11 kwietnia obchodzony był Światowy Dzień Choroby Parkinsona. Celem corocznych obchodów jest zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat choroby Parkinsona, a także wsparcie pacjentów i ich rodzin w walce z trudnościami, jakich doświadczają w codziennym życiu w związku z chorobą. W zaawansowanym stadium choroby potrzebna jest pomoc i opieka osób bliskich, nierzadko przez 24 godziny na dobę.
Zmiany w mowie — charakterystyczne objawy choroby
Rytis Maskeliūnas, naukowiec z Uniwersytetu Technicznego w Kownie (KTU) wraz ze swoimi kolegami z Litewskiego Uniwersytetu Nauk o Zdrowiu (LSMU) opracował nową metodykę badania, które pozwala na rozpoznanie wczesnych objawów choroby Parkinsona.
— Choroba ta najczęściej wiąże się z utratą funkcji motorycznych — drżeniem rąk, sztywnością mięśni czy zaburzeniami równowagi. Jednocześnie ze spadkiem aktywności ruchowej narusza się również funkcja fałdów głosowych, diafragmy i płuc. Choroba Parkinsona sprawia, że mowa staje się cichsza, monotonna, mniej wyrazista, wolniejsza i bardziej fragmentaryczna, co jest bardzo trudne do zauważenia. W miarę postępu choroby chrypka, jąkanie, niewyraźna wymowa słów i utrata odstępów między słowami mogą stać się bardziej widoczne. Często zdarza się, że zmiany w mowie pojawiają się nawet wcześniej niż zaburzenia funkcji motorycznych, więc zmieniona mowa może być pierwszym objawem choroby — mówi prof. Maskeliūnas z Wydziału Inżynierii Multimedialnej KTU.
Naukowcy zaznaczają, że nie szukają alternatywy do stosownej już metodyki badań pacjenta. Nowy program ma ułatwić zdiagnozowanie choroby wczesnej we wczesnej fazie, na etapie zaburzeń w mowie.
Wykorzystano sztuczną inteligencję
W nowym programie naukowcy wykorzystali sztuczną inteligencję (AI) do analizy sygnału i oceny mowy, co pozwala na zbadanie pacjenta w ciągu kilku sekund zamiast godzin. Również to badanie jest wyjątkowe — wyniki są dostosowane do specyfiki języka litewskiego.
Nowy program nie wymaga potężnego sprzętu, więc w przyszłości można go przenieść do aplikacji mobilnej. Uzyskane i opublikowane wyniki mają bardzo duży potencjał naukowy. Ponieważ jest to badanie związane ze zdrowiem człowieka, przed zastosowaniem go w codziennej praktyce klinicznej czeka jeszcze długa i skomplikowana praca. Ponadto konieczne będzie ustalenie, czy program dobrze sprawdza się nie tylko w laboratorium, ale także w gabinecie lekarskim czy w domu pacjenta. Obecnie wynalazek jest walidowany w Litewskim Uniwersytecie Nauk o Zdrowiu.
Nie wynaleziono skutecznej metody leczenia
Światowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona ustanowiono w 1997 roku.
11 kwietnia — to dzień urodzin londyńskiego lekarza Jamesa Parkinsona (1755–1824), który jako pierwszy rozpoznał i w 1817 roku opisał objawy tego schorzenia. Dotychczas nie istnieje jeszcze żadna skuteczna metoda, która zahamowałaby rozwój choroby. Chorzy poddawani są rehabilitacji oraz podawane są im środki farmakologiczne. Dzięki takiemu rozwiązaniu mogą w miarę dobrze funkcjonować przez wiele lat. Symbolem choroby Parkinsona jest czerwony tulipan — dający nadzieję chorym na lepsze życie.
Czytaj więcej: Otępienia jako choroby cywilizacyjne i społeczne XXI wieku