Spotkanie odbyło się 9 czerwca. Joanna Mucha wizytę na Litwie i spotkanie z minister oświaty zapowiadała wcześniej w rozmowie z naszym dziennikiem. Na pytanie „Kuriera Wileńskiego” o problem podręczników odpowiedziała, że „porozmawia ze swoim odpowiednikiem (litewskim) na ten temat”.
„Słyszę Państwa troskę o warunki nauki uczniów polskiej mniejszości narodowej. Chcę zapewnić, że zapewnienie im wysokiej jakości edukacji oraz przygotowanie ich do bycia aktywnymi i twórczymi obywatelami społeczeństwa litewskiego jest naszym wspólnym celem. Od pewnego czasu rozważamy utworzenie w ministerstwie grupy doradczej reagującej na bieżące kwestie dotyczące edukacji mniejszości narodowych. To spotkanie ostatecznie utwierdziło mnie w przekonaniu o potrzebie jej powołania. Dlatego już w tym tygodniu poinformujemy o utworzeniu tej grupy i zaprosimy do współpracy praktyków i naukowców zajmujących się edukacją mniejszości narodowych” — powiedziała po spotkaniu minister oświaty, nauki i sportu Raminta Popovienė.
| Fot. Lukas Balandis, Ministerstwo Oświaty, Nauki i Sportu
Długa wizyta
Sekretarz stanu Ministerstwa Edukacji Narodowej Joanna Mucha podczas wizyty na Litwie odbyła spotkanie z ministrem oświaty, nauki i sportu Litwy Ramintą Popovienė. Na krótkim briefingu dla polskich mediów na Litwie, który odbył się w ambasadzie RP w Wilnie, podkreśliła, że to była bardzo długa wizyta.
„Jeśli policzyć czas, który spędziłam również w Polsce — odwiedziłam szkoły mniejszości litewskiej w Polsce, aby być dobrze przygotowaną do spotkania — to w sumie jest to czterodniowa wizyta” — poinformowała dziennikarzy Joanna Mucha.
Przed spotkaniem z litewską minister polska sekretarz stanu spotkała się z przedstawicielami polskiej oświaty na Litwie oraz odwiedziła trzy polskie placówki oświatowe: Gimnazjum w Połukniu, Szkołę Podstawową w Pakienie oraz Liceum im. Adama Mickiewicza w Wilnie. Joanna Mucha zaznaczyła, że odwiedzanie polskich szkół poza granicami Polski zawsze jest wzruszające. Powiedziała, że polskie szkoły na Litwie nie tylko pielęgnują polskość, ale również oferują „wysoki poziom edukacji”. „Rozmawiałam również z innymi ośrodkami edukacyjnymi, więc jestem głęboko przekonana, że zostałam bardzo dobrze przygotowana do spotkania z panią minister Popovienė” — oświadczyła wiceminister.
Nauczanie litewskiego w szkołach polskich
Podczas spotkania z szefową litewskiego resortu oświaty udało się poruszyć wiele tematów, między innymi kwestie dotyczące nauczania języka litewskiego w szkołach polskich, którym brakuje odpowiedniej metodyki do nauczania języka państwowego. Sekretarz stanu nie wykluczyła zwiększenia liczby godzin języka litewskiego, stwierdziła jednak, że większa liczba godzin języka państwowego nie może odbywać się kosztem języka polskiego.
„Dla mnie niezwykle istotne było powiedzenie, że obywatele Litwy narodowości polskiej są lojalnymi obywatelami państwa litewskiego, którzy chcą uczyć się języka litewskiego, ale muszą mieć możliwości do uczenia się tego języka (…). Przedstawiłam to dość kompleksowo. Mam przekonanie, że pani minister z dużym zrozumieniem podeszła do naszych argumentów. Mam także wrażenie, że otworzyło to przestrzeń do tego, aby pewne zmiany mogły się tutaj zadziać” — powiedziała mediom Joanna Mucha.
Została też poruszona kwestia podręczników dla szkół polskich. „Uczuliliśmy panią minister, żeby kwestię tych podręczników dla polskiej mniejszości potraktowała priorytetowo, bo tylko w ten sposób ta prawdziwa nauka języka litewskiego będzie się mogła odbywać” — podkreśliła wiceminister.
Joanna Mucha wskazała, że ma powstać nowym podmiot doradczy (grupa doradcza) w sprawie szkół polskich na Litwie. „Zaproponowaliśmy, żeby szybko powstała, bo jesteśmy gotowi oddelegować naszych przedstawicieli. Pani minister odpowiedziała, że jest zainteresowana powstaniem takiej grupy. Myślę, że szybciutko taką grupę stworzymy. Nie chcę wchodzić w nomenklaturę i dochodzić, jak się będzie nazywała. Ważne, żeby zrobiła swoją robotę” — oświadczyła dziennikarzom sekretarz stanu, dodając, że na razie nie chciałaby przedstawiać składu strony polskiej.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Ważny temat
Na pytanie dziennikarzy, czy otrzymała od litewskiej minister zapewnienie, że stan polskiej oświaty nie będzie pomniejszony, odpowiedziała: „Takiego zapewnienia nie uzyskałam, ale mam głębokie przekonanie, że pani minister naprawdę zdaje sprawę z tego, jak ważny to jest dla nas temat”.
Na Litwie jest około 70 szkół z polskim językiem nauczania, do których uczęszcza ponad 12 tys. uczniów. Egzamin z języka litewskiego jest najważniejszym egzaminem maturalnym na Litwie. Wynik z egzaminu z języka państwowego ma decydujący wpływ podczas rekrutacji na studia wyższe w kraju. W roku 2024 egzamin z języka litewskiego zdało 91 proc. maturzystów. Niestety, w szkołach polskich ten odsetek był mniejszy. Tylko 79 proc. polskich maturzystów zdało maturę z języka litewskiego i literatury. Wynik był gorszy niż w roku poprzedzającym.
W 2023 język litewski zdało 84 proc. polskich maturzystów. Od roku bieżącego egzamin maturalny składa się z dwóch części. Część pierwszą zdają uczniowie klasy trzeciej gimnazjalnej, czyli klasy przedmaturalnej.
Czytaj więcej: Wiceminister edukacji RP Joanna Mucha: „Podczas wizyty na Litwie będę rozmawiała ze swoim odpowiednikiem”
