Premier RP Mateusz Morawiecki, podczas dwudniowej wizyty na Litwie, spotkał się z premierem Sauliusem Skvernelisem i prezydentem Gitanasem Nausėdą. W Pałacu Władców po raz pierwszy w historii odbyło się wspólne posiedzenie rządów Polski i Litwy. Podpisano też wspólną deklarację w sprawie Białorusi.
We czwartek z rana premierzy Litwy i Polski wspólnie złożyli kwiaty pod pomnikiem poległych bohaterów polskich i litewskich z czasów wojny polsko-bolszewickiej. Następnie szef polskiego rządu złożył kwiaty przy Mauzoleum Matki i Serca Syna, w którym spoczywa serca marszałka Józefa Piłsudskiego i ciało jego matki.
Na spotkaniu w ośrodku prezydenckim Nausėda poruszył kwestię agresji ZSRS względem Polski 17 wzreśnia 1939 roku. „Ta data jest początkiem agresji sowieckiej przeciw Polsce. Zawsze będziemy pamiętali, jakie szkody wyrządził reżim sowiecki względem Europy Wschodniej i krajów bałtyckich. Naszym zadaniem jest, aby historia II wojny światowej nie była fałszowana” – powiedział prezydent.
Wspólne posiedzenie
Premierowi Morawieckiemu podczas wizyty towarzyszyli wicepremierzy Piotr Gliński, Jacek Sasin oraz Jadwiga Emilewicz, a także szefowie resortów: edukacji, infrastruktury, nauki, klimatu, obrony narodowej, spraw wewnętrznych, zdrowia.
„Te konsultacje, to wydarzenie, do którego przywiązujemy szczególną wagę. Chciałbym, aby służyły one uzgodnieniu stanowisk w najważniejszych bieżących tematach a także w tematach strategicznych i we wszystkich aspektach współpracy polsko-litewskiej” – powiedział Morawiecki na wstępie obrad.
Wspólna deklaracja
Premierzy Polski i Litwy podpisali deklarację ws. sytuacji na Białorusi. W dokumencie zaznacza się, że rządy obu krajów popierają też „aspiracje narodu białoruskiego do życia w wolnym i demokratycznym państwie, rządzonym przez przywódców wybranych w wolnych i sprawiedliwych wyborach”. Wyraża się też ubolewanie „nad oporem przywódców państwa przed przyznaniem słusznych oczekiwań społeczeństwa obywatelskiego”.
„Potępiamy przemoc i inne formy przymusu stosowane wobec narodu i wzywamy do przeprowadzenia wolnych i demokratycznych wyborów prezydenckich w najbliższym możliwym czasie” – czytamy w deklaracji.
Wskazuje się w niej, że rządy Polski i Litwy „już zatwierdziły środki wparcia dla ofiar represji i osób potrzebujących opieki lekarskiej i innej, jak również wsparcie dla studentów, naukowców i przedstawicieli kultury i sztuki, którzy stracili pracę ze względu na swoje przekonania i prześladowanie”. Wyraża się gotowość kontynuowanie działań wsparcia dla Białorusi i koordynowania tych działań na forum międzynarodowym.
W deklaracji wyrażone jest również „mocne poparcie dla reform przeprowadzanych w państwach Partnerstwa Wschodniego”, a także wobec aspiracji tych państw do UE i NATO.
„Jesteśmy gotowi do ścisłej koordynacji swoich stanowisk, dążenia do poszerzenia i pogłębiania współpracy organizacji międzynarodowych z partnerami, którzy wybrali drogę rozwoju euroatlantyckiego” – czytamy w podpisanej deklaracji.
Pomoc dla Białorusi
Premier Saulius Skvernelis oświadczył, że na szczycie unijnym oba kraje będą zabiegały o pomoc na szczeblu UE dla Białorusi.
„Oba rządy zatwierdziły plan pomocy dla Białorusi. Absolutnie popieram dążenia premiera Morawieckiego, aby na przyszłym szczycie unijnym zmaterializować pakiet pomocy UE – plan Marshalla dla Białorusi” – oświadczył Skvernelis.
„Tutaj reakcja Litwinów była natychmiastowa i Polska także stara się pomagać osobom represjonowanym. Chcemy również wspierać Białorusinów w ich walce o państwo przede wszystkim suwerenne i oczywiście wolne i demokratyczne” – – dodał premier Morawiecki.
Premier Litwy oświadczył, że nasze kraje muszą wzmacniać współpracę transatlantycką. „Widzę dużą rolę Litwy i Polski w społeczności euroatlantyckiej. Naszym celem jest utrzymanie wydatków na obronę powyżej 2 proc. od PKB oraz notoryczne działanie na zbliżenie relacji między Europą i USA” – dodał premier Litwy.
