| Fot. Marian Paluszkiewicz
Od 1 maja zmienia się tryb rejestrowania samochodów. Od tego dnia każdy środek transportu należący do mieszkańca Litwy powinien mieć deklarowany kod właściciela – tzw. SDK. Nowość ma ochronić kupujących przed nieuczciwymi sprzedawcami i wydobyć na światło dzienne osoby ukrywające się przed podatkami.
Kod właściciela auta – SDK
Rząd chce zwalczyć szarą strefę biznesu używanych samochodów, jednocześnie chroniąc interesy nabywców tych aut.
Od 1 maja wchodzi w życie nowy system rejestracji używanych aut. Odtąd będą rejestrowani wszyscy właściciele samochodów, tj. każdy środek transportu będzie miał unikatowy deklarowany kod – „Savininko deklaravimo kodas” (SDK).
To oznacza, że sprzedać czy zarejestrować samochód będzie można wyłącznie posiadając nowy kod.
Nieznani sprzedawcy
Jak poinformowała państwowa spółka Regitra, zarządzająca krajowym rejestrem środków motorowych, dotychczas, po dokonaniu transakcji kupna, nowy właściciel samochodu był wskazywany wyłącznie podczas rejestracji auta.
Część nabywców środków transportowych nie zwracało się do Regitry i nie rejestrowało ich na swoje imię, dlatego sprzedawcy pozostawali nieznani i w ten sposób unikali płacenia podatków.
Państwo traci do 40 mln euro
„Obecnie część umów odsprzedaży środków transportowych odbywa się za pomocą rozliczeń gotówkowych, które nie są rejestrowane i w ten sposób unika się płacenia podatków. Skarb państwa na takim procederze traci rocznie ok. 40 mln euro. Centralizowany system zarządzania danymi właścicieli środków transportowych jest niezbędnym instrumentem w walce z szarą strefą samochodowego biznesu” – zaznaczyła Agnė Bilotaitė, minister spraw wewnętrznych.
Kara nawet w drodze
Za brak posiadania nowego kodu grozi kara. Wpadka po raz pierwszy to w konsekwencji mandat w wysokości 75 euro, powtórna – aż od 440 euro.
„Od tego czasu ani w drodze, ani na rynku, ani na prywatnym placu, ani w internecie nie może być samochodu bez nowego kodu” – zaznaczył Saulius Šuminas, zastępca dyrektora generalnego Regitry.
To oznacza, że nawet samochód przewożący inne auta, zatrzymany na drodze przez policję powinien mieć właściwe dokumenty. Podobnie na bazarach i w internecie. Na początku transakcji na Litwie jest zazwyczaj np. obywatel Niemiec, co w większości wypadków jest nieprawdą, a na końcu mieszkaniec Litwy. Tymczasem „po drodze” jest kilka umów, o których praktycznie nikt nic nie wie, a tym bardziej nie są od nich płacone podatki. Rząd teraz ma nadzieję, że po reformie transakcje kupna-sprzedaży aut będą przejrzyste, na skutek czego wzrośnie wartość podatków od zawartych transakcji.
Wierzchołek góry lodowej
Państwowa Inspekcja Podatkowa (VMI) przeprowadziła dodatkową kontrolę i ustaliła, że w ciągu ostatnich dwóch lat w sektorze handlu środkami transportowymi nie zostały zapłacone podatki na sumę co najmniej 5 mln euro. Jednocześnie odnotowano, że deklarowana suma podatków z tego tytułu w 2019 r. – w porównaniu do roku poprzedniego, wzrosła o 26,8 proc. z 3 proc. Jednak analiza rynku wykazała, że z powodu nieuczciwych sprzedawców najbardziej cierpi i ponosi straty kupujący, który nie posiada gwarancji przejrzystości transakcji.
Obecnie Służba ds. Badań Przestępstw Finansowych (FNTT) prowadzi dochodzenia w 19 sprawach handlu samochodami, w których ustalono sumę dokonanej szkody dla skarbu państwa w wysokości ponad 7,5 mln euro.
Czytaj więcej: Ile pieniędzy gotowi są wydać kierowcy na utrzymanie auta
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Dwie drogi rejestracji
Tak więc od 1 maja bieżącego roku zmiana właściciela auta i rejestracja samochodu będzie się odbywać dwuetapowowo.
Pierwszy – podczas zmiany właściciela środka transportu będzie każdorazowo wygenerowany nowy kod SDK.
Drugi – tylko z tym kodem nowy właściciel będzie mógł dokonać rejestracji na swoje imię.
Ważne, aby pamiętać, że nowy kod potrzebny będzie nie tylko do rejestracji, ale i sprzedaży auta.
Od 1 maja zarejestrowane już i używane auta na Litwie automatycznie otrzymają nowe kody. Pozostała cześć właścicieli wwiezionych na Litwę aut będzie musiała samodzielnie się zgłosić do Regitry i zanotować ten fakt w odpowiednim elektronicznym rejestrze, żeby otrzymać kod.
Do 31 lipca okres przejściowy
W przypadku, kiedy środek transportowy jest na terytorium Litwy, ale jest wyrejestrowany albo jeszcze niezarejestrowany, na otrzymanie nowego kodu został przewidziany 3-miesięczny okres przejściowy do 31 lipca br.
Jednak, jeżeli jest planowana transakcja kupna-sprzedaży, wówczas poprzednio wymagane jest uzyskanie kodu SDK.
W przypadku planowanego wwiezienia sprzedawanego auta na Litwę, jego właściciel powinien przedtem uzyskać nowy kod.
Czytaj więcej: W Solecznikach stanęła stacja ładowania samochodów elektrycznych
Przykład transakcji
Jak będzie wyglądać proces sprzedaży i rejestracja po 1 maja?
Oto przykład najpopularniejszej transakcji.
Mieszkaniec Litwy sprzedaje już zarejestrowane auto.
Jeszcze przed podpisaniem umowy ważne jest, aby wyjaśnić, czy obiekt transakcji ma nowy kod SDK, ponieważ bez niego nie będzie możliwości deklarowania własności i jej rejestracji.
Kolejność procedury:
1. Kupujący powinien zwrócić się do Regitry poprzez internet lub w miejscu jej oddziału i wypełnić deklarację nabycia, w której powinien wskazać dane kupna-sprzedaży, kod SDK i inne.
2. Wówczas sprzedawca (internetowo lub na miejscu) powinien potwierdzić dane wskazane przez kupującego.
3. Obie strony na dokonanie tych czynności mają 5 dni roboczych.
Dopiero wówczas nowy właściciel uzyskuje nowy kod samochodu, a stary jest usuwany z rejestru. W ten sposób nowy użytkownik staje się deklarowanym właścicielem.
Rejestracja samochodu
Nowy właściciel samochodu (z już nowym kodem) zwraca się do Regitry w celu rejestracji, uzyskania nowego dowodu i – na życzenie, nowych tablic rejestracyjnych. Dotychczasowy tryb rejestracji nie będzie zmieniany.
Planuje się, że internetowa usługa deklarowanej zmiany właściciela nie będzie płatna.
W najbliższym czasie Regitra ma powiadomić o cenniku tej usługi dokonywanej fizycznie w jej oddziałach.
Uwaga, będzie odnawianie systemu
Regitra informuje zainteresowanych, że 30 kwietnia od godz. 8.00 do godz. 12.00 1 maja będą przeprowadzane prace aktualizacyjne, dlatego system rejestracyjny będzie czasowo niedostępny.
Aleksander Borowik
(na podst. vrm.lrv.lt)
