Od dziesięcioleci niszczejący kościół Wniebowstąpienia Pańskiego oraz były zespół klasztorny misjonarzy mogą się spodziewać renowacji. Archidiecezja Wileńska poinformowała, że położone przy ulicy Subocz (Subačiaus) budynki klasztorne zostaną przerobione na hotel, w kościele zaś powstanie centrum konferencyjne. Będą tu odbywały się imprezy kulturalne i duszpasterskie, koncerty, konferencje. W hotelu będą mogli mieszkać pielgrzymi, turyści i biznesmeni.
„W taki sposób unikalne barokowe wnętrza znów staną otworem przed wilnianami i gośćmi miasta. Szukamy sposobów, jak ożywić zespół klasztoru misjonarzy, ponieważ możliwości państwa w zachowaniu dziedzictwa, które ucierpiało w czasach sowieckich, są ograniczone. Archidiecezja Wileńska będzie wykonywała prace w odzyskanym drogą restytucji zespole klasztornym i ukształtowanym wokół niego obszarze, w którego granice nie wchodzi teren Ogrodów Misjonarzy, na którym w okresie sowieckim zbudowano szpital” – zaznacza w komunikacie ekonom Archidiecezji Wileńskiej, Mykolas Juozapavičius. Na razie nie wiadomo, kiedy rozpoczną się prace restauratorskie.
Živilė Peluritienė, rzeczniczka prasowa Archidiecezji Wileńskiej w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” powiedziała, że dopiero rozważa się kilka wariantów projektu renowacji i jego finansowania.
– Jeżeli dalsze procesy będą przebiegać płynnie, mniej więcej za rok zostanie przygotowany projekt techniczny. Dopiero wtedy będziemy mogli powiedzieć, jak długo potrwają prace i na jaką sumę zostanie oszacowana wartość całego projektu – poinformowała Živilė Peluritienė.
Zgodnie z projektami przygotowanymi przez spółkę Vilniaus architektūros studija planowany jest remont i rekonstrukcja już istniejących budynków oraz budowa nowych na terenie działki znajdującej się przy ulicy Subačiaus g. 26. Znajdują się tu obecnie kościół Wniebowstąpienia Pańskiego, pałac Sanguszków, klasztor, oficyna oraz budynek gospodarczy. Zgodnie z projektem, po rekonstrukcji, łączna powierzchnia budynków zwiększy się z 5,9 tys. do 7,4 tys. m.kw. Zdaniem duchowieństwa, jeżeli inwestycje w hotel zaczną się zwracać, pozyskane środki zostaną przeznaczone na renowację kolejnych obiektów sakralnych.
Tymczasem społecznicy zasypują skargami szereg instytucji w sprawie budowy luksusowych apartamentów na Górze Zbawiciela. W styczniu br. samorząd wileński wydał pozwolenie na realizację projektu o wartości ok. 40 mln euro. Wątpliwości co do budowy ma również Ministerstwo Środowiska, Państwowa Inspekcja Planowania Terytoriów i Budowy. Krytycy obawiają się, że nowe bloki zrujnują jednolitość należącego do światowego dziedzictwa zespołu historycznych budynków. Zarzucają także, że realizacja projektu nie była dostatecznie uzgadniana ze społeczeństwem.
Przedstawiciele Litewskiej Komisji Narodowej UNESCO niejednokrotnie potępiali prowadzoną przy ul. Subocz budowę, podkreślając, że stanowi zagrożenie dla dziedzictwa architektonicznego miasta.
Budowę kościoła pw. Wniebowstąpienia Pańskiego misjonarze rozpoczęli na Górze Zbawiciela w 1695 roku. Budowa trwała do 1730. Projektant budowli jest nieznany. Ze względu na długi okres budowy mogło ich być kilku. W 1772 w konwencie żyło 34 księży, kleryków i braci. Księża prowadzili dwa seminaria, liczne misje, szkołę i drukarnie, a placówka w całej prowincji ustępowała tylko najstarszemu ich klasztorowi św. Krzyża w Warszawie. W 1812 wojska Napoleona maszerujące na Moskwę wyrządziły wiele szkód kościołowi, rekwirując go na własne potrzeby. Po powstaniu listopadowym dokonano likwidacji zgromadzenia. W gmachach początkowo mieściło się więzienie, a następnie koszary. W latach 1842-1862 kościół był zamknięty, a część jego wyposażenia (ołtarz, ambona) przewieziono do kościoła w Ejszyszkach.
Klasztor powstał równocześnie z kościołem, jego wschodnią część stanowił wzniesiony w latach 1640-1650 pałac Sanguszków. Po upadku powstania listopadowego władze carskie urządziły tu więzienie.
W 1859 ulokowano tu szpital psychiatryczny. W 1862 kościół został otwarty, ale jego wnętrz już nigdy nie udało się przywrócić do dawnej świetności. Od 1874 funkcjonowało tu Towarzystwo Dobroczynności. W 1919 po odzyskaniu niepodległości przez Polskę księża misjonarze powrócili do swojego klasztoru. Przez cały okres międzywojenny prowadzili gimnazjum męskie. Po II wojnie światowej w gmachu klasztornym urządzono szpital, a kościół został zamknięty i przez lata niszczał.
Niewiele się zmieniło po odzyskaniu przez Litwę niepodległości w 1990 roku. W 1993 kościół przekazano kurii wileńskiej. Do niedawna znajdował się tu szpital.