Antoni Radczenko: W tym roku został Pan laureatem plebiscytu „Polak Roku 2023”. Jak Pan odebrał nominację oraz wygraną?
Adam Błaszkiewicz: Normalnie. Chociaż byłem trochę zaskoczony. Zwykle byłem nominowany. Byłem w bardzo szanowanym gronie i zawsze z tego się cieszyłem. W tym roku zaś niepodziewanie wygrałem.
Czytaj więcej: Mamy „Polaka Roku 2023”: laureatem plebiscytu Adam Błaszkiewicz
Czy takie plebiscyty, Pana zdaniem, są potrzebne? I do czego zobowiązuje tytuł „Polak Roku”?
Sądzę, że dla naszej społeczności takie inicjatywy są bardzo potrzebne. Potrzebne jest zauważenie liderów polskiej społeczności na Litwie. Tych, którzy wybijają się ponad przeciętność. Sądzę, że takie inicjatywy służą do aktywizowania nas, Polaków, mieszkających na Litwie.
Gimnazjum im. św. Jana Pawła II od lat, w różnych rankingach, zajmuje wysokie miejsca, jeśli chodzi o polskie placówki oświatowe. Jak udało się osiągnąć taki wynik?
30 lat pracowaliśmy na taki wynik. Nauczyciele i uczniowie wiedzą, że podstawą jest lekcja i szykowanie się do lekcji. Generalnie udało się wypracować nastawienie wśród uczniów, że trzeba uczyć się, a nie tylko miło spędzać czas. Na razie to nam udaje się.
Czyli to jest zasługa nie tylko dyrektora, ale całej społeczności szkolnej?
Oczywiście. Tak naprawdę dyrektor mało co może. Może mobilizować, starać się zachęcić do pracy. Tym niemniej pracują przede wszystkim nauczyciele oraz uczniowie.
Gimnazjum im. św. Jana Pawła II, a na początku szkoła średnia, była pierwszą polską szkołą na Litwie zbudowaną od podstaw i w dużym stopniu ze składek mieszkańców…
W tamtym okresie było widoczne, że tych istniejących szkół z polskim językiem nauczania jest stanowczo za mało. Społeczność wówczas budziła się i dążyła do polskości. Dlatego bardzo ważnym zadaniem było wybudowanie szkoły. To był rzeczywisty zryw społeczny, faktycznie zbierano datki. Była też duża pomoc ze strony Wspólnoty Polskiej. Trzeba też pamiętać, że państwo litewskie musiało również dość dużo dołożyć się do budowy szkoły. Dzięki tym wszystkim czynnikom w 1994 r. udało się otworzyć szkołę. To było zaledwie kilka lat po odzyskaniu niepodległości. To był bardzo ciężki czas pod względem ekonomicznym i dla miasta, i dla całego państwa.
Czytaj więcej: W Gimnazjum im. św. Jana Pawła II wyrośnie Dąb Pamięci bohatera Felicjana Marynowskiego
W tym roku gimnazjum obchodzi jubileusz 30-lecia swego istnienia. Czy są planowane jakieś imprezy powiązane z tym faktem?
Oczywiście planujemy. Sądzę, że na jesieni to trzeba będzie jakoś mocniej zaznaczyć. Gimnazjum wydało własny kalendarz na ten rok. Wszystkich chętnych zachęcam do jego nabycia.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Jest Pan znany nie tylko z bycia dyrektorem gimnazjum, ale również ze swej społecznej działalności. Udziela się Pan w Związku Harcerstwa Polskiego na Litwie oraz w Społecznym Komitecie Opieki nad Starą Rossą. Jak Pan znajduje czas na tą całą działalność?
Z pewnością trudno znaleźć czas na dodatkową działalność. Szczerze mówiąc, w szkole można spędzić cały swój czas. Zawsze znajdzie się, co robić. Harcerstwo pomaga szkole w wychowaniu młodzieży. To dotyczy nie tylko naszej szkoły, ale w ogóle polskich szkół na Litwie. W swoim czasie zaangażowałem się w ruch harcerski. Później, jakoś automatycznie tak wyszło, że harcerze postanowili kwestować na rzecz cmentarza na Rossie. Zaczęli myśleć nad odnawianiem pomników. Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą działał aktywnie, więc ta współpraca nawiązała się w sposób naturalny. W ten sposób weszło się w skład samego Komitetu. W podobny sposób zaangażowałem się w inne inicjatywy — na przykład w związkach zawodowych pracowników oświatowych. Kiedy powstała idea powołania Forum Dialogu i Współpracy im. Jerzego Giedroycia to wszedłem tam i zostałem nawet członkiem zarządu. I nadal, chociaż może trochę sporadycznie, ale udzielam się w tej organizacji. Niestety mój zawód zobowiązuje do tego, że muszę tę swoją aktywność pokazywać innym, bo inaczej będę niewiarygodny.
Czytaj więcej: Adam Błaszkiewicz: „Przykładem gimnazjum pokazujemy, że polska szkoła jest dobra”
Finałowa „dziesiątka”
Plebiscyt „Polak Roku” jest organizowany przez redakcję „Kuriera Wileńskiego” od ponad 20 lat. W tym roku w finałowej „dziesiątce”, oprócz Adama Błaszkiewicza, znaleźli się: Łukasz Kamiński — działacz społeczno-kulturalny; Jerzy Karpowicz — fotograf, członek Światowego Stowarzyszenia Artystów Fotografików i Twórców Audiowizualnych; Dominik Kuziniewicz — wileński gawędziarz, słynny Wincuk Bałbatunszczyk z Pustaszyszek, popularyzator folkloru; Danuta Lipska — malarka, prezeska Twórczego Związku Polskich Artystów Malarzy na Litwie „Elipsa”; Artur Ludkowski — dyrektor Domu Kultury Polskiej w Wilnie, doradca premier rządu RL; Michał Rudnicki — były wieloletni prezes spółki Orlen Lietuva; Henryk Sielewicz — astronom, fotograf, odkrywca gwiazdy „Sielewicz 1”; Mirosław Szejbak — doktor nauk matematycznych, prezes Polskiego Teatru w Wilnie; ks. Andrzej Szuszkiewicz — rektor Wileńskiego Seminarium Duchownego, wychowawca i nauczyciel kleryków, rekolekcjonista.