Rozpoczęły się już uroczyste obchody 73. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.
„Tamte wydarzenia i postawa młodych Polaków kształtują postawę gotowości do służby ojczyźnie” – podkreślił prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości w Muzeum Powstania Warszawskiego. Wśród odznaczonych przez prezydenta znalazła się także pochodząca z Wilna Halina Wołłowicz-Hołownia, sanitariuszka i łączniczka z Powstania Warszawskiego.
„Rocznica jest ważna także dla mnie jako prezydenta Polski, ale przede wszystkim jako obywatela, harcerza, jako tego, który na historii i micie Powstania Warszawskiego oraz bohaterstwie powstańców warszawskich się wychował. Mogę powiedzieć, że moja postawa gotowości służby ojczyźnie została właśnie poprzez tamte wydarzenia i postawę młodych Polaków w dużym stopniu ukształtowana – mówił Andrzej Duda w czasie uroczystości, jaka odbyła się w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego.
„To dla mnie ogromny zaszczyt, że mogę się spotkać z bohaterami tamtych dni, mojego życia, ale i życia Rzeczypospolitej. Od tamtego momentu, tak jak było to już dzisiaj powiedziane i wielokrotnie, powstanie być może nie osiągnęło zwycięstwa militarnego, ale wpisało się w wielką polską historię i dzięki niemu było możliwe odzyskanie niepodległości na przełomie lat 80. i 90. Dzięki postawie kolejnego pokolenia, które nie pogodziło się z sowiecką okupacją, bo pamiętała o tamtej przelanej krwi. Z całego serca wam za tę postawę chcę podziękować i chciałem jeszcze raz wyrazić radość, że możemy się spotkać właśnie tutaj, na terenie Muzeum Powstania Warszawskiego, wspaniałego dzieła i największego pomnika, jaki został zbudowany waszemu bohaterstwu i idei wolnej Polski. To dom, zbudowany przez śp. Lecha Kaczyńskiego, który marzył, że ten budynek musi powstać, by nie zapomnieć o Powstańcach, żeby to było miejsce, gdzie będzie przychodziła młodzież i będzie doświadczała tej wielkiej lekcji patriotyzmu” — dodał prezydent.
Prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości wręczył odznaczenia państwowe powstańcom i osobom, które przysłużyły się kultywowaniu pamięci o tym zrywie. Wśród odznaczonych była także pochodząca z Wilna Halina Wołłowicz-Hołownia ps. „Rena”, łączniczka i sanitariuszka w pułku „Baszta”. Za wybitne zasługi poniesione z „niezwykłym poświęceniem w walce o suwerenność i niepodległość” państwa polskiego została odznaczona Krzyżem z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości.
Halina Wołłowicz-Hołownia urodziła w 1927 w Wilnie, w rodzinie o głębokich tradycjach patriotycznych. Jest prawnuczką działacza niepodległościowego Michała Wołłowicza. Jej ojciec, Henryk Wołłowicz, był oficerem WP w okresie dwudziestolecia międzywojennego i brał udział w polskiej wojnie obronnej września 1939. Wileńszczyznę opuściła wiosną 1939 roku, gdy wraz z rodzicami przeniosła się do Warszawy. W czasie okupacji niemieckiej od 1942 roku działała w konspiracji niepodległościowej w ramach kompanii K1 batalionu „Karpaty” Pułku „Baszta” Komendy Głównej Armii Krajowej, w ramach której brała również udział w Powstaniu Warszawskim jako łączniczka i sanitariuszka na Mokotowie.
W pierwszym dniu powstania, 1 sierpnia 1944, po szturmie na tor wyścigów konnych na Służewcu opatrywała między innymi swojego rannego kolegę z Pułku „Baszta”, Rajmunda Kaczyńskiego ps. „Irka” (ojca Jarosława i Lecha Kaczyńskich). Została ranna 26 września 1944 na terenie Parku Dreszera. Jej siostrzeńcem jest były Prezydent RP Bronisław Komorowski.
Oficjalnym obchodom towarzyszą również inne wydarzenia upamiętniające powstanie, kierowane do różnych grup społecznych, proponujące różne formy aktywności. Przewidziane są oczywiście koncerty i wystawy, ale nie brakuje także elementów sportowych.
29 lipca przeszło 11 tys. osób wzięło udział w Biegu Powstania Warszawskiego. Wczoraj rozpoczęła się także 10. edycja Międzynarodowego Turnieju Piłkarskiego o „Puchar Pamięci Małego Powstańca”, podczas którego ze sobą rywalizowali młodzi sportowcy z Polski i Europy.
Jednym z symboli powstania jest godz. „W”.
Jak co roku, w godzinę wybuchu Powstania Warszawskiego w stolicy i innych miastach przez minutę zawyją syreny alarmowe wojewódzkiego i miejskiego systemu alarmowania i syreny ręczne. Tradycyjnie zatrzymują się wówczas również samochody i piesi, by oddać hołd uczestnikom powstania. Jednostki rzeczne uczczą rocznicę rejsem po Wiśle, w czasie którego o godz. 17.00 zatrzymają się w nurcie na wysokości miejsca zatopienia statku „Bajka” podczas powstania.
„Dla nas rocznica powstania to przede wszystkim wspomnienie o naszych koleżankach i kolegach, którzy polegli w zrywie, i tych, którzy zakończyli swoje życie w dalszych latach. Zostało nas już naprawdę niewielu. Dobrze, że ta pamięć o powstaniu, że ten etos powstania trwa i życzylibyśmy sobie, żeby trwał jak najdłużej. By było to przypominane, kiedy nas już nie będzie, żeby Warszawa pamiętała o tych, którzy starali się walczyć o jej wolność” — mówił wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich, Eugeniusz Tyrajski.
Inf. PAP i prezydent.pl