— Z powodu ocieplenia klimatu kleszcze stają się aktywne coraz wcześniej. Przypadki boreliozy, jak i kleszczowego zapalenia mózgu są rejestrowane przez cały rok. Niestety z każdym rokiem zwiększa się też liczba zakażeń — mówi w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Milda Žygutienė, główna specjalistka Wydziału Zarządzania Chorobami Zakaźnymi Narodowego Centrum Zdrowia Publicznego.
Czytaj więcej: Litwa zmaga się z KZM i boreliozą. Na jedno nie ma leku, na drugie szczepionki
Według danych centrum w 2023 r. na Litwie zarejestrowano 2 880 przypadków boreliozy, a w 2022 — 2 380; przy czym wskaźnik zachorowalności wzrósł z 84 do 100,3 przypadków na 100 tys. mieszkańców. W ubiegłym roku liczba przypadków kleszczowego zapalenia mózgu była również wyższa niż w 2022 r., odpowiednio 377 i 597 przypadków (wskaźnik zachorowalności wzrósł z 13,3 do 20,8 przypadków na 100 tys. mieszkańców).
Szczepionki chronią
— Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania kleszczowemu zapaleniu mózgu pozostaje szczepienie. Zwykle zaleca się podawanie pierwszych dwóch dawek w odstępie od jednego do trzech miesięcy. Trzecią dawkę podaje się zazwyczaj po upływie 5–12 miesięcy od podania drugiej. Odstępy pomiędzy trzecią dawką i dawką przypominającą różnią się w zależności od producenta szczepionki, ale z reguły pierwszą dawkę przypominającą podaje się 3 lata po trzeciej dawce. Podczas szczepienia w trybie przyspieszonym, w zależności od producenta preparatu, pierwsze dwie dawki podaje się w odstępie 7–14 dni, a trzecią po 21 dniach lub po upływie 5–12 miesięcy od przyjęcia drugiej dawki. Podczas szczepienia w trybie przyspieszonym pierwszą dawkę przypominającą należy podać po upływie 12–18 miesięcy lub po 3 latach — tłumaczy specjalistka.
Odpowiednie ubranie
Niestety nie ma szczepionki na boreliozę, ale indywidualna ochrona i środki zmniejszające ilość kleszczy mogą pomóc w ochronie przed ukąszeniami kleszczy. Dlatego wybierając się do lasu, należy nosić odzież w jasnych kolorach: z długimi rękawami i mankietami ściśle przylegającymi do nadgarstka; spodnie również powinny ściśle przylegać do ciała. Zaleca się noszenie szalika na głowie lub dobrze dopasowanej czapki lub kaptura. Podczas przebywania na świeżym powietrzu warto często sprawdzać, czy nie ma kleszczy na ubraniu. Zaleca się stosowanie repelentów, które odstraszają owady. Aby zapobiec kleszczowemu zapaleniu mózgu, należy spożywać wyłącznie pasteryzowane lub gotowane mleko krowie, kozie lub inne produkty mleczne.
Jak mówi specjalistka, ważne jest odpowiednie dbanie o parki, tereny rekreacyjne i lasy odwiedzane przez ludzi: koszenie trawy od wczesnej wiosny, zapobieganie jej wzrostowi powyżej 10 cm, usuwanie odpadów leśnych i gruzu, usuwanie skoszonej trawy, poszerzanie ścieżek spacerowych i ścieżek prowadzących do zbiorników wodnych, terenów sportowych.
Jeśli kleszcz ukłuł
— W przypadku znalezienia kleszcza należy go jak najszybciej wyciągnąć, nie ściskając jego ciała, chwytając go jak najbliżej skóry i pociągając gwałtownym ruchem do góry. Nie należy smarować ssącego kleszcza tłuszczem ani innymi płynami. Po usunięciu kleszcza ranę należy przemyć płynem dezynfekującym. Następnie należy przez około miesiąc monitorować stan zdrowia i miejsce ukłucia. Jeśli w miejscu ukąszenia pojawi się zaczerwienienie i powiększenie lub jeśli źle się poczujesz, powinieneś natychmiast zgłosić się do lekarza — podkreśla przedstawicielka Narodowego Centrum Zdrowia Publicznego.
Czytaj więcej: Kleszcze masowo atakują zwierzęta