— Bocian biały jest ptakiem charakterystycznym dla krajobrazu rolniczego i jest uważany za symbol środowiska ekologicznego, zdrowego dla ludzi oraz zrównoważonego rolnictwa. Prawie całe terytorium naszego kraju nadaje się do lęgów; wyjątkiem są duże obszary leśne i większe miasta. Mimo to w Wilnie mamy kilka par lęgowych. A w centrum Druskiennik także podczas kolejnych lat para wychowywała swoje potomstwo. Bocian biały jest uważany za narodowego ptaka Litwy, symbolizuje harmonijne współistnienie człowieka i przyrody — mówi w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Laimonas Šniaukšta, ornitolog.
Populacja bocianów
Ponad 75 proc. całkowitej populacji lęgowej (ponad 180 tys. par) występuje w Europie. Największa liczba bocianów białych występuje w Polsce (44 tys. — 46 000), na Ukrainie (26 200 — 32 400) i w Hiszpanii (16 600). Każdego roku na Litwie rozmnaża się 19 500 — 20 500 par, czyli około 10 proc. całej europejskiej populacji. Jak podkreśla ornitolog, tylko pięć krajów europejskich może pochwalić się podobną lub wyższą liczebnością bocianów jak u nas, a zagęszczenie par lęgowych w naszym kraju zostało uznane za najwyższe na świecie. Pokazuje to, że nasz kraj zapewnił temu ptakowi najkorzystniejsze warunki do wydawania potomstwa.
— Bociany przylatują na Litwę około 25 marca, chociaż każdego roku pierwsze są widoczne w różnym czasie, w zależności od warunków pogodowych. W tym roku zima była zmienna, styczeń był dość ciepły, więc bociana białego zaobserwowano już pod koniec tego miesiąca, pogoda się ochłodziła w lutym i na początku marca, kiedy to zaczęto rejestrować powracające bociany. Do 12 marca odnotowano ich obecność w okręgach możejskich, szydłowskim, wiłkomierskim, jezioroskim, oniksztyńskim, kłajpedzkim oraz w okręgu miejskim w Pojegach — opowiada ornitolog.
Długa podróż
Podróż z ciepłych krajów trwa 2-3 miesiące. Bociany białe pokonują co najmniej 10 tys. kilometrów. Wolą się one osiedlać w pobliżu terenów wilgotnych i zbiorników wodnych. Ludzie zazwyczaj im pomagają, kładąc fundamenty dla ich gniazd. Bociany same znoszą dość duże gałęzie, a następnie układają na nich trawę, źdźbła siana, suchy obornik itp. Gniazdo bociany budują przez cały czas, nawet gdy pisklęta rosną. Do tego samego gniazda powracają przez kilka lat.
— Bociany białe zimują w Ugandzie i Kenii, na południowych krańcach Afryki Wschodniej. Doniesienia o obecności obrączkowanych bocianów białych na Litwie otrzymano z wielu krajów wzdłuż ich szlaku migracyjnego: z Białorusi, Ukrainy, Bułgarii, Syrii, Jordanii, Arabii Saudyjskiej, Sudanu, Zimbabwe, Botswany, RPA — zaznacza Laimonas Šniaukšta.
Wierzenia ludowe
Dawniej wierzono, że ważny jest moment, gdy po raz pierwszy w roku zauważamy bociana. Jeśli leci, to dobrze, będzie to rok pracowity; ale gospodynie domowe, które zobaczą lecącego bociana, będą przez cały rok przypadkowo tłukły naczynia. Jeśli zobaczymy bociana przykucniętego, to przez cały rok będzie nam towarzyszyło lenistwo. Dla niezamężnych dziewcząt widok lecącego bociana oznaczał, że będzie to rok, w którym wyjdą za mąż; ptak przysiadający oznaczał, że nadal będą mieszkać w domu rodziców. Dla ucznia lecący bocian oznaczał, że z powodzeniem „poleci” do następnej klasy, a stojący — że pozostanie w tej samej klasie na drugi rok.
Czytaj więcej: Emigrant, który nieustannie powraca do domu