niszowych kanałów wzrósł w poszczególnych przypadkach nawet o 200 proc. Wszystko wskazuje na to, że również na Litwie nastąpi podobna zmiana upodobań telewidzów.
NIEODPŁATNE KONSULTACJE
Służba Regulacji Łączności (SRŁ) informuje, że do końca listopada mieszkańcy będą bezpłatnie konsultowani telefonicznie na temat instalacji dekodera, podłączenia i ustawienia anteny, co pozwoli na odbiór podstawowego pakietu bezpłatnych kanałów — LTV, LTV2, LNK, Info TV, Liuks!, TV1, TV3, TV6, BTV. Jeśli problemu nie uda się rozstrzygnąć telefonicznie, to specjaliści SRŁ przybędą na miejsce, żeby pomóc w ustawieniu sprzętu. Służba zwraca uwagę mieszkańców, że sami muszą zakupić i zainstalować niezbędny sprzęt, ponieważ specjaliści służby pomogą jedynie w ustawieniu sprzętu. Usługi będą świadczone w dni robocze w godzinach od 8.00 do 17.00 codziennie oraz od 8.00 do 15.45 w piątki.
W sprawie konsultacji mieszkańcy mogą zwracać się dzwoniąc pod bezpłatny numer ogólnokrajowy 8 800 00150 lub dzwoniąc do regionalnych wydziałów SRŁ:
Wilno – 8 5 2105657
Kowno – 8 37 334114
Kłajpeda – 8 46 346 202
Szawle – 8 41 532591
Poniewież – 8 45 430712
Sprawdzić miejsce i zasięg poszczególnych nadajników cyfrowego sygnału można w Internecie: http://rrt.lt/lt/vartotojui/radijas-ir-televizija_41.html