9 maja, marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński oraz wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz wzięli udział w uroczystym posiedzeniu Sejmu Republiki Litewskiej, poświęconym 15. rocznicy członkostwa Litwy w Unii Europejskiej oraz Dniowi Europy.
„Chcemy, aby w UE szanowano naszą suwerenność oraz prawo do dbania o interesy narodowe” – podkreślił marszałek Marek Kuchciński. Ocenił, że w Unii wciąż za mało wykorzystywane są „demokratyczne mechanizmy decyzyjne”. „Unia uważniej wsłuchana w głos swych obywateli to Unia szanująca różnorodności i tożsamości narodowe państw członkowskich. Jesteśmy Europejczykami, ponieważ jesteśmy Polakami, jesteśmy Litwinami. Warto pamiętać o tej prostej, ale ważnej prawdzie” – powiedział podczas uroczystej sesji.
Kuchciński oświadczył, że Polska chce być w UE traktowana z szacunkiem należnym ludziom, którzy współtworzą unijną gospodarkę. „Chcemy, by szanowano naszą suwerenność, odmienność, historię i prawo do dbania o interesy narodowe, które nie są przecież sprzeczne z ideą wspólnoty narodów” – zaznaczył podczas przemówienia.
Marszałek Sejmu RP przekonywał, że UE powinna pamiętać o chrześcijańskich korzeniach.
„O tym bardzo stanowczo przypominamy. Europa bowiem nie jest jedynie rynkiem gospodarczym bez duszy, a jej celem jest także ochrona obywateli przed zagrożeniami współczesnego świata” – powiedział.
Marek Kuchciński podkreślił, że obecność polskiej delegacji na Litwie jest potwierdzeniem „silnej więzi i łączności” między oboma państwami. Wskazał ponadto, że przystąpienie Polski i Litwy do UE 1 maja 2004 r. ma „znaczenie dziejowe w każdym wymiarze”. „Przede wszystkim był to koniec podziału powojennego Europy” – przypomniał marszałek.
Kuchciński dodał, że UE jest ideą, która narodziła się tak naprawdę przed wiekami, właśnie na terenach Europy Środkowej. „Uczciwy i dociekliwy historyk sięgnie (…) do wielkiej tradycji unii polsko-litewskich, które u schyłku średniowiecza i na początku czasów nowożytnych (…) dały Europie Środkowej potężne, przez wiele wieków działające państwo wielu narodów i kultur, powstałe w procesie negocjacji, a nie podbojów” – mówił marszałek, podkreślając, że nasze państwa nie tylko zyskały na członkostwie w UE, ale wniosły do tej organizacji międzynarodowej „swój wielowiekowy dorobek cywilizacyjny i materialny”.
„Polska i Litwa są ojczyznami parlamentaryzmu i demokracji oraz tolerancji” – zaznaczył.
Fot. Marian Paluszkiewicz
Marszałek mówił również o sukcesach gospodarczych, jakie Polska osiągnęła dzięki obecności w UE. Wskazał m.in. na wzrost PKB oraz korzyści, jakie odniosła polska wieś.
Polską delegację na Litwie reprezentowali także wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz oraz ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska.
Bogdan Borusewicz na uroczystej sejmowej sesji mówił m. in. że UE stała się dla Polski i Litwy „naturalnym miejscem”. Podkreślał, że Unia to wspólne wartości, demokracja oraz przestrzeganie praworządności. UE, jak mówił, jest miejscem, w którym panuje dobrobyt. „My w tej chwili korzystamy finansowo z UE w sposób bardzo znaczący; to zmieniło Polskę” – dodał. Jego zdaniem nasz kraj staje się bogatszy i „idzie do góry”. Bogdan Borusewicz zaznaczył również, że Unia zwiększa bezpieczeństwo krajów członkowskich.
Przewodniczący Sejmu Republiki Litewskiej, Viktoras Pranckietis, podkreślał, że to Europa „pokoju i rozkwitu, stając przed codziennymi wyzwaniami, buduje dobrobyt” państw członkowskich. „Jesteśmy dumni, że jesteśmy częścią tego procesu twórczego, który gwarantuje również przyszłość narodu litewskiego” – oświadczył Pranckietis.
– Dzień Europy jest wynikiem dobrobytu pokoju i solidarności w Europie. Europa, zmagając się z wyzwaniami dnia codziennego, tworzy dobrobyt dla swoich narodów i chroni ich wolność, ponieważ wspólnota europejska w pokoju jest właściwą drogą. Jesteśmy dumni z tego, że jesteśmy częścią tego wspaniałego procesu twórczego, który zapewni przyszłość naszym pracownikom. Ten dzień to dobry czas na ocenę korzyści wynikających z tego członkostwa, a także na opracowanie nowych wytycznych na przyszłość. Zbliżamy się do końca cyklu politycznego – wyborów do PE, utworzenia nowej komisji.
Perspektywa dalszych stosunków UE ze Zjednoczonym Królestwem będzie jasna, będziemy musieli uzgodnić priorytety UE na najbliższe 5 lat, a także na finansowanie priorytetów UE na najbliższe 7 lat – powiedział „Kurierowi Wleńskiemu” Viktoras Pranckietis.
Linas Linkevičius, minister spraw zagranicznych, w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” wymienił korzyści z członkostwa Litwy w UE.
– Przede wszystkim została wzmocniona gospodarka Litwy. Mamy coraz więcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych na Litwie. Nastąpił swobodny przepływ osób w UE. Od przystąpienia do Unii Celnej 1 maja 2004 r., a w 2007 r. do obszaru swobodnego przepływu osób (Schengen), rozpoczął się swobodny przepływ towarów, a obywatele litewscy zyskali wolność podróżowania w 25 krajach europejskich, bez wiz i procedur kontrolnych na granicach państw członkowskich. Warunki dla biznesu zostały znacznie poprawione przez zanik kolejek samochodów ciężarowych na granicy z Polską i Łotwą – wymieniał Linas Linkevičius.
Jak zaznaczył, ze środków funduszy unijnych są odnawiane szkoły, uniwersytety, laboratoria, zaplecza badawcze i inna infrastruktura. Powstały szersze możliwości staży dla nauczycieli, uczniów, studentów, naukowców w innych krajach UE, możliwość studiów w ramach programów wymiany, aktywnej współpracy z kolegami z innych krajów europejskich.
Po uroczystej sesji litewskiego Sejmu, polska delegacja wzięła udział w ceremonii podniesienia flag na placu Niepodległości oraz odwiedziła cmentarz na Rossie.
***
1 maja 2004 r. Polska, Litwa, Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry wstąpiły do Unii Europejskiej. Było to największe w historii rozszerzenie UE.