Antybiotyki tylko na receptę
Jak podkreśla farmaceutka, antybiotyki powinny być stosowane wyłącznie po przepisaniu przez lekarza. Częstym błędem jest samodzielne sięganie po pozostałości leków z wcześniejszych kuracji w przypadku przeziębień czy dolegliwości trawiennych.
„Bardzo ważne jest, aby zrozumieć, że antybiotyki są przeznaczone do leczenia chorób bakteryjnych, a nie wirusowych. Stosując takie leki, gdy nie są one potrzebne, popełniamy kilka błędów — zwiększamy odporność bakterii na antybiotyki, dodatkowo obciążamy żołądek, wątrobę i jelita, rozkładając leki, oraz zaburzamy równowagę dobrych bakterii” — ostrzega Reda Pilkytė-Klimienė.
Skutkami takich działań mogą być m.in. bóle żołądka, zaburzenia trawienia, zmęczenie i osłabienie odporności.
Nie każdy antybiotyk działa tak samo
Farmaceutka przypomina, że istnieje ponad 100 rodzajów antybiotyków i każda substancja czynna ma inne zastosowanie. Próba samodzielnego leczenia może okazać się nieskuteczna lub wręcz szkodliwa.
„Antybiotyki mają wąskie lub szerokie spektrum działania, są również klasyfikowane według skuteczności w zwalczaniu bakterii — hamowaniu ich rozmnażania się i niszczeniu. Jednak to lekarze decydują, jaki rodzaj antybiotyku i substancję czynną wybrać dla pacjenta” — wyjaśnia.
Kuracja zgodna z zaleceniami
Jednym z najczęstszych błędów jest przedwczesne przerywanie kuracji lub zmiana dawkowania bez konsultacji z lekarzem. Nawet jeśli objawy ustąpią, bakterie mogą przetrwać i rozwinąć oporność na lek.
„Leki przeciwbakteryjne należy stosować w określonych cyklach, więc jeśli lekarz zalecił przyjmowanie leków codziennie rano po śniadaniu i kontynuowanie leczenia przez dwa tygodnie, powinniśmy postępować zgodnie z zaleceniami. Jeśli po kilku dniach poczujemy się lepiej i samodzielnie przerwiemy leczenie lub zdecydujemy się przyjmować tylko część zalecanej dawki, bakterie, które nie zostały całkowicie zwalczone, mogą stać się bardziej odporne na leki” — podkreśla Pilkytė-Klimienė.
Farmaceutka przypomina również, że stosowanie antybiotyków profilaktycznie, bez wyraźnego zalecenia lekarza, jest błędem.
Interakcje z innymi lekami i jedzeniem
Podczas kuracji należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich przyjmowanych lekach i suplementach. Niektóre substancje mogą wchodzić w interakcje z antybiotykami, osłabiając ich działanie lub zwiększając ryzyko działań niepożądanych.
„Na przykład niektóre antybiotyki mogą wpływać na skuteczność środków antykoncepcyjnych, inne mogą nieprawidłowo reagować z lekami na nadkwaśność lub modyfikować działanie leków rozrzedzających krew” — wyjaśnia farmaceutka.
Zaleca również unikanie alkoholu oraz produktów mlecznych i owoców cytrusowych, zwłaszcza grejpfrutów, które mogą zaburzyć wchłanianie leku.
Wzmocnienie mikroflory jelitowej
Antybiotyki niszczą nie tylko szkodliwe bakterie, ale również te korzystne dla organizmu, szczególnie w jelitach. Dlatego podczas kuracji warto zadbać o florę bakteryjną, stosując probiotyki i odpowiednią dietę.
„Zazwyczaj zaleca się stosowanie probiotyków przez cały okres kuracji antybiotykowej oraz przez 1-2 tygodnie po jej zakończeniu, robiąc kilkugodzinną przerwę między preparatami. Minimalna dzienna dawka dla osoby dorosłej powinna wynosić 10-20 miliardów kolonii tworzących bakterie” — wyjaśnia farmaceutka.
Dodatkowo można wspomagać organizm witaminami C i D, cynkiem, selenem oraz kwasami omega-3.