Sfałszowane wybory prezydenckie i późniejsze protesty społeczne na Białorusi przykuły oczy świata do tego kraju. Kryzys polityczny zawsze powoduje kryzys ekonomiczny, który w pierwszej kolejności uderza w najbardziej wrażliwe grupy społeczne, do których z całą pewnością zaliczyć można seniorów.
W przypadku, jeśli zestawimy średnie emerytury w Polsce, na Litwie i Białorusi, to zobaczymy, że najgorzej mają emeryci u naszego wschodniego sąsiada. Średnia emerytura na Białorusi wynosi 144 euro, czyli jest trzykrotnie mniejsza niż na Litwie i prawie czterokrotnie niż w Polsce.
Indeksacja na Litwie
Z danych Sodry wynika, że teraz w naszym kraju średnia emerytura wynosi 377 euro, natomiast w przypadku osób posiadających obowiązkowy staż pracy – 399. Co prawda, rząd zapewnił, że w roku następnym emerytury wzrosną o 7 proc. „Mogę zapewnić z całą odpowiedzialnością, że emerytury będą indeksowane. Mogą wzrosnąć do 7 proc. Ostateczna suma będzie widoczna później, ale na pewno będą rosły. Będą indeksowane. Są ku temu wszelkie możliwości finansowe i państwowe” – oświadczył przed kilkoma tygodniami premier Saulius Skvernelis.
Przed kilkoma dniami potwierdził to litewski minister opieki społecznej i pracy. „Cieszę się, że jest decyzja polityczna dotycząca indeksacji emerytur. Widzimy, że sytuacja gospodarcza zezwala na takie działania, dlatego musimy to robić. Dyskutujemy odnośnie 7 i 9 proc. Jednak wskaźniki gospodarcze cały czas zmieniają się, więc ostateczna decyzja zostanie podjęta w grudniu” – wyjaśnił Linas Kukuraitis w wywiadzie dla Žinių radijas.
Lider koalicji rządzącej też zapewnił, że w następnym roku emerytury pójdą w górę. „W przypadku, jeśli któryś z ekonomicznych wskaźników będzie sprzeczny z obowiązującą ustawą, to zmienimy go w sejmie w ten sposób, aby indeksacja odbyła się” – napisał na Facebooku Ramunas Karbauskis. Polityk dodał, że na razie nie ma żadnej umowy z partnerami koalicyjnymi, ale jest przekonany, że pozostałe partie będą popierały propozycję rządu.
Teraz na Litwie jest 613 tys. emerytów, z których 73 tys. nadal pracuje. Najwięcej osób, czyli ponad 217 tys., otrzymuje emeryturę w granicach od 300 do 400 euro. Emerytura na poziomie 900 i więcej euro otrzymuje ponad 2 600 osób w wieku emerytalnym. Świadczenie emerytalne do 200 euro otrzymuje 31 tys. litewskich obywateli.
Polska liderem
Spośród trzech krajów najwięcej środków finansowych otrzymują seniorzy w Polsce. Z ostatnich danych podanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wynika, że średnia emerytura w RP wynosi 2 236,84 złotych, czyli w przeliczeniu na euro 491,59.
„Sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) w pierwszym półroczu 2019 r. była korzystna dzięki dobrej koniunkturze gospodarczej. Świadczenia emerytalne i rentowe, które stanowią ponad 88 proc. kosztów FUS, wzrosły aż o 15 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrost ten wynikał zarówno z przyczyn o charakterze systemowym, czyli przyrostu liczby świadczeniobiorców i waloryzacji, ale również przyznania wszystkim emerytom i rencistom tzw. 13-ej emerytury, która jednorazowo została ujęta w tegorocznych kosztach FUS” – tak skomentował sytuację w specjalnym oświadczeniu główny ekonomista ZUS, Paweł Wojciechowski.
Ciekawostką jest, że najwyższa emerytura w Polsce wynosi 20 509 złotych, czyli 4 507 euro. Taką emeryturę otrzymuje kobieta z Bydgoszczy, która przepracowała 61 lat na stanowiskach dyrektorskich w spółkach państwowych. Natomiast najmniejszą emeryturę otrzymuje mężczyzna z Wrocławia, któremu państwo każdego miesiąca płaci 20 groszy. Tak niska emerytura jest wypłacana dlatego, że mężczyzna pracował zaledwie trzy miesiące na umowie zlecenia.
Koszyk żywnościowy
Porównując emerytury trzech krajów, warto porównać też koszyk podstawowych produktów spożywczych. Taką możliwość daje portal cenynaświecie.pl, który automatycznie porównuje ceny w poszczególnych krajach. W tym również ceny alkoholu i papierosów. Po zestawieniu ze sobą cen artykułów spożywczych w Polsce, Litwie i Białorusi widać, że z pewnością wygrywają białoruscy staruszkowie. Koszyk podstawowych produktów spożywczych na Litwie jest droższy o 16,46 proc. od koszyka w Polsce. Koszyk białoruski jest tańszy od koszyka litewskiego o 48,22 proc., a od polskiego o 39,69 proc.
Emerytury na świecie
Wielkość emerytury względem pobieranego wynagrodzenia na świecie jest bardzo różna. Jak wynika z raportu Światowego Forum Ekonomicznego z 2017 r. w krajach członkowskich Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) największe świadczenia emerytalne były w Holandii, Turcji i Chorwacji. W tych krajach emerytura wynosi ponad 100 proc. wynagrodzenia. W czołówce pod tym względem są też Indie, Portugalia i Włochy, gdzie odpowiednio świadczenie wynosi 99 proc., 95 proc., 93 proc. wynagrodzenia. Na drugim końcu znalazły się takie kraje, jak RPA, Wielka Brytania i Meksyk. Przykładowo w Wielkiej Brytanii emerytura wynosi tylko 29 proc. wynagrodzenia. Litwa w tym zestawieniu jest pośrodku.
Fot. Marian Paluszkiewicz