Współczesne życie codzienne nie jest już wyobrażane bez potencjału współczesnych technologii, zwłaszcza w kontekście pandemii, kiedy zarówno praca, jak i procesy nauczania muszą zostać przeniesione w przestrzeń zdalną. Jednak, jak ostrzegają eksperci, również dobre rzeczy w złych rękach mogą wyrządzić wiele szkody.
Przynęta dla włamywaczy
Obecnie, kiedy coraz bardziej szaleje koronawirus i zdalne nauczanie znów jest szczególnie aktualne, warto przypomnieć o sytuacji, w jakiej się znaleźli wiosną użytkownicy programu „Zoom”.
Do cyberataku nazwany „zoom-bombing” doszło na skutek tego, że postronna osoba ingerowała w transmisję na żywo i publikowała treści obraźliwe, obsceniczne lub o podobnym charakterze.
Jak zauważa ekspert bezpieczeństwa cybernetycznego, dziekan wydziału w Kownie Uniwersytetu Wileńskiego doc. Dr Kęstutis Driaunys, na początku nauki na odległość program „Zoom” stał się szczególnie popularny ze względu na swoją wygodę.
Czytaj więcej: Coraz więcej cyberataków
„Zarazem na skutek ignorowania pewnych ustawień bezpieczeństwa, stał się on wygodny także dla cybernetycznych włamywaczy, którzy zaczęli go używać do różnych celów — od zwykłych chuligańskich zachowań, kończąc na szpiegowaniu czy wykradaniu poufnych informacji” — mówi rozmówca.
Wartość osobistej odpowiedzialności
W epoce cyfrowej, jak mówią specjaliści, powinniśmy znać zasady bezpieczeństwa cybernetycznego tak samo, jak zasady ruchu drogowego. A zdalne nauczanie stało się dobrą okazją do głębszego poznania tego tematu i zadbania o bezpieczeństwo swoich inteligentnych urządzeń.
Dr Kęstutis Driaunys przestrzega, iż mogą one posłużyć jako okno do ingerencji w życie człowieka, a „zoom-bombing” nie jest jedynym zagrożeniem.
Nierzadko młodzi ludzie ryzykują też sami, w nieodpowiedzialny sposób publikując osobiste informacje: gdy trafią one w ręce cybernetycznych przestępców, łatwo mogą stać się narzędziem szantażu.
Dlatego odpowiedzialne korzystanie z inteligentnych urządzeń musi być umiejętnością wszystkich — od nauczycieli po uczniów klas początkowych.
Jak mówi ekspert, o zagrożeniach, które czyhają w internecie, oraz sposobach ich uniknięcia, można by mówić z dziećmi na lekcjach informatyki już od pierwszych klas.
Dzielenie się wiedzą z innymi
Jak zauważa kierowniczka projektów stowarzyszenia „Langas į ateitį” (lit. „Okno w przyszłość”) Jurgita Vasilavičiūtė-Garunkštienė, wiele osób ma niedostateczną wiedzę z zakresu bezpieczeństwa cybernetycznego
Stowarzyszenie „Langas į ateitį” już niejeden rok inicjuje akcje „Tydzień bezpieczniego internetu”, „Cyfrowy tydzień” oraz szkolenia z bezpiecznego zachowania online.
Czytaj więcej: Wzmacnia się bezpieczeństwo cybernetyczne na Litwie
Tym, którzy nie posiadają umiejętności cyfrowych, ale chcą nauczyć się korzystania z internetu, wyszukiwarek czy bezpiecznego zachowania w cyfrowej przestrzeni, mogą pomóc bezpłatne szkolenia w ramach projektu „Prisijungusi Lietuva” (lit. „Połączona Litwa”). Wzięło w nich udział już ponad 70 tysięcy mieszkańców. Do wyboru jest ponad 11 programów szkoleń. Zainteresowani pogłębianiem wiedzy z zakresu umiejętności cyfrowych mogą wziąć udział w zdalnych zajęciach z piśmienności cyfrowej online. W sprawie zajęć można dowiedzieć się więcej pod numerem telefonu +370 620 20 961 lub szukać informacji na stronie prisijungusi.lt.
O projekcie „Prisijungusi Lietuva” (www.prisijungusi.lt)
Celem projektu jest zachęcenie mieszkańców Litwy do zdobywania umiejętności niezbędnych do efektywnego, zróżnicowanego, bezpiecznego i odpowiedzialnego korzystania z internetu, przy aktywnym zaangażowaniu społeczności lokalnych w te działania.
Projekt jest realizowany przez Komitet Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego wraz z partnerami: Stowarzyszeniem „Langas į ateitį”, Służbą Regulacji Łączności Republiki Litewskiej, Narodową Biblioteką im. Martynasa Mažvydasa, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Litwy.
Projekt jest finansowany z budżetu państwowego Republiki Litwy oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Zam. 2288