Strategiczne partnerstwo Polski i Litwy powinno oznaczać także poszanowanie praw mniejszości, m.in. w zakresie własności, kultury, oświaty i języka – powiedział marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński podczas plenarnego posiedzenia litewskiego sejmu.
Marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński, na zaproszenie przewodniczącego Sejmu RL, przybył na Litwę 26 września z jednodniową wizytą. Wygłosił przemówienie w parlamencie, spotkał się z przewodniczącym Sejmu Litwy Viktorasem Pranckietisem oraz posłami. Odwiedził również Ostrą Bramę oraz złożył kwiaty na Cmentarzu na Rossie i Cmentarzu Antokolskim. Spotkał się też z przedstawicielami mniejszości polskiej na Litwie. Następnie wziął udział w otwarciu wystawy „Chrzest Litwy. Obraz Wojciecha Gersona” w Pałacu Władców w Wilnie, poświęconej 630. rocznicy chrztu Litwy.
Celem wizyty marszałka jest podkreślenie znaczenia tej rocznicy dla relacji polsko-litewskich oraz przypomnienie szczególnych związków historycznych, kulturowych i religijnych łączących obydwa narody. Istotne jest też podkreślenie wspólnoty interesów w takich dziedzinach jak bezpieczeństwo, energetyka, infrastruktura, polityka wschodnia oraz członkostwo w Unii Europejskiej.
„Strategiczne partnerstwo Polski i Litwy powinno oznaczać także poszanowanie praw mniejszości. (…) Polacy mieszkający na Litwie, tak samo jak Litwini mieszkający w Polsce, są dziedzicami naszego wspólnego, wielkiego państwa (…), tym obywatelom należy się poszanowanie praw w zakresie własności, kultury, oświaty, języka, obecności w przestrzeni publicznej” – zaznaczył Marek Kuchciński podczas plenarnego posiedzenia litewskiego Sejmu.
„Stojąc przed państwem, w parlamencie Litwy, (…) chciałbym zaapelować do państwa posłów, abyście podejmując decyzje w sprawie obywateli Polski, wzięli pod uwagę ich oczekiwania i nasze wspólne interesy, także geopolityczne. W imię przeszłości i przyszłości apeluję o odwagę, jaką mieli nasi przodkowie (…), o dobrą wolę i życzliwe zrozumienie” – powiedział marszałek Kuchciński.
Marszałek sejmu zwracał również uwagę na to, że „nasi przodkowie mieli wspólne państwo, będące potęgą na skalę całego kontynentu. Związki polsko-litewskie okazały się tak silne, że upadek wspólnego państwa nie zniszczył wspólnoty losów. (…) Polacy i Litwini stawali się nieraz w historii ofiarami zarówno Niemiec, jak i Rosji” – zaznaczył.
Kuchciński przekonywał, że trzeba pamiętać o tym, co łączy oba kraje. Zwrócił uwagę, że od kilkunastu lat jesteśmy członkami wielkich organizacji międzynarodowych, w tym Unii Europejskiej, która – jak powiedział – „w pewnym stopniu przypomina nam wielką unię polsko-litewską”.
Po spotkaniu w sejmie, podczas krótkiej konferencji prasowej, przewodniczący Viktoras Pranckietis zaznaczył, że zostały poruszone kwestie nie tylko historyczne, ale też dotyczące przyszłości, kwestie bezpieczeństwa, gospodarcze, oświatowe, a także współpracy międzyparlamentarnej.
Marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński dodał, że współpraca polsko-litewska w naszej części Europy musi być rozwijana, żeby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim obywatelom.
„Razem współpracowaliśmy pięć wieków temu – nic nam nie zagraża. Mogliśmy skutecznie odpierać wszelkie zagrożenia. Dzisiaj z tego wyciągamy wnioski na przyszłość, a wymiar parlamentarny naszej współpracy może tylko dopomóc naszym rządom, żeby umacniać poczucie bezpieczeństwa i rozwój w naszej części Europy” – dodał Kuchciński.
Jak mówił, jednym z dobrych wniosków z przeszłości jest stosowanie dobrego wzajemnego traktowania, według zasady „Wolni z wolnymi, równi z równymi”.
„Dobrze współpracujące państwa są szansą na wzmocnienie Unii Europejskiej. Widzimy tutaj bardzo ważną rolę pomiędzy naszymi dwoma historycznymi narodami – Polską i Litwą. Zaproponowałem Panu Przewodniczącemu, żebyśmy wrócili do częstych, nawet bardzo częstych spotkań w wymiarze parlamentarnym: Zgromadzenia Parlamentarnego Polsko-Litewskiego. Sądzę, że im częstsze kontakty, tym lepsza nasza współpraca. Nawiązujemy do czasów prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który podczas swojej prezydentury był na Litwie 16 razy” – mówił marszałek Kuchciński, przyznając, że jest w Wilnie po raz pierwszy.
Zapytany, czy sądzi, że prawa mniejszości polskiej na Litwie są naruszane i jakich rozwiązań się spodziewa, marszałek Kuchciński odpowiedział, że nie są to łatwe sprawy.
„Chcemy rozmawiać i szukać wspólnie porozumienia. Porozumienia i zapewnienia współpracy i wszystkich możliwości rozwoju mniejszości narodowych, zarówno w Polsce, jak i na Litwie. Nie tylko według standardów europejskich. Uważam, o czym już mówiłem w mowie przed Sejmem litewskim, że powinniśmy naszych rodaków mieszkających na Litwie i w Polsce potraktować jako kamień łączący naszą współpracę. Opokę, głaz, w oparciu o który przypominamy sobie stare dobre czasy sprzed pięciuset lat i myślimy pozytywnie o przyszłości. Sądzę, że parlament polski powinien się mocniej w to zaangażować” – tak o potrzebie porozumienia i współpracy mówił marszałek Kuchciński.
Wspominając o problemach mniejszości polskiej na Litwie, przewodniczący litewskiego sejmu zaznaczył, że „wspólnoty narodowe są rzeczą bardzo istotną”.
„Uważam, że drogą dającą lepsze rezultaty są spotkania, rozmowy i poszukiwanie kompromisów, aniżeli milczenie i budowanie murów między sobą” – podkreślił Kuchciński.