W sobotę, 2 czerwca, tegoroczni maturzyści przystąpili do egzaminu z języka litewskiego i literatury. Ten egzamin dojrzałości składało w tym roku ponad 30,5 tys. abiturientów.
Część uczniów zdawało go jako szkolny egzamin maturalny, inni – jako egzamin państwowy. Bez matury z tego przedmiotu nie jest możliwe uzyskanie świadectwa dojrzałości. Od 2013 roku maturzyści polskich szkół na Litwie zdają ujednolicony egzamin z języka litewskiego na takich samych zasadach jak uczniowie, dla których jest to język ojczysty.
Na maturze z państwowego języka litewskiego wymagane jest napisanie wypracowania o objętości co najmniej 500 słów.
– Wybrałam temat „Co jest ważniejsze: kochać czy być kochanym?” – mówi w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Karolina Bogdziewicz, maturzystka Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach, która podchodziła do państwowego egzaminu z litewskiego. – Trochę się obawiałam, że nie zdążę napisać wypracowania lub że będzie trudny temat. Ale poszło dobrze, praca ma większą objętość niż się wymaga, a pisałam ją w oparciu o twórczość dwóch zalecanych autorów. Mam nadzieję, że mi się udało i wynik będzie dobry. Choć rezultat zależy, jak przypuszczam, od tego, kto będzie tę pracę sprawdzał i z punktu widzenia osoby sprawdzającej. Nie wiem, czy jej ta praca i moje myśli się spodobają – niepokoi się maturzystka.
Pomyślne zdanie państwowego egzaminu z języka litewskiego jest warunkiem dostania się na litewskie uczelnie wyższe na miejscach finansowanych przez państwo, nie tylko na kierunkach nauk humanistycznych, ale też na kierunkach nauk ścisłych.
Podobnie, jak w latach poprzednich, uczniowie musieli napisać wypracowanie, wybierając jeden z podanych czterech tematów: dwóch o charakterze rozprawki i dwóch analiz dzieł literackich. Obok każdego tematu zostały podane nazwiska dwóch zalecanych autorów, którymi uczniowie mogli się sugerować podczas pisania pracy. Nazwiska autorów mają charakter rekomendacyjny, uczniowie mogą pisać w oparciu o ich twórczość, ale nie muszą. Pod tematami prac pisemnych została zamieszczona lista wszystkich, 36 obowiązkowych autorów z programu nauczania przedmiotu. Kandydaci musieli napisać wypracowanie z odwołaniem się do przynajmniej jednego autora z podanej listy.
– Uczniowie spodziewali się, że z okazji obchodzonej w tym roku 100. rocznicy niepodległości Litwy tematy prac pisemnych będą jakoś zbliżone do obchodów rocznicowych, do tematu ojczyzny. Tegoroczne tematy były pewnym zaskoczeniem, ale, jak sądzę, nie były trudne – uważa Małgorzata Milewska, lituanistka z Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach.
Prace pisemne z państwowego egzaminu języka litewskiego i literatury będzie oceniało 370 osób sprawdzających. Jak informuje Narodowe Centrum Egzaminacyjne, ocenianie prac rozpocznie się 11 czerwca, zaś wyniki zostaną ogłoszone w terminie 3-4 lipca. Wyniki szkolnego egzaminu maturalnego z języka litewskiego zostaną ogłoszone w ciągu 13 roboczych dni.
25 czerwca odbędzie się powtórna sesja państwowego egzaminu z języka litewskiego i literatury dla osób, które nie przybyły na podstawowy egzamin z uzasadnionego powodu, a także dla eksternów, którzy nie złożyli podania o składanie egzaminu przed 24 lutego.
9 lipca odbędzie się powtórka z maturalnego szkolnego egzaminu języka litewskiego i literatury dla wszystkich osób, które nie złożyły państwowego lub szkolnego egzaminu.
Ujednolicony egzamin z języka litewskiego jako ojczystego uczniowie ze szkół mniejszości narodowych zdają od 2013 r., mimo że ostateczne ujednolicenie programów nauczania litewskiego w klasach 1-10 nastąpiło dopiero od 1 września 2017 r. Wyniki matury z państwowego języka litewskiego w szkołach mniejszości narodowych w ubiegłym roku były szokująco niskie – litewskiego nie zdało 19,26 proc. uczniów ze szkół polskich i rosyjskich, czyli co piąty maturzysta. Dla porównania: egzaminu z litewskiego ze szkół z litewskim językiem nauczania nie zdało 10,5 proc., czyli co dziesiąty uczeń.
Fot. Marian Paluszkiewicz
TEMATY PRAC PISEMNYCH NA SZKOLNYM EGZAMINIE
Z JĘZYKA LITEWSKIEGO NA MATURZE 2018
Tematy rozprawek:
1. Czy człowiek jest kowalem swego losu? (Maciej Kazimierz Sarbiewski, Vincas Mykolaitis-Putinas)
2. Co we własnym kraju jest lepsze niż na obczyźnie? (Adam Mickiewicz, Antanas Škėma).
Tematy wypracowań literackich:
1. Osobowości historyczne w utworach literackich (Jonas Radvanas, Vincas Krėvė)
2. Postawa wobec języka ojczystego w utworach literackich (Mikalojus Daukša, Justinas Marcinkevičius).
TEMATY PRAC PISEMNYCH NA PAŃSTWOWYM EGZAMINIE Z JĘZYKA LITEWSKIEGO
Tematy rozprawek:
1. Co może zmienić jeden człowiek? (Bronius Krivickas, Marius Ivaškevičius)
2. Co jest ważniejsze: kochać czy być kochanym? (Juozas Tumas-Vaižgantas, Vincas Krėvė).
Tematy wypracowań literackich:
1. Wartość życia w literaturze (Balys Sruoga, Sigitas Geda)
2. Problem wyobcowania w literaturze (Antanas Škėma, Jurgis Kunčinas).