1 stycznia 2008 r. weszła w życie Ustawa Republiki Litewskiej o minimalnej i umiarkowanej opiece nad dzieckiem. Ustawa ma na celu opracowanie systemu środków, który przyczyniłby się do zmiany nieodpowiednich zachowań dziecka i pomógłby rozwijać społecznie akceptowalną osobowość dziecka. Wobec dziecka, które nie uczęszcza do szkoły, dopuszcza się wykroczeń przeciwko prawu, zachowuje się agresywnie, jest skłonne do używania napojów alkoholowych, stosowane są: minimalna oraz umiarkowana opieka. Minimalna opieka jest stosowana, jeżeli szkoła wykorzystała wszystkie możliwości pomocy edukacyjnej. Środki minimalnej opieki dziecka – to praca specjalisty z dzieckiem (konsultacje), zobowiązanie do uczęszczania do świetlicy, uczestniczenia w programach prewencyjnych, zobowiązanie do 16 lat pobierać naukę według początkowego i podstawowego programu nauczania. Jeżeli środki minimalnej opieki nie są skuteczne, wobec dziecka stosowana jest opieka umiarkowana. Opieka umiarkowana oznacza umieszczenie dziecka w stacjonarnym centrum socjalizacji. Środki minimalnej opieki ustanawia dyrektor administracji samorządu według miejsca zamieszkania dziecka, opiekę umiarkowaną natomiast można ustanowić tylko za pozwoleniem sądu.
Od 2008 r. w Administracji Samorządu Rejonu Wileńskiego działa grupa koordynowania pracy prewencyjnej, która jest odpowiedzialna za koordynowanie realizacji programów prewencyjnych i współpracę między instytucjami. Samorząd zatwierdził również regulamin działalności tej grupy, Tryb ustanawiania środków minimalnej i umiarkowanej opieki nad dzieckiem, który określa, w jakim przypadku wobec dziecka może być ustanowiona minimalna lub umiarkowana opieka, kto ją ustanawia, na jaki okres oraz jakie dokumenty należy przedłożyć zwracając się o opiekę nad dzieckiem. Badania nad zapotrzebowaniem na środki minimalnej i umiarkowanej opieki wskazują, że w rejonie wileńskim jest 868 dzieci z rodzin ryzyka socjalnego, ponad 100 dzieci zachowuje się sprzecznie z prawem, 38 dzieci jest skłonnych do używania napojów alkoholowych, palenia. W rejonie działa 9 organizacji pozarządowych pracujących z dziećmi, 3 placówki oświaty pozaprogramowej, poradnia psychologiczno – pedagogiczna. Organizacje te ściśle współpracują z członkami grupy koordynowania pracy prewencyjnej.
W skład grupy koordynowania pracy prewencyjnej wchodzi specjalista Wydziału Oświaty, przedstawiciel poradni pedagogiczno – psychologicznej, specjaliści Wydziału Ochrony Praw Dzieci, Wydziału Prawnego, Wydziału Opieki Socjalnej, przedstawiciele policji, prokuratury, Centrum Zdrowia Psychicznego.
Od kwietnia br. Administracja Samorządu Rejonu Wileńskiego zatrudniła specjalistę odpowiedzialnego za koordynowanie pracy prewencyjnej w szkołach oraz za realizację Ustawy o minimalnej i umiarkowanej opiece nad dzieckiem.
W roku bieżącym w rejonie podstołecznym 4 dzieciom ustanowiono środki minimalnej opieki: zobowiązanie do uczęszczania do 16 lat do szkoły oraz na konsultacje specjalistów Centrum Zdrowia Psychicznego i poradni psychologiczno – pedagogicznej. Dzieciom zalecono zmianę placówki oświatowej, uczestniczenie w prewencyjnych koloniach letnich. Stosowane środki miały pozytywny wpływ na zachowanie dzieci.
W trakcie realizacji środków minimalnej opieki grupa koordynowania pracy prewencyjnej współpracuje z rodzicami dzieci, szkołami, specjalistami do pracy z rodzinami ryzyka socjalnego pracujących w gminach, z zakładem poprawczym regionu wileńskiego, prokuratorami, inspektorami ds. nieletnich, Wydziałem Ochrony Praw Dzieci, innymi specjalistami, instytucjami. Przy współpracy z partnerami społecznymi dzieciom udzielana jest wszechstronna pomoc, która pomaga w kształtowaniu odpowiedniego zachowania dzieci, polepszaniu stosunków z otoczeniem.
W sprawach minimalnej i umiarkowanej opieki nad dzieckiem konsultuje specjalista Wydziału Oświaty Administracji Samorządu Rejonu Wileńskiego Agnieszka Lembowicz, tel. 243 94 29, e-mail: a.lembovic@vilniaus-r.lt.