We środę 10 grudnia w centrum miasta odbył się protest przewoźników. Celem było zwrócenie uwagi władz na zatrzymanie przez Białoruś pojazdów należących do litewskich spółek przewozowych. Organizatorem akcji było Krajowe Stowarzyszenie Przewoźników „Linava”. „Chcemy przekazać społeczeństwu i jeszcze raz zwrócić uwagę rządu i Sejmu na wciąż istniejący problem, który jest bardzo bolesny dla przewoźników” — tłumaczył dziennikarzom prezes Linavy Erlandas Mikėnas.
„Ignorować nie można”
Członek sejmowego Komitetu Gospodarki, posłanka Jekaterina Rojaka, twierdzi, że zatrzymanie litewskich ciężarówek przez stronę białoruską jest kolejnym przykładem, jak geopolityczne ryzyka się materializują.
— Ignorować protestu nie można. Litewskie sektory transportowy i logistyczny są ważnymi częściami gospodarki naszego kraju. Pozytywnie wyróżniają się na tle UE. Jesteśmy jednymi z liderów. Praktycznie jesteśmy numerem pierwszym. Ten sektor wcześniej generował 12 proc. PKB, teraz — 10,5. Poza tym to są tysiące miejsc pracy. Z drugiej strony, trzeba pamiętać, że to nie jest pierwszy raz, kiedy litewskie spółki traciły swój majątek w Białorusi. Dlatego biznes w dużym stopniu pracuje na własną odpowiedzialność. Napięcie geopolityczne było, jest i raczej będzie w przyszłości — mówi Jekaterina Rojaka „Kurierowi Wileńskiego”.
Zdaniem rozmówczyni, w tej konkretnej sprawie, najbardziej zawiodła komunikacja rządu.
— Niestety, komunikacja nie była jasna ani konkretna. Brak komunikacji miał wpływ na to, że teraz litewskie spółki stracą. Gdyby to było zrobione, to wówczas odpowiedzialność spoczywałaby tylko po stronie przewoźników — dodaje Jekaterina Rojaka.
Nadal jadą
Dzień przed akcją protestacyjną Departament Celny poinformował, że teraz w Białorusi jest przetrzymywanych 185 ciężarówek i naczep. „Po sprawdzeniu zarówno danych, jak i dostępnych kamer na terytorium Litwy, z których możemy ocenić sytuację na drogach, możemy stwierdzić, że z tych 488 pojazdów zgłoszonych przez Linavę pozostało według naszych danych jedynie 185” — oświadczyła Dovilė Kraulaidienė, wicedyrektorka Departamentu Celnego.
Wcześniej Linava podawała, że na Białorusi mogło utknąć nawet kilka tysięcy samochodów. Reżim Łukaszenki zatrzymał litewskie pojazdy po tym, kiedy Litwa zamknęła granicę z Białorusią. Była to próba wywarcia wpływu na stronę białoruską w związku z notorycznym zakłócaniem litewskiej przestrzeni powietrznej przez balony meteorologiczne wypuszczane z terytorium tego kraju. Po otwarciu granicy władze Białorusi nadal nie zezwoliły na wyjazd litewskich samochodów.
Nie patrząc na represje władz białoruskich, litewscy przewoźnicy nadal jeżdżą do tego kraju. O tym poinformował poseł socjaldemokrata Martynas Katelynas.
„Mamy część majątku przewoźników przejętą jak zakładników, ale nadal pracujemy, nadal jeździmy, a jeśli Białoruś zdecyduje się jeszcze bardziej zwiększyć presję na Litwę, dołożymy Białorusi jeszcze więcej środków nacisku” — powiedział w rozmowie z LRT Katelynas.
We wtorek 9 grudnia litewskie MSZ wezwało chargé d’affaires ambasady Białorusi, któremu wręczyło notę protestacyjną w związku z hybrydowymi atakami prowadzonymi przez Białoruś oraz przejęciem własności przewoźników.