Sezon jesienno-zimowy to tradycyjnie okres największej zachorowalności. Najlepszym i bezpiecznym sposobem ochrony przed grypą są szczepienia, zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Na rynku litewskim ukazały się w tym roku nowe, czterowalentne szczepionki, które zapewnią szerszą ochronę przed zakażeniem wirusem grypy B.
– Szczepionka przeciwko grypie przede wszystkim zapobiega, w większości przypadków, chorobie i powikłaniom. Jak na razie, szczepienia są najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie choroby. Szczepionka łagodzi skutki, bo nawet w przypadku zachorowania, przebieg choroby jest dużo lżejszy. Szczepionką przeciw grypie zaleca się szczepić co roku, gdyż wirusy grypy mutują – powiedziała „Kurierowi Wileńskiemu” Asta Skrickienė, specjalistka zdrowia publicznego Oddziału Immunoprofilaktyki Centrum Chorób Zakaźnych i AIDS w Wilnie.
Państwowa Kasa Chorych nabyła 131,7 tysięcy szczepionek trójwalentnych przeciwko grypie na sezon grypowy 2018/2019. To o 10 tysięcy więcej niż w ubiegłym sezonie.
– Szczepionka przeciw grypie jest szczególnie ważna dla osób należących do grup ryzyka. Od 2007 roku Litwa z państwowego funduszu rekompensuje szczepionki przeciwko grypie osobom, które należą do takiej grupy. Znajdują się w niej kobiety w ciąży, osoby powyżej 65 lat, a także osoby przewlekle chore (na serce, płuca, nerki, wątrobę, nowotwory, reumatyzm, cukrzycę), pensjonariusze domów pomocy społecznej, domów spokojnej starości, pracownicy służby zdrowia. Wirus grypy jest niebezpieczny dla osób, których odporność jest obniżana specjalnymi lekami po przeszczepach lub leczonych na nowotwór czy AIDS. Zaostrzenie chorób przewlekłych może być dla nich nawet śmiertelne – podkreśliła Asta Skrickienė.
Obecnie, większość szczepionek przeciwko grypie sezonowej to szczepionki trójwalentne, co oznacza, że chronią one przed trzema szczepami wirusa grypy: dwoma szczepami typu A i jednym szczepem typu B (B/Victoria albo B/Yamagata). Na przestrzeni ostatnich sezonów grypowych regularnie obserwowano jednak jednoczesne występowanie obu szczepów typu B, przez co eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) mieli trudności ze sformułowaniem wytycznych na temat tego, który szczep wirusa grypy typu B należy włączyć do szczepionek trójwalentnych.
W 2015 roku w Europie 92 proc. udokumentowanych przypadków zachorowań na grypę, związanych z wirusem typu B, wywołał szczep B/Victoria, którego szczepionki trójwalentne nie zawierały. Uwzględnienie drugiego szczepu typu B w szczepionce czterowalentnej VaxigripTetra jest odpowiedzią na nieprzewidywalność występowania szczepów typu B w środowisku i pozwala poszerzyć ochronę przeciwko grypie.
– W tym roku można wybrać szerszą i silniejszą ochronę przeciwko grypie: szczepionki czterowalentne. Taka szczepionka zapewnia szerszą ochronę przed zakażeniem wirusem grypy B. Zeszłoroczny sezon grypowy był typowy dla wirusów typu A i B. Szczepionki czterowalentne nie są rekompensowane, to znaczy, że jeżeli dana osoba należy nawet do grupy ryzyka i chce zaszczepić się czterowalentną, to musi sama za nią zapłacić pełną sumę, tak samo, jak osoby nie należące do grupy ryzyka. Szczepionki czterowalentne nie są rekompensowane, ponieważ Kasa Chorych zakupiła szczepionki trójwalentne. Proces produkcyjny trójwalentnych i czterowalentnych szczepionek jest ten sam – powiedziała specjalistka.
Grypa jest ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt ze skażoną powierzchnią. Jeżeli w ciągu kilku dni objawy nie ustępują, należy obowiązkowo zwrócić się do lekarza. Wirusy grypy atakują komórki nabłonka dróg oddechowych, w których się namnażają. W konsekwencji powodują ich zniszczenie, co z kolei ułatwia rozwój infekcji bakteryjnych.
Objawy grypy są podobne do wielu innych ostrych chorób infekcyjnych. Są zarówno miejscowe (kaszel, ból gardła, katar) oraz w postaci nagłej, wysokiej gorączki powyżej 38 st., dreszczy, bólów mięśniowo-stawowych, bólów głowy, bólu w klatce piersiowej, złego samopoczucia, braku łaknienia, nudności i wymiotów. Choroba trwa, o ile nie dojdzie do powikłań, około 7 dni. Kaszel i złe samopoczucie mogą utrzymywać się ponad 2 tygodnie. Powodem ciężkiego przebiegu grypy są powikłania pogrypowe, m.in. zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha środkowego, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, zaostrzenie istniejących chorób przewlekłych, powikłania neurologiczne.
– Szczepić się trzeba co roku, najlepiej w okresie jesienno-zimowym, gdyż jest to sezon na przeziębienia i grypę. Po podaniu szczepionki układ immunologiczny organizmu wytwarza własną obronę przeciwko chorobie (przeciwciała). Swoista odporność rozwija się w ciągu 2-3 tygodni po podaniu szczepionki i utrzymuje się przez 6-12 miesięcy – zaznaczyła Asta Skrickienė.
Fot. Marian Paluszkiewicz