Więcej

    Szlacheckie mundury w ratuszu wileńskim

    Do końca stycznia w wileńskim ratuszu można będzie zobaczyć wystawę „Chwała Rzeczypospolitej — Wojewódzki Mundur Szlachecki”. Zdaniem organizatorów pokazywanie dziedzictwa Rzeczypospolitej Obojga Narodów jest bardzo ważne w obecnej sytuacji geopolitycznej.

    Czytaj również...

    Wystawa, której wernisaż odbył się 7 grudnia, pokazuje wojewódzki mundur szlachecki, który został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII w. „Wystawa połączy scenograficzną ekspozycję zbudowaną w formie korowodu poloneza złożonego z replik par strojów szlacheckich, gdzie postacie męskie ubrane zostaną w repliki mundurów wojewódzkich, a postacie kobiece w piękne suknie. Poza replikami strojów szlacheckich pojawią się oryginalne i unikalne przedmioty historyczne pochodzące z kolekcji prywatnej. Wystawę wzbogaci ekspozycja pasów kontuszowych i makat buczackich, koncert oraz prezentacja multimedialna. Ponadto bogaty katalog zaprosi odbiorcę w fascynujący świat Rzeczypospolitej Obojga Narodów” — czytamy w tekście promującym wystawę.

    Jej, jak podkreślają organizatorzy, jest pokazanie wyjątkowej więzi pomiędzy Wielkim Księstwem Litewskim a Koroną Polską. Honorowy patronat nad wystawą objęli premierzy Litwy i Polski — Ingrida Šimonytė i Mateusz Morawiecki. W trakcie wernisażu odbył się koncert w wykonaniu Man Li Szczepańskiej-Matkowskiej (fortepian) i jej córki Mirandy (skrzypce), na którym zabrzmiały utwory Fryderyka Chopina i Michała Kleofasa Ogińskiego.

    Czytaj więcej: Pod patronatem Šimonytė i Morawieckiego. „Chwała Rzeczypospolitej — Wojewódzki Mundur Szlachecki” z koncertem

    Bóg tak zażyczył

    Pomysłodawcą zrobienia wystawy szlacheckich mundurów wojewódzkich jest Związek Szlachty Rzeczypospolitej. Członek zarządu i skarbnik tego zrzeszenia Jan Stalony-Dobrzański na pytanie, jak doszło do wileńskiego wernisażu, żartobliwie odpowiedział: „Zawsze to są drogi Boże. Tak sobie zażyczył”.

    Chwilę później, już na serio, oświadczył, że pomysłodawcą był ambasador Litwy Eduardas Borisovas, który zobaczył wystawę w Polsce.

    — Zobaczył, że jesteśmy otwarci wobec Litwy lub Rusi. To jeszcze było w zeszłym roku. To jeszcze była historyczna sytuacja, ale dzisiaj, kiedy jest wojna w Ukrainie, ta idea Rzeczypospolitej staje się co raz bardziej aktualna. Byliśmy potęgą, gdy byliśmy połączeni. Wtedy zwyciężaliśmy pod Grunwaldem, pod Chocimiem i na wschodzie. Niestety później były już tylko przegrane. Nasz Związek Szlachty Rzeczypospolitej, jeszcze zanim zaczęła się wojna, głosił ideę o konieczności przywrócenia Rzeczypospolitej. Tylko już nie obojga, ale wielu narodów, gdzie każdy z narodów miałby te same prawa — podkreślił w rozmowie z „Kurierem Wileńskiego” Stalony-Dobrzański.

    Wystawę „Chwała Rzeczypospolitej — Wojewódzki Mundur Szlachecki” można będzie obejrzeć do końca stycznia
    | Fot. Antoni Radczenko

    Dumni z 300 lat

    W uroczystym otwarciu wystawy udział wziął ambasador Litwy w Warszawie. „Bardzo miło jest mi zaprezentować tę wystawę tutaj, w samym sercu Wilna. Milowymi krokami zbliżamy się do 700-letniego jubileuszu Wilna. Właśnie z tej okazji chcieliśmy zaprezentować tę wystawę” — witając zebranych mówił Eduardas Borisovas.

    Dyplomata oświadczył, że od razu chciał zaprezentować wystawę w Wilnie, kiedy tylko ją zobaczył w Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy.

    Borisovas zaznaczył, że dziedzictwo Rzeczypospolitej Obojga Narodów, nadal jest mało znane na Litwie.

