Na Litwie obecnie zalega około 750 tys. niewykorzystanych szczepionek przeciwko COVID-19. Specjaliści twierdzą, że przy lepszej organizacji w szczepieniach może nastąpić znaczny postęp.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Termin realizacji większości magazynowanych szczepionek upływa w sierpniu. Zdaniem Justiny Aleksaitė, doradczyni ministra ochrony zdrowia, na razie w kraju nie brakuje specjalnych urządzeń chłodniczych, potrzebnych do przechowywania zapasów. Jeżeli ich zabraknie, zostaną zakupione nowe. Resort ochrony zdrowia rozważa też możliwość przekazania szczepionek w formie darów innym krajom. Rząd postanowił m.in. przekazać 200 tys. dawek szczepionek dla państw Partnerstwa Wschodniego.
Połowa z nich jako pomoc humanitarna do 1 października powinna dotrzeć na Ukrainę, 15 tys. do Gruzji, 11 tys. do Mołdawii. 20 tys. dawek preparatu Vaxzevria przekazano już mieszkańcom Tajwanu. Część szczepionek zostanie wykorzystana w ramach rewakcynacji ludności.
Ekstremalne warunki przechowywania
„Do prawidłowego przechowywania niektórych szczepionek potrzebne są komory chłodnicze zapewniające temperaturę do minus 90 stopni C. W naszych magazynach wszystkie komory są wypełnione, dlatego zwróciliśmy się z prośbą do innych samorządów oraz do Klinik Zgody (lit. Santaros — przyp. red.) i Kowna o udostępnienie dodatkowych. Przyznajemy, że jest to narastający problem, który coraz bardziej daje się we znaki” – zaznacza Aleksaitė.
Doradczyni dodała, że nie ma możliwości odmowy zamówionych już nowych partii szczepionek przeciwko COVID-19, ponieważ Litwa nie dokonuje ich zakupu indywidualnie. Zakup nowych partii przebiega w ramach wspólnego unijnego mechanizmu.
Obecnie na Litwie podaje się cztery różne szczepionki przeciwko COVID-19: dwie szczepionki mRNA (genetyczne) – jedną wyprodukowaną przez Pfizer/BioNTech, drugą przez Modernę oraz dwie szczepionki wektorowe – AstraZeneca (Vaxzevria) i Johnson & Johnson. Najczęściej stosowana jest szczepionka Pfizer/BioNTech. Preparat ten, zgodnie z zaleceniami producenta, powinien być przechowywany przy bardzo niskiej temperaturze, minus 60–90 stopni C. Wówczas termin jego ważności wynosi do 6 miesięcy. Odmrożona, ale nienapoczęta fiolka z preparatem Pfizer/BioNTech przy temperaturze 2–8 stopni C może znajdować się w zwykłej lodówce przez miesiąc.
Czytaj więcej: Covidowi ozdrowieńcy otrzymają jedną dawkę szczepionki
Kwestia organizacji
Doradczyni ministra ochrony zdrowia zauważa, że przy lepszej organizacji w szczepieniach może nastąpić znaczny postęp.
„Niepokojący jest odnotowany spadek aktywności szczepień w porównaniu z majem i początkiem czerwca, kiedy to dziennie poddawało się szczepieniom około 40 tys. mieszkańców kraju. Cieszy jednak wzmożona aktywność wśród młodzieży w wieku 16-18 lat” – podkreśla.
W celu aktywizacji procesu szczepień rząd podejmuje wszelkie dodatkowe działania. Na Litwie mogą już poddać się szczepieniu także obywatele kraju mieszkający za granicą. Zmieniono też zasady szczepienia ozdrowieńców – mogą oni zaszczepić się po upływie 150 dni (dotychczas po upływie 180 dni) od momentu postawienia diagnozy COVID-19.
Resort zdrowia informuje, że w ciągu br. na Litwę powinny zostać dostarczone wszystkie zamówione partie szczepionek: AstraZeneki (Vaxzevria) – 1,8 mln. dawek, Johnson & Johnson – 700 tys., Moderny – 500 tys., Pfizer/BioNTech – około 3 mln.
Czytaj więcej: Domorośli eksperci są groźniejsi od wirusa
Obecnie (stan na 7 lipca) jedną lub dwiema dawkami preparatu przeciwko COVID-19 na Litwie zaszczepiło się 1,25 mln mieszkańców, czyli 44,8 proc. populacji. Według danych Departamentu Statystyki 6 lipca w kraju zarejestrowano 33 nowe przypadki koronawirusa i zero zgonów. Liczba zachorowań na 100 tys. mieszkańców w ciągu ostatnich 14 dni w skali kraju zmniejszyła się do 14.