Decyzja polityczna nakierowana na reakcję
„Odwołaliśmy spotkanie z prezydentem Putinem, bo po prostu nie wydawało mi się to właściwe. Nie mieliśmy poczucia, że dotrzemy tam, gdzie powinniśmy. Więc je odwołałem, ale zrobimy (spotkanie — przyp.red.) to w przyszłości” — powiedział Donald Trump podczas spotkania z sekretarzem generalnym NATO Markiem Ruttem w Białym Domu.
Wypowiedź prezydenta USA zbiegła się w czasie z ogłoszeniem przez Departament Skarbu nałożenia sankcji na Rosnieft i Łukoil — dwa kluczowe filary rosyjskiego sektora energetycznego oraz 34 ich spółki zależne.
„To potężne sankcje. Są bardzo duże, skierowane przeciwko dwóm dużym koncernom naftowym. I mamy nadzieję, że nie potrwają długo. Mamy nadzieję, że wojna zostanie rozstrzygnięta” — oznajmił Trump.
Później gdy był pytany o to, co sądzi o twierdzeniu Władimira Putina, że sankcje nie będą miały wielkiego wpływu. „Cieszę się, że tak to widzi. Zobaczymy za sześć miesięcy” — odpowiedział w wyraźnie wyzywającym tonie Donald Trump.
Cios w finansowanie rosyjskiej wojny
Jak podano w oficjalnym komunikacie, sankcje obejmują zakaz transferu amerykańskich technologii i potencjalne sankcje wtórne wobec firm współpracujących z objętymi restrykcjami rosyjskimi podmiotami.
„Biorąc pod uwagę odmowę prezydenta Putina zakończenia tej bezsensownej wojny, ministerstwo finansów nakłada sankcje na dwie największe rosyjskie firmy naftowe, które finansują machinę wojenną Kremla” — powiedział sekretarz skarbu Scott Bessent.
Donald Trump wyraził nadzieję, że działania te skłonią Władimira Putina do zmiany postawy w kwestii wojny na Ukrainie.
„Zawsze myślałem, że on (Putin) chce całości (Ukrainy), nie jej części. Ale myślę, że teraz chce negocjować trochę bardziej, myślę, że jest skłonny zawrzeć układ. Zobaczymy. Nie chcemy, by miał całą (Ukrainę)” — zaznaczył prezydent USA.
Dodał również, że w jego ocenie do osiągnięcia pokoju konieczne będzie racjonalne podejście obu stron.
Nausėda: Sankcje USA wobec Rosji to punkt zwrotny
Nowe sankcje USA wobec rosyjskich gigantów naftowych to według prezydenta Litwy Gitanasa Nausėdy „czynnik zmieniający sytuację”.
„W ostatnim czasie retoryka administracji amerykańskiej wobec Władimira Putina była znacznie ostrzejsza, ale moim zdaniem ta decyzja jest czynnikiem zmieniającym sytuację i już widzimy jej skutki” — powiedział jeszcze we czwartek 23 października dziennikarzom w Brukseli Gitanas Nausėda.
Podkreślił, że działania USA wywołują reakcje zarówno na rynkach, jak i w polityce zagranicznej.
„Widzimy już dostosowanie się niektórych państw, takich jak Indie, do decyzji USA, widzimy również reakcje rynków akcji (…). Nie mam wątpliwości, że wkrótce pojawią się histeryczne reakcje ze strony Kremla” — zaznaczył.
Prezydent zwrócił również uwagę na znaczenie skoordynowanego działania Zachodu.
„Można ignorować rzeczywistość, ale nawet tacy gracze jak Putin nie będą mogli ignorować rzeczywistości przez długi czas, kiedy zacznie to dotykać każdego Rosjanina i to bardzo boleśnie” — dodał.
Reakcja NATO i wpływ sankcji
Sekretarz generalny NATO Mark Rutte po spotkaniu z Trumpem wyraził przekonanie, że sankcje na rosyjski sektor naftowy mogą doprowadzić do zawarcia zawieszenia broni.
„Spójrzcie na rosyjską gospodarkę: długie kolejki samochodów na stacjach benzynowych, fakt, że Ukraińcy uderzyli już w 1/3 rosyjskiej infrastruktury naftowo-gazowej, która stanowi podstawę ich gospodarki. Jestem absolutnie przekonany, że może to nie nastąpić ani dziś, ani jutro, ale osiągniemy ten cel” — powiedział Rutte w wywiadzie dla Fox News.
Podkreślił również, że tylko we wrześniu Rosja miała stracić ponad 20 tys. żołnierzy, a od początku wojny — ponad milion zabitych i rannych.
Sekretarz generalny NATO odniósł się także do zarzutów o uległość Trumpa wobec Putina, podkreślając jego determinację.
„To jest sprawa niezwykle bliska jego sercu, a biorąc pod uwagę jego silną pozycję i jego wizję w tej sprawie, jest on jedyną osobą, która może spotkać się z Putinem i nakłonić go do zmiany poglądów, dać mu odrobinę swobody, aby to zrobił” — powiedział Rutte.
Na razie nie podano nowego terminu spotkania Trump–Putin. Prezydent USA nie wykluczył, że do rozmów dojdzie w przyszłości, lecz ich forma i czas zależeć będą od sytuacji na froncie i gotowości Rosji do ustępstw. Sankcje mają pozostać narzędziem presji, ale — jak zaznaczył Trump — nie jest celem ich długotrwałe utrzymywanie.