| Fot. EPA-ELTA
9 sierpnia, dokładnie rok po sfałszowanych wyborach na Białorusi, Marko Mihkelson – przewodniczący estońskiej Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Estonii, Rihards Kols – przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Łotwy oraz Marek Kuchciński – przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych polskiego parlamentu i były marszałek Sejmu RP, przybyli na Litwę z misją solidarności i wsparcia w obliczu kryzysu nielegalnej migracji. Politycy państw bałtyckich oraz Polski wydali również wspólne oświadczenie w sprawie wolności Białorusi.
Politolog Vytis Jurkonis, wykładowca w Instytucie Stosunków Międzynarodowych oraz Nauk Politycznych Uniwersytetu Wileńskiego, w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” powiedział, że przewodniczący komisji spraw zagranicznych trzech państw bałtyckich przyjechali na Litwę nie tylko z solidarności. Nielegalni uchodźcy to nie tylko problem Litwy i Białorusi, ale to szerszy problem.
– Łotwa już teraz odczuwa wzrost nielegalnych uchodźców. To spotkanie odbywa się po to, aby poznać, jak Litwa sobie radzi z tym problemem, aby wyrazić solidarność, ale też zobaczyć, jak w razie potrzeby będzie trzeba reagować, jakie rozwiązania przyjmować, żeby nie powtórzyła się sytuacja taka jak u nas. To spotkanie jest bardzo ważne. Pokazuje ono, że jesteśmy w przyjaznych stosunkach i że problem uchodźców na Litwie to nie tylko problem regionalny, ale całej Europy – mówi politolog.
Sfałszowane wybory prezydenckie na Białorusi wywołały pokojowe protesty ludności Białorusi i doprowadziły do demokratyzacji na dużą skalę – powstania ruchu przeciwko obecnemu prezydentowi Białorusi, Aleksandrowi Łukaszence. Od tego czasu protesty dziesiątek tysięcy ludzi są tłumione przez białoruski reżim poprzez masowe represje.
– Myślę, że podczas spotkania zostanie ustalony algorytm współpracy wśród państw bałtyckich, wspólne stanowisko w Brukseli w sprawie skoordynowanych działań wobec białoruskiego reżimu. W ciągu dwóch lat z powodu pandemii nie odbywały się takie spotkania na żywo, nie wszystkie tematy można poruszyć online. Takie spotkania są bardzo ważne i nie tylko z powodu ładnego wspólnego zdjęcia. Siedząc w jednym pokoju, w kameralnym otoczeniu można poruszyć więcej tematów, porozmawiać o bardziej wrażliwych rzeczach, które niekoniecznie muszą trafiać do kamer – zaznacza Vytis Jurkonis.
Czytaj więcej: Upamiętnienie rocznicy sfałszowanych wyborów na Białorusi
W pierwszą rocznicę sfałszowanych wyborów prezydenckich na Białorusi przewodniczący komisji spraw zagranicznych parlamentów Litwy, Łotwy i Estonii wraz z byłym przewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP Markiem Kuchcińskim wydali wspólne oświadczenie w sprawie białoruskiej wolności. W dokumencie wezwano społeczność międzynarodową do dalszego zwracania należytej uwagi na wolność narodu białoruskiego, podejmowania wysiłków na rzecz uwolnienia więźniów politycznych, nałożenia nowych gospodarczych sankcji sektorowych, ścigania wszystkich osób przyczyniających się do nielegalnych przepływów migracyjnych przez Białoruś. Przewodniczący komisji spraw zagranicznych parlamentów bałtyckich wzywają też społeczność międzynarodową do poparcia żądania przeprowadzenia nowych wyborów prezydenckich na Białorusi.
W oświadczeniu wzywane są również instytucje UE do opracowania nowych sankcji dla wszystkich państw, które w taki czy inny sposób związane są z wykorzystaniem nielegalnych przepływów migracyjnych. Wzywa się do rozważenia i pilnego wdrożenia środków ograniczających nielegalny przemyt migrantów.
Czytaj więcej: Oświadczenie Šimonytė i Morawieckiego. Wezwanie UE do sankcji wobec Białorusi
„Nalegamy również, aby postawić przed wymiarem sprawiedliwości wszystkie osoby zaangażowane w organizację i ułatwianie nielegalnej migracji do UE. Potwierdzamy nasze poparcie dla suwerenności i niepodległości Białorusi oraz wzywamy społeczność międzynarodową do przyjęcia skutecznego mechanizmu odstraszania Rosji i innych państw przed próbami podpisania nielegalnych porozumień z Łukaszenką, niekorzystnie wpływających na suwerenność Białorusi i podważających jej podstawowe prawa narodowe. Ponadto apelujemy o międzynarodowe śledztwo w sprawie zbrodni popełnionych przez reżim Łukaszenki”.