    „Ta historia, te stroje nie są tak oczywiste dla Litwy. U nas prawie 300-letni okres w historii od Unii Lubelskiej do trzeciego rozbioru nie był zbytnio znany i nie był eksponowany. Powinniśmy być dumni z tych 300 lat, kiedy Polska i Litwa były jednym z najpotężniejszych państw Europy” — zaznaczył ambasador i dodał, że patrząc na prezentowane stroje „możemy sobie wyobrazić, jak wyglądała ówczesna elita”.

    Czytaj więcej: Ambasador Republiki Litewskiej w Polsce: „Dziś spoglądamy na siebie bardzo pozytywnie”

    Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów w 1776 r. podjął decyzję o ustanowieniu mundurów szlacheckich
    | Fot. Antoni Radczenko

    Ujednolicone stroje

    Przewodniczący Związku Szlachty Rzeczypospolitej Daniel Jan Potocki podkreślił, że bardzo ucieszył go fakt, że wystawa jest eksponowana w wileńskim ratuszu.

    „Ta wystawa pokazuje Rzeczpospolitą Obojga Narodów w najlepszym tego słowa znaczeniu. Mundury wojewódzkie, stroje szlacheckie prezentują jedno państwo, ale różne tradycje regionalne” — oświadczył Potocki.

    WIĘCEJ NIŻEJ | Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Zaznaczył, że uchwała Sejmu z roku 1776 ustanowiła jeden wzór munduru szlacheckiego. „Miała ona ujednolicić stroje posłów na Sejm z zachowanie regionalnych tradycji. Każde województwo miało prawo wybrać barwę kojarzoną ze swoją ziemią. Mundur pokazywał jedność państwa w obliczu zagrożenia” — dodał prezes Związku Szlachty Rzeczypospolitej.

    Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów w 1776 r., czyli cztery lata po pierwszym rozbiorze, podjął decyzję o ustanowieniu mundurów szlacheckich dla województw i najważniejszych powiatów litewsko-polskiego państwa. Po raz pierwszy posłowie w nowych mundurach na obrady Sejmu zjawili się dwa lata później. Przykładowo w województwie wileńskim kontusz miał barwę ciemnoniebieską z karmazynową klapą. Prezentowane na wystawie mundury wojewódzkie są odtwarzane przez Fundację Kultury i Sztuki Ars Longa im. Mieczysława Święcickiego oraz Związek Szlachty Rzeczypospolitej. Strategicznym partnerem Fundacji Ars Longa i Związku Szlachty Rzeczypospolitej na terytorium Litwy jest firma Orlen Lietuva.


    Projekt został dofinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Promocja Kultury Polskiej za Granicą, firmę Orlen Lietuva oraz Fundację Zakłady Kórnickie.

    Wystawę będzie można oglądać w Wilnie do 28 stycznia, następnie zostanie przeniesiona do Zamku w Trokach.

    Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Afisze

    Więcej od autora

    Tu się rozmieści niemiecka brygada. Kasčiūnas: „Miasteczko wojskowe zbudujemy na czas”

    Na konferencji prasowej szef Ministerstwa Ochrony Kraju (KAM) poinformował media, że teraz kiedy jest zatwierdzony projekt urbanistyczny, priorytetem jest zatwierdzenie planu inwestycyjnego. „Przygotowaliśmy plan. Musimy go zatwierdzić na początku grudnia na szczeblu rządowym i ogłosić przetarg na drugi etap. Spółki,...

    Najnowsze polskie kino blisko wileńskiego widza

    Projekt Spotkania z Kinem Polskim, realizowany wspólnie przez Dom Kultury Polskiej w Wilnie oraz Fundację „Kontrplan”, ruszył w maju br. W ramach projektu w ubiegłym tygodniu został pokazany film „Czarna owca”, w tym tygodniu (6 listopada) odbędzie się pokaz...

    Polskie władze do kwestii granic podeszły odpowiedzialnie

    Październik w historii XX-wiecznych relacji polsko-litewskich ma szczególne znaczenie. Zajęcie Wilna przez „zbuntowane” oddziały Lucjana Żeligowskiego 9 października 1920 r. rozpoczęło wieloletni konflikt o Wilno, który kładł się cieniem na stosunki między dwoma krajami niemal przez całe minione stulecie. Oczywiście...

    Nowy dyrektor Departamentu Mniejszości Litwy: „Nasze działanie jest odzwierciedleniem polityki państwa”

    Antoni Radczenko: Dlaczego zdecydował się Pan wziąć udział w konkursie na stanowisko dyrektora Departamentu Mniejszości Narodowych przy Rządzie RL? Dainius Babilas: Moja decyzja o starcie w konkursie była podyktowana przekonaniem, że mogę efektywnie pełnić tę funkcję i wnieść realną wartość...