Na pierwszej sesji wiosennej omówiono zmiany podatkowe, które zostaną wprowadzone w celu zwiększenia finansowania obrony narodowej. W styczniu Rada Obrony Państwa podjęła decyzję o tym, aby Litwa do 2030 r. przeznaczyła dodatkowe 12-13 mld euro na obronę narodową. Podniosłoby to finansowanie obronności do poziomu 5-6 proc. produktu krajowego brutto (PKB). Przewodniczący Sejmu Saulius Skvernelis zapowiedział, że podczas sesji posłowie powinni rozpatrzyć około 400 projektów ustaw, a także podjąć kluczowe decyzje dotyczące bezpieczeństwa narodowego oraz polityki społecznej.
— Wśród projektów priorytetowych znajdzie się projekt dotyczący funduszy emerytalnych, Funduszu Dróg, który obejmuje m.in. remont dróg i mostów oraz projekt energetyczny. Ważną jest też kwestia zaaprobowania przez Sejm pisowni znaków diaktrytycznych spoza litewskiego alfabetu. Już trwają dyskusje na ten temat. Jestem zdania, że trzeba pozwolić na używanie znaków diaktrytycznych w pisaniu imion i nazwisk — mówi „Kurierowi Wileńskiemu” Ruslanas Baranovas, poseł na Sejm z ramienia Partii Socjaldemokratycznej.
Zmiany podatkowe
Aby znaleźć dodatkowe fundusze na obronność, Ministerstwo Finansów we współpracy z partiami rządzącymi przygotowuje pakiet zmian podatkowych. Jeśli zostaną one przyjęte podczas tej sesji, w 2026 r. do budżetu państwa może wpłynąć dodatkowo około 224 mln euro, co wyniesie 0.3 proc. PKB. Część reform podatkowych jest także warunkiem koniecznym do otrzymania środków z unijnego Funduszu Odbudowy (RRF). Planowane zmiany dotyczą m.in. likwidacji niektórych ulg podatkowych, wprowadzenia podatku od nieruchomości oraz korekt w systemie podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie społeczne. W programie sesji znalazły się również projekty dotyczące infrastruktury dla stacjonujących na Litwie wojsk niemieckich oraz zwiększenia zdolności bojowych litewskiej armii. Planowane są także zmiany w regulacjach dotyczących służb wywiadowczych, stosowania poligrafu oraz w zasadach i sposobach postępowania z wiadomościami stanowiącymi tajemnicę państwową.
| Fot. Dainius Labutis, ELTA
Ważny element w systemie bezpieczeństwa
Po zeszłotygodniowym spotkaniu z kierownictwem Sejmu prezydent Gitanas Nausėda podkreślił, że chociaż priorytetem sesji będzie obrona, to wydatki na obronę nie mogą być poniesione kosztem polityki społecznej.
Rita Tamašunienė, posłanka na Sejm RL z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie — Związku Chrześcijańskich Rodzin spodziewa się pozytywnych zmian w wielu kierunkach.
— Przede wszystkim muszą być rozwiązywane skierowane do rodzin, do spraw socjalnych projekty prorodzinne. Ponadto zgłosiliśmy projekty do Ustawy o mniejszościach narodowych, w tym praw tych mniejszości. Moim zdaniem samopoczucie obywateli litewskich należących do mniejszości narodowych jest bardzo ważne. Nawet w partyjnej umowie o bezpieczeństwie jest punkt, który głosi, że samopoczucie mniejszości narodowych jest ważnym elementem w systemie bezpieczeństwa państwa. Wierzymy, że zajdą pozytywne zmiany w tym kierunku. Bardzo ważna jest kwestia funduszy emerytalnych. Podczas sesji wiosennej na pewno zostaną przyjęte decyzje, które ulepszą korzystanie z tych funduszy. Ważnym elementem jest oświata, m.in. zaprzestanie wdrażania reformy, która przynosi bardzo dużo krzywdy szkołom regionalnym, w tym szkołom mniejszości narodowych. Niezwykle ważną kwestią jest sektor zdrowotny. Rządzący głośno zapowiadali, że zajdą zmiany w tym sektorze, m.in. zmniejszą się kolejki do lekarzy specjalistów. Okres przygotowawczy był naprawdę spokojny — opozycja nie krytykowała, pozwoliła spokojnie pracować rządzącym, ale na razie nie widać rezultatu — zauważa w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Rita Tamašunienė.
| Fot. Andrius Ufartas, ELTA
Reforma drugiego filaru emerytalnego
Sejm zajmie się reformą drugiego filaru emerytalnego, która zakłada możliwość rezygnacji z oszczędzania na emeryturę w wyjątkowych sytuacjach. Parlamentarzyści rozważą także możliwość wydłużenia okresu wypłaty zasiłku dla bezrobotnych osobom w wieku przedemerytalnym. Zostaną też omówione kwestie związane z nowelizacją ustawy o Funduszu Dróg, która ma zagwarantować większe środki na remonty i modernizację infrastruktury drogowej.
Rząd z kolei zaproponuje projekty dotyczące inwestycji w sektor energetyczny, w tym budowy drugiego morskiego parku wiatrowego oraz regulacji związanych z dostawami energii elektrycznej dla gospodarstw domowych. Planowane są również zmiany w przepisach środowiskowych — skrócenie procedur kontroli ochrony środowiska, zaostrzenie regulacji dotyczących gospodarki odpadami oraz zwiększenie uprawnień inspektorów ochrony środowiska do wykrywania naruszeń.
Czytaj więcej: Skąd pieniądze na obronność?
