W Polskiej Galerii Artystycznej „Znad Wilii” odbyła się wystawa zdjęć wykonanych przez słuchaczy Akademii Trzeciego Wieku oraz członków Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej z Olsztyna.
Motywem przewodnim fotografii były ujęcia Wilna nawiązujące do twórczości Jana Bułhaka — znakomitego polskiego fotografa związanego z grodem nad Wilią. Próbę nawiązania do mistrza podjęło dziesięcioro miłośników twórczości fotograficznej Jana Bułhaka, którzy w zeszłym roku odwiedzili Wilno, Landwarów, Wakę Trocką i Troki wraz z Zatroczem. Owoce ich pracy z obiektywem można podziwiać w Galerii „Znad Wilii” do 5 stycznia.
—Rola twórczości Bułhaka jest imponująca. To już klasyka, do której powracają pokolenia fotografików — podkreśliła Wanda Mieczkowska, dyrektorka galerii. — Jan Bułhak w zakresie fotografii jest dla nas, mieszkańców Wilna, niczym Adam Mickiewicz w literaturze. Dlatego pozostawił po sobie nie tylko świadectwo czasu, ale prawdziwe arcydzieła sztuki fotograficznej — dodała.
Same fotografie prezentowały miejsca na ogół znane wilnianom i ludziom obytym z Wilnem. Były one robione dokładnie z tych samych miejsc, z których fotografował Jan Bułhak. Fotografowane obiekty pozornie niewiele się zmieniły, jednak na efekty upływu czasu zwracał uwagę Paweł Bielinowicz, jeden z autorów zdjęć. Podkreślał m. in. różnice w zachowaniu przechodniów pod Ostrą Bramą. Bogatymi wrażeniami z uwieczniania Wilna śladami Bułhaka dzieliła się też Zofia Karzeł, zaznaczając, że całość projektu miała charakter pracy zbiorowej, przez co konkretny autor danego zdjęcia jest dziś trudny do ustalenia.
Z zapartym tchem zwiedzający wystawę słuchali wspomnień Henryka Kujawy z Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Olsztynie, który również uczestniczył w wyjeździe w plener. Pan Henryk wspominał osobiste spotkanie z Bułhakiem, prezentując swój zasłużony aparat „Vectra”. Jan Bułhak miał taki sam, dlatego mi go polecił. W sklepie byłem razem z mamą i tam spotkaliśmy mistrza — opowiadał Henryk Kujawa.
***
Mistrz fotografii polskiej, nazywany niekiedy nawet jej ojcem, był bardzo mocno związany z Wilnem. To tutaj zainicjował powstanie „Fotoklubu Wileńskiego”, położył też podwaliny pod działalność „Fotoklubu Polskiego”. Był także wykładowcą Wydziału Sztuk Pięknych nieodżałowanego Uniwersytetu Stefana Batorego, przyjaźnił się z Ferdynandem Ruszczycem. Przed wojną wykonał tysiące ujęć Wilna i innych polskich miast, niestety, znaczna część jego dorobku spłonęła wraz z pracownią w 1944. Po wojnie dokumentował ruiny Warszawy, uwieczniał też obrazy Warmii i Mazur. Ponadto, był członkiem-założycielem Związku Polskich Artystów Fotografów, posiadaczem legitymacji członkowskiej nr 1. Tablica pamiątkowa Bułhaka znajduje się w Wilnie na ścianie przedwojennego Urzędu Wojewódzkiego przy Placu Kudirki (dawny Plac Elizy Orzeszkowej).
Marcin Skalski