Mikołajowi Kopernikowi — Wileńszczyzna: „Kaziuki-Wilniuki” na ziemi warmińsko-mazurskiej

Doroczne święto kultury kresowej tradycyjnie odbędzie się w pięciu miastach: Lidzbarku Warmińskim, Szczytnie, Bartoszycach, Kętrzynie, Olsztynie.

— To są miasta, które pierwsze po wojnie zaczęły organizować święto ziemi wileńskiej — „Kaziuka”. Jeszcze w 1985 r. sami lidzbarszczanie organizowali święto i nazwali je „Kaziuki-Wilniuki”. Nazwa ta przyjęła się niemal w całej Polsce, gdzie spotykają się Wilniuki. W 1989 r. do Wilna, do redakcji wtedy jeszcze „Czerwonego Sztandaru” przyjechała delegacja z Centrum Kultury Lidzbarka Warmińskiego. Goście zwrócili się z prośbą o pomoc w zorganizowaniu Kaziuka wileńskiego na Warmii i Mazurach, gdzie już była podstawa tego wydarzenia. Redakcja przyjęła to wyzwanie i już w marcu jechaliśmy jako „Kurier Wileński”, który objął patronatem to wydarzenie. Od tego pierwszego wyjazdu Wileńszczyzna zaczęła eksportować święto kaziukowe do tych ziem, gdzie w powojennej wędrówce zatrzymało się najwięcej wilnian — mówi Krystyna Adamowicz, wileńska dziennikarka, organizatorka „Kaziuków-Wilniuków” na ziemi Warmii i Mazur.

Czytaj więcej: Krystyna Adamowicz: „Z polskością nigdy się nie rozstałam”

Przekazują tradycje Wileńszczyzny

Wydarzenie organizowane jest głównie dla społeczności, która po II wojnie światowej osiedliła się na ziemi warmińsko-mazurskiej. Zachowuje od zapomnienia zwyczaje, obrzędy, tradycje, pieśni, tańce, gwarę wileńską na ziemiach polskich. Na Warmię i Mazury przyjeżdżają polscy artyści z Wileńszczyzny, tancerze, muzycy, pisarze, malarze, dziennikarze, literaci, twórcy rękodzieła, którzy poprzez spotkania, koncerty, wystawy, przekazują tradycje ziemi dziadków i ojców.

Czytaj więcej: Krótkie, lecz serdeczne spotkania – Kaziuki na Warmii i Mazurach

Bogaty program artystyczny

— Przygotowaliśmy bogaty program artystyczny. Koncerty tradycyjnie poprowadzą gawędziarze wileńscy, Anna Adamowicz (Ciotka Franukowa) i Dominik Kuziniewicz (Wincuk Bałbatunszczyk z Pustaszyszek). Wydarzenie swym występem uświetnią zespoły Wileńszczyzny: Polski Zespół Tańca Ludowego „Perła” z Niemenczyna pod kierunkiem Germana Komarowskiego oraz zespół Art of Music działający przy Centrum Kultury w Solecznikach pod kierownictwem Jolanty Prowłockiej. Wystąpi też Zespół Tańca Ludowego „Perła Warmii” z Lidzbarka Warmińskiego, który już przed laty powstał na wzór naszych zespołów artystycznych — opowiada Krystyna Adamowicz.

Czytaj więcej: German Komarowski: „Perła” czeka na dalsze poparcie telewidzów

Jarmark Kaziukowy

Będzie też jarmark, na którym swoje wyroby, rękodzieła oraz regionalne potrawy zaprezentują artyści i twórcy ludowi Wileńszczyzny.

— Nie zabraknie smakołyków, tradycyjnych serc kaziukowych przygotowanych przez rodzinę Gryszkiewiczów. Swoje obrazy zaprezentuje Danuta Lipska, prezes Twórczego Związku Polskich Artystów Malarzy na Litwie „Elipsa”. Będą palmy uwite przez nasze słynne palmiarki, Agatę Granicką i jej mamę Danutę Wiszniewską. Podczas Jarmarku Kaziukowego w Wilnie na placu Katedralnym górowała palma o wysokości 10 m, dzieło rąk podwileńskich palmiarek. Był to pomysł właśnie Agaty i został urzeczywistniony przy wsparciu jej koleżanek po fachu oraz mamy. Palma była uwita z siedmiuset palemek, bo właśnie jubileusz 700-lecia w tym roku obchodzi Wilno — dodaje pani Krystyna.

Czytaj więcej: W Wilnie odbył się barwny Kiermasz Kaziukowy

Wydarzenia łagodzą nostalgię

Od początku istnienia lidzbarskich „Kaziuków-Wilniuków” Krystyna Adamowicz jest głównym koordynatorem święta ze strony wileńskiej. Mieszkańcy Warmii i Mazur zawsze bardzo czekają oraz serdecznie witają gości z Wileńszczyzny. Podczas uroczystej gali konkursu „Polak Roku 2022” pani Krystyna, zdobywczyni zaszczytnego tytułu „Polak Roku 2022” otrzymała piękne listy gratulacyjne.

„(…) Pani wkład w krzewienie polskości i pielęgnowanie wartości patriotycznych są nieocenione, a każda Pani wizyta w naszym mieście to wielkie wydarzenie dla wszystkich Polaków mieszkających w Lidzbarku Warmińskim i na Wileńszczyźnie (…)” — napisał burmistrz Lidzbarka Warmińskiego, Jacek Wiśniowski. „(…) Pani Krystyno, w jednym z wywiadów stwierdziła Pani: »Moje serce bije po polsku«. Polskość nie ma granic, ma się ją w sercu. Za to serce bardzo Pani dziękujemy! Dziękuję również za dni kultury kresowej w Mrągowie, za dziesiątki spotkań Kaziuki-Wilniuki w Lidzbarku Warmińskim, Olsztynie, Bartoszycach, Szczytnie i Kętrzynie. Te wydarzenia łagodzą nostalgię za ziemią dzieciństwa dzisiejszych mieszkańców Warmii i Mazur, a tym, którzy są w innych zakątkach naszej Ojczyzny, przybliżają bogactwo wielowiekowej kultury polskiej Wileńszczyzny” — napisał poseł na Sejm RP Jacek Protas.

— To są ludzie, którzy podczas naszego święta ludowego przywiezionego z Wileńszczyzny są zawsze z nami. Poseł Jacek Protas jest zawsze obecny na „Kaziukach-Wilniukach”, bliskie są mu nasze polsko-wileńskie sprawy, jego korzenie sięgają Wileńszczyzny. Burmistrz Lidzbarka Warmińskiego, Jacek Wiśniowski, nie jest wilnianinem, ale pokochał nasze wileńskie tradycje, natomiast jego małżonka pochodzi z Trok i zauroczyła go naszą wileńską tradycją. W ciągu tych ponad trzydziestu lat „Kaziuków-Wilniuków” nie pominęła Jolanta Adamczyk, organizatorka i koordynatorka przedsięwzięcia. Sztafetę tego święta z ogromnym zaangażowaniem przejął Paweł Sadowski, obecny dyrektor Centrum Kultury Lidzbarka Warmińskiego — powiedziała Krystyna Adamowicz.

Czytaj więcej: Gala Plebiscytu „Polak Roku 2022” w DKP w Wilnie [GALERIA]

Koordynatorem XXXIX „Kaziuków-Wilniuków” na ziemi warmińsko-mazurskiej tradycyjnie jest Lidzbarski Dom Kultury.

Patronat honorowy: Gustaw Marek Brzezin — Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego.