Uroczystościom będzie towarzyszyć wystawa ponarska w Domu Kultury Polskiej w Wilnie przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku.
Program Uroczystości Ponarskich:
23 września (wtorek)
10:00 – Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła – Msza Święta
11:45 – Kwatera Wojskowa na Starej Rossie – udział w pochówku sześciu Żołnierzy AK z oddziału Sergiusza Zyndrama-Kościałkowicza ps. „Fakir”, upamiętnienie Kazimierza Sakowicza, Józefa Piłsudskiego, Powstańców Styczniowych oraz członków Samoobrony Wileńskiej poległych w latach 1919–20
ok.15:00 – ul. Połocka – upamiętnienie Kazimierza Pelczara, Cmentarz Bernardyński – upamiętnienie Henryka Pilścia (harcerza i żołnierza AK) i Stefanii Janiczakowej (AK)
18:00 – Kościół pw. Ducha Świętego – Msza św. z upamiętnieniem ks. Romualda Świrkowskiego
19:00 – Dom Kultury Polskiej w Wilnie – koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego
24 września (środa)
10:30 – Memoriał w Ponarach – upamiętnienie Żydów i Romów zamordowanych w Ponarach
12:00 – Kwatera Polska w Ponarach – uroczystości ponarskie z udziałem Kompanii Honorowej Wojska Polskiego, Zespołem Reprezentacyjnym WP i Pocztem Sztandarowym, Msza św. i apel pamięci, przemówienia i składanie kwiatów oraz zapalanie zniczy
17:00 – Dom Kultury Polskiej w Wilnie – Konferencja Ponarska: Joanna Janusiak: „Świadectwo życia Niezłomnych Kapłanów (ks. Romualda Świrkowskiego i o. Władysława Całki)”, Gabriel Kamiński: „Niezłomny Duchowny, syn ziemi wileńskiej, męczennik za wiarę i polskość – ks. diakon Augustyn Piórko”, Przemysław Namsołek: prezentacja Wystawy Ponarskiej, Małgorzata Odyniec: podsumowanie IV edycji Konkursu Ponarskiego, projekcja filmu konkursowego o ks. Świrkowskim. Poczęstunek, rozmowy w kuluarach
25 września (czwartek)
10:00 – Złożenie kwiatów przy dawnym gmachu KGB/NKWD oraz przy bramie zlikwidowanego więzienia na Łukiszkach (wspomnienie postaci diakona Augustyna Piórko i ojca Władysława Całki)
12:00 – Nowa Wilejka – Pomnik Zesłańców na Sybir
12:45 – Bujwidze – uczczenie śp. Stanisława Pieszki – patrioty i działacza Rodziny Ponarskiej
15:00 –Zułów i Powiewiórka – nawiedzenie miejsce urodzenia i chrztu Józefa Piłsudskiego, Aleja Pamięci Narodowej, stella i dąb ponarski
26 września (piątek)
10:00 – Ostra Brama – Msza Święta
12:15 – Gimnazjum im. Władysława Syrokomli – Konferencja Ponarska, występ Zespołu Pieśni i Tańca „Wilenka”. Spotkanie z mieszkańcami tej części Wilna, z młodzieżą szkolną, harcerzami i przedstawicielami władzy lokalnej
16:30 – Cmentarz w Kalwarii Wileńskiej – upamiętnienie diakona Augustyna Piórki, żołnierzy AK poległych podczas operacji „Ostra Brama” i Polaków walczących o polskość tych ziem, zwiedzenie kościoła pw. Odnalezienia Krzyża Świętego i części Drogi Krzyżowej.
W latach 1941–1944 Ponary były miejscem masowych mordów, dokonywanych przez oddziały SS, policji niemieckiej i kolaboracyjnej litewskiej. Była to największa zbrodnia popełniona w okresie okupacji niemieckiej na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczypospolitej. Szacuje się, że wymordowano ponad 100 tys. osób, choć dokładna liczba ofiar zbrodni ponarskiej jest trudna do ustalenia, bo w ostatnim okresie wojny Niemcy ekshumowali masowe groby i spalili większość zwłok. Większość ofiar stanowili Żydzi z Wileńszczyzny, ale też Polacy, Białorusini, Romowie, Tatarzy i Litwini. Wśród zamordowanych Polaków byli kapłani, oficerowie Wojska Polskiego, naukowcy, artyści, działacze podziemia niepodległościowego, jak również młodzież, głównie ze Związku Wolnych Polaków. Według szacunków Stowarzyszenia „Rodzina Ponarska”, w Ponarach mogło zginąć ok. 20 tys. Polaków.
Współorganizatorami uroczystości są: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych RP, Związek Polaków na Litwie oraz Europejska Unia Wspólnot Polonijnych.
Czytaj więcej: Ponary powinny istnieć w świadomości narodowej