23 sierpnia Litwa, Łotwa i Estonia będą obchodziły 30. rocznicę Szlaku Bałtyckiego – akcji, w której dwa miliony osób, trzymając się za ręce, utworzyło żywy łańcuch od Wilna przez Rygę do Tallina. Wczoraj, na trzydzieści dni przed 30. rocznicą tego wydarzenia, ogłoszono program jubileuszowych obchodów, które będą przebiegać pod hasłem „Baltijos kelias – tai mes“ (Szlak Bałtycki – to my). W tym roku niezwykłą aktywność wykazały organizacje pozarządowe, które zaoferowały swoją pomoc sejmowi, rządowi i samorządom.
To właśnie organizacje wystąpiły z inicjatywą powtórzenia Szlaku Bałtyckiego. Projekty zgłosiły m. in.: Klub Sygnatariuszy Aktu Niepodległości Litwy, Rada Opieki nad Kulturą Etniczną, Stowarzyszenie Samorządów Litwy, Stowarzyszenie Miłośników Biegu Litwy, Związek Skautów, Związek Uczniów.
„Naszym celem jest, aby jak najwięcej osób dołączyło do naszej inicjatywy w dniu 23 sierpnia. Wszystkich uczestników obchodów jubileuszowych Szlaku Bałtyckiego zapraszamy do wzięcia się za ręce i utworzenia żywego łańcucha, symbolizującego naszą jedność. Wspomnimy nie tylko wydarzenia sprzed 30 lat, ale raz jeszcze wyrazimy swoją wolę życia w niezależnym państwie” – powiedziała jedna z organizatorek obchodów, dr Dalia Urbanavičienė, przewodnicząca Rady Opieki nad Kulturą Etniczną.
Zaplanowano szereg imprez i akcji, między innymi rajd samochodowy Szlakiem Bałtyckim, biegi sztafetowe itp. W muzeach i bibliotekach zorganizowane zostaną wystawy, przygotowano liczne programy edukacyjne.
Państwowy Komitet Radia i Telewizji Litwy na placu Katedralnym zaprezentuje swoją instalację z odbiorników radiowych. Przed 30 laty radio było głównym źródłem informacji przy organizacji pierwszego Szlaku Bałtyckiego. Wszyscy, którzy chcą przyłączyć się do tej akcji, mogą swój stary odbiornik radiowy przynieść do siedziby LRT przy ul. S. Konarskio do 10 sierpnia.
„Jedna z najważniejszych imprez, z tańcami i pieśniami, odbędzie się na granicy Litwy i Łotwy w miejscowości Saločiai. Planuje się, że tam też przybędą z Wilna uczestnicy rajdu samochodowego. Lotnicy z Birż obiecali trzema samolotami krążyć nad zebranymi i zrzucić im kwiaty. Przyjadą też Litwini z Puńska” – poinformowali organizatorzy.
W zorganizowanym w 1989 r. Szlaku Bałtyckim, będącym symbolem jedności, odwagi i dążenia do wolności, uczestniczyli mężczyźni, kobiety, dzieci. W akcji wzięło udział prawie 2 mln obywateli. Wśród uczestników byli również Polacy z Wileńszczyzny.
– Jak i setki moich rodaków, brałam udział w tym znamienitym wydarzeniu. Byłam wówczas uczennicą, stałam na odcinku autostrady koło Mejszagoły. Razem z innymi obywatelami Litwy w ten sposób poparliśmy dążenie Litwy do niepodległości. Każdego roku biorę udział w obchodach tego wydarzenia. W swoim okręgu, w gminie awiżeńskiej, spotykam uczestników tradycyjnego biegu, mam dużo medali pamiątkowych z obchodów każdej rocznicy Szlaku Bałtyckiego. Myślę, że w roku jubileuszowym warto przypomnieć naszej młodzieży o tym, że trzeba dbać o wolność i demokrację w naszym państwie. Trzeba je pielęgnować swoją pracą, godnym reprezentowaniem, spełnianiem swoich obowiązków, dbać o te wartości – powiedziała „Kurierowi Wileńskiemu” Rita Tamašunienė, posłanka, starosta sejmowej frakcji AWPL-ZCHR.
Zaznaczyła, że tradycyjnie weźmie też udział w tegorocznych obchodach.
– Warto szanować ciągłość. Ważne, aby ludzie nie tylko w roku jubileuszowym pamiętali o tym wydarzeniu, które jako żywy łańcuch wolności Europy znane jest na skalę światową – podkreśliła polityk.
Szlak Bałtycki zorganizowano 23 sierpnia 1989 r. w 50. rocznicę podpisania niechlubnego paktu Ribbentrop-Mołotow, na mocy którego trzy państwa bałtyckie, Litwa, Łotwa i Estonia, straciły niepodległość. „Żywy łańcuch” o długości 620 kilometrów był wyrazem protestu przeciwko sytuacji politycznej w ówczesnych republikach ZSRR. Ta unikatowa inicjatywa zwróciła uwagę całego świata.
***
Akcja Szlak Bałtycki trafiła na listę Pamięci Świata UNESCO.