„Oświata, duszpasterstwo, sytuacja dawnej i nowej emigracji, zasady finansowania programów polonijnych będą głównymi tematami trzydniowego IV Zjazdu Polonii, który rozpoczyna się w piątek w Warszawie” — zapowiedział prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Longin Komołowski.
Hasło tegorocznego zjazdu to „…by czuć się Polakiem”. Honorowy patronat nad spotkaniem objął prezydent Bronisław Komorowski, który dzisiaj przemówi w Zamku Królewskim do uczestników zjazdu. Głos zabiorą też marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, szef MSZ Radosław Sikorski, prymas Józef Kowalczyk oraz prezes Longin Komołowski.
W spotkaniu weźmie udział 300 delegatów reprezentujących m.in. Kongres Polonii Amerykańskiej, Kongres Polonii Kanadyjskiej, Europejską Unię Wspólnot Polonijnych, Federację Organizacji Polskich na Ukrainie, Kongres Polaków w Rosji, Konwent Organizacji Polskich w Niemczech i Centralną Reprezentację Wspólnoty Brazylijsko-Polskiej BRASPOL.
„Chciałbym głównym tematem uczynić sprawy bieżące. Z początkiem roku zmieniły się zasady finansowania programów organizacji polonijnych – przeszły z Senatu do MSZ, to budzi pewne zaniepokojenie” – powiedział PAP Komołowski.
Jak przypomniał, szef MSZ Radosław Sikorski do priorytetów współpracy z Polonią zaliczył edukację, współpracę gospodarczą, promocję Polski, zwiększanie wpływu Polonii na politykę krajów zamieszkania, a także starania na rzecz powrotu Polaków do kraju.
Komołowski zwrócił uwagę na znaczenie oświaty – także edukacji dzieci najmłodszej emigracji – i duszpasterstwa, ponieważ, jak powiedział „tam, gdzie Kościół jest aktywny, tam polskość kwitnie”.
„Dawniej motorem budowania tożsamości była wolność ojczyzny. Nowe pokolenie emigrantów ekonomicznych to nowe środowisko; ludzie, którzy wyjechali z wolnej Polski, w poszukiwaniu lepszych perspektyw w wolnej Europie” – powiedział Komołowski.
Jego zdaniem należałoby pomóc w zbliżeniu tych obu środowisk. „Młodzi zrzeszają się doraźnie, tak jak przy okazji igrzysk w Londynie, ale nie angażują się w naukę języka; to pozostaje domeną starej emigracji i Polskiej Macierzy Szkolnej. Dlatego zachęcam do współpracy” – powiedział.
Według Komołowskiego tematem obrad na pewno staną się także „niepokojące wydarzenia”, jak zmiana ustawy oświatowej na Litwie czy kwestia pisowni polskich nazwisk.
Delegaci będą pracować w pięciu komisjach: ds. relacji kraju z Polakami za granicą i promocji Polski, ds. oświaty polskiej poza granicami kraju, ds. duszpasterstwa poza granicami kraju, ds. obrony dobrego imienia Polski i Polaków oraz ds. młodego pokolenia.
Zjazd rozpocznie się w piątek rano w Warszawie od złożenia przez delegatów wieńców przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Następnie w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela zostanie odprawiona uroczysta msza koncelebrowana pod przewodnictwem prymasa Polski abp. Józefa Kowalczyka, metropolity warszawskiego kard. Kazimierza Nycza oraz bp. Wiesława Lechowicza.
W uroczystym otwarciu zjazdu w Zamku Królewskim weźmie udział prezydent Bronisław Komorowski. Jak podkreśliła szefowa prezydenckiego biura prasowego Joanna Trzaska-Wieczorek, sprawy związane z funkcjonowaniem Polonii i Polaków za granicą są prezydentowi bardzo bliskie, o czym świadczą spotkania z przedstawicielami Polonii będące istotnym elementem podróży zagranicznych prezydenta.
Z uczestnikami zjazdu spotka się w Senacie marszałek Borusewicz. Tematem spotkania będzie podsumowanie współpracy macierzy z diasporą. Następnie w sali plenarnej Sejmu marszałek Ewa Kopacz uroczyście otworzy obrady Sejmu Polonijnego; wygłoszone zostaną referaty dotyczące m.in. polskiej oświaty za granicą, duszpasterstwa polonijnego oraz udziału młodego pokolenia w życiu Polaków za granicą.
W sobotę i niedzielę delegaci będą pracować w Pułtusku w komisjach problemowych. Obrady zakończą się w niedzielę mszą w tamtejszej bazylice oraz przedstawieniem sprawozdań z prac komisji i uchwał programowych w Domu Polonii w Pułtusku.
Resort spraw zagranicznych poprosi uczestników zjazdu o opinie o planie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2013 roku. Konsultacje w sprawie przygotowanego przez MSZ planu potrwają do 20 września. W dokumencie jest mowa o nowym otwarciu w relacjach z Polonią; MSZ chce też m.in. reformy mediów polonijnych.
Do Komitetu Honorowego zjazdu należą prymas Polski abp Józef Kowalczyk, były prezydent Lech Wałęsa, marszałkowie Sejmu Ewa Kopacz i Senatu Bogdan Borusewicz, ministrowie: spraw zagranicznych Radosław Sikorski, spraw wewnętrznych Jacek Cichocki, kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, edukacji Krystyna Szumilas, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz i delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. duszpasterstwa emigracji bp Wiesław Lechowicz.
Zjazdowi towarzyszyć będą wystawy malarskie i fotograficzne.