
6 kwietnia, w Domu Kultury Polskiej w Wilnie rozpoczęła się trzydniowa międzynarodowa interdyscyplinarna konferencja pt. „Nauka a oświata mniejszości narodowych w Europie: wczoraj, dzisiaj, jutro (aspekty edukacyjne, społeczno-polityczne, prawne i historyczne)”. W organizowanej przez Stowarzyszenie Naukowców Polaków Litwy (SNPL) konferencji udział wezmą przedstawiciele świata akademickiego z Litwy, Polski i Czech.
Uczestników konferencji pozdrowili goście honorowi – przewodniczący sejmu Viktoras Pranckietis i dr Vida Montvydaitė, dyrektor Departamentu Mniejszości Narodowych.
Jak mówią organizatorzy, obecna konferencja ma za zadanie skoncentrowanie uwagi na dobrych praktykach, problemach i zagrożeniach, z którymi stykają się mniejszości narodowe w krajach europejskich w dziedzinie oświaty i nauki. Na te sprawy uczestnicy konferencji spojrzą przez pryzmat różnych dyscyplin naukowych, takich jak pedagogika i historia, socjologia i politologia, filozofia i prawo, a także inne nauki społeczne.
– Spodziewać się przewrotów w dziedzinie oświaty po tej konferencji nie warto, bo to jednak przedsięwzięcie naukowe. Metoda naukowa polega na stopniowym dochodzeniu do pewnych wniosków. Przedstawiciele świata akademickiego tym razem zbierają się po to, żeby porozmawiać o pewnych problemach, które istnieją nie tylko u mniejszości polskiej na Litwie, ale również u innych mniejszości w krajach europejskich. Owszem, najwięcej referatów będzie poświęconych mniejszości polskiej. Omówiona zostanie nie tylko sytuacja Polaków na Litwie, ale także w Czechach, Rumunii, Mołdowie i niektórych innych państwach – powiedział „Kurierowi Wileńskiemu” prof. dr Henryk Malewski, prezes SNPL.
Będą również wygłoszone referaty dotyczące oświaty mniejszości niemieckiej i innych w Polsce. Jak zaznaczył prof. Malewski, dojście do prawdy jest łatwiejsze, gdy istnieje możliwość porównania pewnych spraw.
– Dlatego ważne jest wychodzenie poza granice państwa i organizowanie dyskusji międzynarodowych, dające możliwość porównywania różnych praktyk w społeczeństwach wielokulturowych. Sądzę, że politycy jak najbardziej mogliby skorzystać z przedstawianego przez naukowców materiału. Mam nadzieję, że marszałek Pranckietis zwróci uwagę na możliwości rozwiązania problemów oświaty mniejszości narodowych ― powiedział Henryk Malewski.
Co do poziomu wykształcenia polskiej mniejszości na Litwie, dr Malewski zaznaczył, że jest to temat do kilku dużych dyskusji.
– Niestety, widzimy, że stopień wykształcenia polskiej społeczności na Litwie nie jest wysoki. Jeśli chodzi o stopnie doktorskie czy tytuły profesorskie, to tutaj naprawdę mamy poważne problemy. W polskim środowisku brakuje elit naukowych. Każda mniejszość, która istnieje bez elit, w tym elit naukowych, nie może istnieć. To poważny problem, zaś możliwości jego rozwiązania to temat na niejedną dyskusję – powiedział prof. Malewski.
Jak zaznaczył rozmówca, celem konferencji jest ocena istniejących problemów i zagrożeń oraz prezentacja dobrych praktyk europejskich. W ramach konferencji mają odbyć się debaty nad takimi zagadnieniami, jak: współczesne tendencje polityki edukacyjnej w europejskich demokracjach, prawne rozwiązania w dziedzinie organizacji oświaty mniejszości narodowych, współczesna myśl pedagogiczna w dziedzinie edukacji mniejszości narodowych, modele oświaty mniejszości narodowych w kontekście historycznym, wymiar społeczno-ekonomiczny edukacji mniejszości narodowych, działalność organizacji pozarządowych w dziedzinie edukacji mniejszości narodowych, wpływ i powiązania systemu edukacji mniejszości narodowych z systemami edukacji Macierzy.
Jako pierwszy wykład wczoraj wygłosił Józef Kwiatkowski, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”, który mówił o stanie, wyzwaniach oraz perspektywach szkolnictwa polskiego na Litwie.
***
Partnerami konferencji są: Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie Uniwersytetu w Białymstoku, Europejska Federacja Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, Dom Kultury Polskiej w Wilnie. Konferencja potrwa do 8 kwietnia.