Gospodarka w fazie odbudowy
Organizacja w ramach ONZ, MFW, poprawiła prognozę wzrostu gospodarczego Litwy na rok 2025 do 2,9 proc. Wcześniej, w kwietniu, przewidywano wzrost na poziomie 2,8 proc.
W 2026 r. dynamika PKB ma być jeszcze wyższa i wynieść 3,4 proc., czyli o 0,9 punktu procentowego więcej niż wcześniej prognozowano. Dane zostały przekazane przez Bank Litwy w oficjalnym komunikacie.
W ocenie analityków MFW, mimo słabszej konsumpcji prywatnej na początku bieżącego roku, litewska gospodarka zyskuje na sile dzięki inwestycjom finansowanym ze środków unijnych oraz obniżającym się stopom procentowym.
„Gospodarka Litwy znajduje się obecnie w fazie wzrostu: siła nabywcza ludności nadal solidnie rośnie, a tempo rozwoju gospodarki kraju powinno się wzmocnić w przyszłym roku. Ważne jest jednak, aby zapewnić, że nie będzie to chwilowy błysk, ale długotrwała i trwała tendencja” – przekazał w komunikacie Gediminas Šimkus, prezes zarządu Banku Litwy.
Jednym z kluczowych czynników, który według MFW przyczyni się do dalszego rozwoju gospodarczego w 2025 r., ma być reforma systemu emerytalnego. Fundusz zakłada, że mieszkańcy Litwy otrzymają 40 proc. środków zgromadzonych w drugim filarze emerytalnym. Ten mechanizm powinien znacząco pobudzić konsumpcję krajową.
W najnowszym raporcie MFW zrewidowano w dół prognozy inflacyjne. W 2025 r. inflacja ma wynieść 3,2 proc., zamiast 3,5 proc. zakładanych w kwietniu. W 2026 r. tempo wzrostu cen ma spaść do 2,7 proc. (wcześniej prognozowano 2,8 proc.).
Nie same mleko i miód
Pomimo pozytywnych prognoz, fundusz ostrzega przed kilkoma strukturalnymi zagrożeniami. W raporcie wskazano na potencjalne spowolnienie gospodarcze głównych partnerów handlowych Litwy, napięcia geopolityczne oraz problemy demograficzne, które mogą wpływać na rynek pracy.
Za jedno z kluczowych zagrożeń uznano spowolnienie tempa wzrostu wydajności pracy, które może osłabić konkurencyjność i długofalowy rozwój gospodarki.
„MFW zaleca wzmocnienie kształcenia w zakresie umiejętności poszukiwanych na rynku pracy w systemie edukacji, w tym w kształceniu zawodowym, a także zapewnienie płynnej integracji imigrantów, rozszerzenie cyfryzacji usług publicznych i zastosowania sztucznej inteligencji w działalności gospodarczej oraz poprawę dostępu przedsiębiorstw do finansowania, promując w ten sposób inwestycje” – czytamy w komunikacie.
Stopa bezrobocia na Litwie ma spaść w 2025 r. do 6,6 proc., a w następnym roku – do 6,1 proc. Jednocześnie wynagrodzenia nadal będą rosnąć w szybkim tempie, co ma przełożenie na poprawę sytuacji gospodarstw domowych.
Bezpieczeństwo wywiera presję na dług
Wzrost wydatków publicznych, szczególnie tych związanych z bezpieczeństwem narodowym, wpłynie na stan finansów publicznych Litwy. Deficyt budżetowy ma wynieść w tym roku 2,8 proc., a w roku 2026 sięgnąć 4 proc. Zdaniem MFW, w średnim okresie utrzyma się on na zbliżonym poziomie.
Równocześnie prognozuje się wzrost długu publicznego z obecnych 38 proc. PKB do 54 proc. w perspektywie pięciu lat. Główną przyczyną są rosnące potrzeby w zakresie finansowania obrony narodowej.
W odpowiedzi na te wyzwania planowane są nowe lub wyższe podatki, które mają wejść w życie w 2026 r. Według funduszu, zmiany te pozwolą zwiększyć dochody budżetowe o około 0,6 proc. PKB.